Δεν συνηθίζεται το Νομπέλ Λογοτεχνίας να συνοδεύεται από αντιδράσεις και διαμαρτυρίες για την εξωλογοτεχνική παρουσία του βραβευόμενου προσώπου.
Αυτή ήταν όμως η εικόνα στη Στοκχόλμη όπου απονεμήθηκε χθες το βραβείο στον αυστριακό λογοτέχνη Πέτερ Χάντκε, ο οποίος είχε επικριθεί για τη φιλοσερβική στάση του κατά τους πολέμους της δεκαετίας του 1990 στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Ηδη από τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ανακοινώθηκε ότι η Σουηδική Ακαδημία επέλεξε τον Χάντκε, το κύμα αντιδράσεων ήταν μεγάλο.
Ο αυστριακός λογοτέχνης είχε επισκεφθεί τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, τον ηγέτη των Σέρβων, στη φυλακή και προσπάθησε να καταθέσει υπέρ του στη δίκη του ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την πρώην Γιουγκοσλαβία, όπου κατηγορούνταν για εγκλήματα πολέμου. Στην κηδεία του Μιλόσεβιτς το 2006 είχε εκφωνήσει και επικήδειο στον οποίο είχε δηλώσει: «Είμαι εδώ για τη Γιουγκοσλαβία, για τη Σερβία, για τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς».
Από νωρίς το μεσημέρι της Τρίτης διαδηλωτές αψήφησαν τις χαμηλές θερμοκρασίες για να διαδηλώσουν ενάντια στη βράβευση του Χάντκε.
Καθώς οι επίσημοι έφταναν με λιμουζίνες, μια μικρή ομάδα διαδηλωτών κουνούσαν πλακάτ που ανέγραφαν συνθήματα όπως «Οχι Νομπέλ για ψευδείς ειδήσεις» («No Nobel for Fake News»), σε μια αναφορά σε σχόλια του Χάντκε που έθεσαν υπό αμφισβήτηση τη σφαγή τουλάχιστον 8.000 βόσνιων μουσουλμάνων ανδρών και αγοριών στην Σρεμπρένιτσα το 1995.
Στο τέλος της τελετής απονομής, 500 με 1.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Στοκχόλμη σε διαδήλωση κατά του Χάντκε, κυματίζοντας σημαίες της Βοσνίας και φορώντας λευκά περιβραχιόνια που το 1992 οι Σερβοβόσνιοι εξανάγκαζαν να φορούν όσοι δεν ήταν Σέρβοι.
Οι πρεσβευτές της Τουρκίας, της Αλβανίας, της Βοσνίας, της Κροατίας, της Βόρειας Μακεδονίας και του Κοσόβου μποϊκόταραν την τελετή. Τον τόνο είχε δώσει νωρίτερα την Τρίτη ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, που μίλησε για αυτοαναίρεση των Νομπέλ με τη βράβευση ενός αρνητή της γενοκτονίας. Τόνισε πως αν απονεμόταν στον ίδιο το Νομπέλ Ειρήνης, εκείνος δεν θα το αποδεχόταν…