Ξαφνικά όλα άλλαξαν στην ανιαρή ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Αρχισε πόλεμος μεγαλομετόχων μεγάλης εταιρείας, κι όχι οποιασδήποτε, αλλά της ΕΛΛΑΚΤΩΡ. Εμφύλιος στο άντρο της διαπλοκής. Οι παλιοί συνέταιροι, αφού έζησαν μαζί κι αγαπημένοι τα καλά χρόνια, τώρα ανακάλυψαν τα μύρια όσα, κατά των πρώην. Ο Λεωνίδας Μπόμπολας με τον σύμμαχό του Δημήτρη Κούτρα, εναντίον των αδελφών Καλλιτσάντση, δηλαδή του Αναστάσιου και Δημήτρη. Οι τελευταίοι προσέδωσαν αμερικανικό γκλάμουρ στο εγχείρημα. Ανακοίνωσαν ότι «διεκδικούν» τον έλεγχο της μεγάλης κατασκευαστικής εταιρείας, ζητώντας υποστήριξη των μικρομετόχων. Επιδιώκουν να τους προσελκύσουν ώστε να συνταχθούν μαζί τους εξοβελίζοντας τη διοίκηση Μπόμπολα. Η αμερικανιά ήταν ότι ονόμασαν την κίνηση Change4ellaktor, σαν να ξεκινούν πολιτική κίνηση με αρχηγό τον Ομπάμα, ενώ στο ομώνυμο site που δημιούργησαν φιγουράρουν εταιρείες δημοσίων σχέσεων και οργανωτές μετοχικού ακτιβισμού που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ.
Η κίνηση Καλλιτσάντση, ήταν οργανωμένη στην εντέλεια και είχε απ’ όλα. Είχε θέαμα, είχε στόρι, είχε και πρόσωπα. Εμφανίστηκε ως κίνηση μετόχων που θέλουν να αναλάβουν την μεγάλη εταιρεία επειδή ξέρουν τι κάνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρόταση περιλαμβάνεται και η σύνθεση του νέου (προτεινόμενου) ΔΣ, πρόεδρος του οποίου είναι βαρύ όνομα, ο πρώην διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος.
Ακόμα κι αν δεν έχουμε μετοχές ΕΛΛΑΚΤΩΡ συνεπώς δεν είμαστε αντικείμενο πόθου των δύο μεγαλοεργολάβων, ζούμε ιστορικές στιγμές παρακολουθώντας τον εμφύλιο του επίμαχου κλάδου των δημοσίων έργων. Συμπληρώνει το θέαμα του Μουντιάλ. Παλιά, όταν τα πράγματα ήταν απλά, ξέραμε ότι συνώνυμο της διαπλοκής ήταν ο ΑΚΤΩΡ. Επαιρνε τα περισσότερα κρατικά έργα και μόνον κάποιοι περιθωριακοί που «δεν είχαν λάβει γνώση» ή ανταγωνιστές, την πολεμούσαν. Ηταν η εταιρεία που είχε ιδρύσει το 1977 ο Γιώργος Μπόμπολας, παλιός αριστερός που έγινε εργολάβος επειδή δεν μπορούσε να προσληφθεί στο Δημόσιο. Μαζί με την κατασκευαστική εταιρεία στην οποία συνεταίροι ήταν και μηχανικοί του τότε ΠΑΣΟΚ όπως ο Ευ. Κουλουμπής, μετέπειτα υπουργός, ο Γ. Μπόμπολας εξέδωσε και την Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια και λίγο αργότερα (το 1981) το «Εθνος» που έγινε η ημιεπίσημη έκφραση της (νέας) κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Η συνέχεια ήταν προβλέψιμη. Η οικογένεια Μπόμπολα μονοπώλησε τα μεγάλα έργα της περιόδου 1982- 2004.
Στην πορεία άλλαξαν σχεδόν όλα. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής μίλησε σε σουβλατζίδικο στο Μοναστηράκι για «νταβατζήδες», εννοώντας αυτούς κυρίως αλλά δεν έκανε πολλά (ή μάλλον πήγε να κάνει και σκόνταψε στον…«βασικό μέτοχο» και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία). Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, εξαπέλυσε εκκωφαντικούς μύδρους κατά της διαπλοκής αλλά αθόρυβα τα βρήκε με τον ορισμό της διαπλοκής που ήταν η οικογένεια Μπόμπολα. Αυτοί πάλι, για να ξεπεράσουν τα όποια απειλητικά προβλήματα, «παραχώρησαν» σε φίλους της κυβέρνησης τα media ιδιοκτησίας τους όπως το «Εθνος» και «ακύρωσαν» το ποσοστό τους στο Mega. Ουσιαστικά αποχώρησαν από τα μέσα ενημέρωσης προκειμένου να διατηρήσουν την παντοκρατορία των δημοσίων έργων. Και ξαφνικά, οι αδελφοί Καλλιτσάντση, οι συνεταίροι τους σε όλη αυτή την διαδρομή, κινούνται επιθετικά για να αναλάβουν τον όμιλο, τον δικό τους! Μάλλον δεν θα στενοχωρηθούν αν τους περιγράψουμε ως αχάριστους. Η οικογένεια Μπόμπολα τους θεωρεί τέτοιους – και όχι μόνον.
Φαίνεται όμως ότι το ουσιαστικό πρόβλημα δεν δημιουργήθηκε τους τελευταίους μήνες. Η εταιρεία ήταν διχασμένη τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς αυτό να είναι γνωστό, παρά μόνον σε μικρό κύκλο των μυημένων.
Eνας από αυτούς είναι και ο Ιωάννης Τζιβέλης, επενδυτής, μέλος του ΔΣ της ΕΛΛΑΚΤΩΡ και μέτοχος κάποτε, αφού αυτή τη στιγμή έχει χάσει τις μετοχές του (το πώς είναι μια άλλη ενδιαφέρουσα ιστορία που όμως δεν είναι του παρόντος), μετά από επίσκεψή του στις αρχές του 2016 στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία, είχε διανείμει σημείωμα στη διοίκηση του Ομίλου. Η απλή αποκάλυψη που έκανε ήταν ότι τα έργα στο εξωτερικό είναι ζημιογόνα. Το σοκ ήταν μεγάλο. Το καμάρι της εξωστρέφειας, η δοξασμένη παρουσία της ελληνικής επιχειρηματικότητας, ο πακτωλός που υποτίθεται ερχόταν από τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, ήταν τζίφος. Η εταιρεία αναλάμβανε έργα αλλά δημιουργούσε ζημιές. Ποιος κέρδιζε από τη δραστηριότητα αυτή, θα μπορούσε να είναι αντικείμενο ειδικής έρευνας.
Ο Ιωάννης Τζιβέλης, οξυδερκής επενδυτής από τη Σιάτιστα που έχει δραστηριοποιηθεί ως επιχειρηματίας κυρίως στην Ιταλία, διαπίστωνε στις αρχές του 2016:
– Ο όμιλος βρίσκεται στο παρά πέντε μιας νέας κρίσης κερδοφορίας και ρευστότητας που απειλεί την βιωσιμότητα του εντός της επόμενης διετίας – τριετίας. Ενδείξεις αποτελούν :
- Αρνητικά ή οριακά αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφιών μετά το 2009 (το 2011 λογιστικά κέρδη λόγω της επένδυσης στο χρυσό της Χαλκιδικής)
- Διόγκωση καθαρού δανεισμού το 2014 και 2015 (όχι απαραίτητα λόγω επενδύσεων)
- Διόγκωση απαιτήσεων (που μπορεί να υποκρύπτει και ζημιές) στην κατασκευή
Αλλα συμπτώματα δυσλειτουργίας του ομίλου, σημειώνει, αποτελούν :
- Συγκεχυμένη στρατηγική ομίλου (πολλοί κλάδοι)
- Ενώ η στρατηγική γεωγραφικής διαφοροποίησης εργασιών είναι σωστή επιλογή (μείωση εξάρτησης από εγχώρια αγορά), η επιλογή των γεωγραφικών περιοχών είναι μάλλον συγκυριακή (και όχι αποτέλεσμα προεργασίας / αξιολόγησης και συγκεκριμένης στόχευσης)
- Υπερπληθώρα νομικών προσώπων χωρίς απαραίτητα όλα να έχουν ουσιαστική λειτουργία
- Απουσία διοικητικού οργανογράμματος ομίλου (π.χ. υποστηρικτικές υπηρεσίες)
- Δεν υπάρχει σύνδεση θέσεων ευθύνης με αντίστοιχη εξουσία
- Ελλιπής προγραμματισμός (π.χ. απουσία ομιλικού επιχειρηματικού σχεδίου)
- Απουσία ουσιαστικού εσωτερικού ελέγχου
Στις προτάσεις του μέλους του Δ.Σ. σημειώνεται ως επιτακτικό να ληφθούν διορθωτικές κινήσεις «πριν είναι πλέον αργά». Προφανώς δεν υλοποιήθηκαν οι προτάσεις και φθάσαμε στο show της επιθετικής κίνησης για αλλαγή της διοίκησης.
Το επόμενο επεισόδιο θα παίξει την Παρασκευή 29 Ιουνίου; Μάλλον όχι. Το πιθανότερο είναι ότι η Γενική Συνέλευση που συγκαλείται την μέρα αυτή θα αναβληθεί ώστε να βρεθεί λύση.
Στο μεταξύ οι δύο πλευρές αναζητούν συμμάχους που θα ενισχύσουν το πρόγραμμά τους, ελπίζοντας ότι στη Γενική Συνέλευση όποτε γίνει, θα επικρατήσουν. Αυτό που κάνουν είναι στην πραγματικότητα «καλλιστεία μεγαλομετόχων». Προσπαθούν να προσελκύσουν την στήριξη των μικρών μετόχων και ήδη το σχετικό σκορ είναι ότι η πλευρά Μπόμπολα έχει την υποστήριξη του 37% περίπου των μετόχων ενώ η πλευρά Καλλιτσάντση συγκεντρώνει το 32%. Τίποτα δεν είναι σίγουρο ακόμα καθώς υπάρχουν αρκετοί μέτοχοι που είναι οργανισμοί επενδύσεων (κυρίως ξένοι) που δεν έχουν εκφραστεί όπως και οι ελληνικές τράπεζες που εκτός από δανειστές είναι και μέτοχοι μέσω των Αμοιβαίων Κεφαλαίων που ελέγχουν. Ορισμένοι θα παίξουν το χαρτί τους την τελευταία στιγμή προσπαθώντας να αποσπάσουν τα μεγαλύτερα οφέλη. Προς το παρόν σκέπτονται.