Πρώτη στάση: πολύχρωμα μαγιό, καλογυαλισμένα σώματα, παιχνίδια στην θάλασσα, ηλιοθεραπεία και κοκτέιλ στην αμμουδιά. Τα πρώτα καλοκαιρινά μπάνια της χρονιάς. Δεύτερη στάση: ένα εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο, σκηνές η μία δίπλα στην άλλη, σκουπίδια, ζέστη, ουρές για ένα πιάτο φαγητό. Ενα ακόμα καλοκαίρι στον δρόμο προς μια νέα πατρίδα.
Μια μεγάλη βόλτα στην λεωφόρο Ποσειδώνος. Σε όλο το μήκος της παραλίας θα δεις ανθρώπους με ελαφρά ρούχα και γυαλιά ηλίου να οδεύουν προς κάποια παραλία. Η μία οργανωμένη πλαζ διαδέχεται την άλλη. Μεγαλοπρεπή μαγαζιά, δυνατή μουσική και γυαλιστερά αυτοκίνητα παρκαρισμένα δίπλα στον δρόμο. Φτάνοντας στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού, η μουσική από τα μαγαζιά σταματά να ακούγεται. Μία νοητή είσοδος και ένα αυτόματο πέρασμα σε μία παράλληλη πραγματικότητα.
Την πρώτη φορά που επισκεφτήκαμε το κέντρο φιλοξενίας στο Ελληνικό ήταν στα μέσα του Απριλίου. Πρώτη εικόνα: ένα τσούρμο μικρά παιδιά που περίμεναν να ανάψει το φανάρι και να περάσουν προς την πλευρά της παραλίας. Τα περισσότερα ήταν ξυπόλητα και με λερωμένα ρούχα. Ο δρόμος προς το παλιό αεροδρόμιο καλυπτόταν από δεκάδες σκηνές. Οικογένειες από τη Συρία και το Αφγανιστάν είχαν απλώσει τα πράγματά τους σε κάθε πιθανό σημείο. «Μέσα δεν υπάρχει χώρος» μας είπαν.
Στην είσοδο του κέντρου υπήρχε μία μεγάλη ουρά από ανθρώπους που κρατούσαν τσαλακωμένα χαρτιά. Στο τέλος της ουράς, εθελοντές από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη μας εξήγησαν: «Εδώ ουσιαστικά κάνουμε την καταγραφή όλων των ανθρώπων του κέντρου. Τους δίνουμε κάποια χαρτιά για να μπορούν να σιτίζονται». Κάποια στιγμή ένα μικρό αμάξι σταμάτησε ανάμεσα στις σκηνές.
Δυο ηλικιωμένοι βγήκαν κρατώντας σακούλες με φρούτα ενώ δεκάδες πιτσιρίκια έτρεξαν προς αυτούς. Μέσα σε λίγα λεπτά τα φρούτα είχαν κάνει φτερά με τους ηλικιωμένους να απολογούνται: «Δεν ήταν τίποτα σπουδαίο. Λίγα πραγματάκια φέραμε». Οι κοντινές παραλίες δεν είχαν ακόμα πολύ κόσμο. Μόνο κάποιοι τολμηροί έκαναν τα πρώτα τους μπάνια την ώρα που αρκετοί «ώριμοι» άνδρες αντάλλαζαν μπαλιές – κανονιές με ξύλινες ρακέτες. Οι πρώτες ενδείξεις του καλοκαιριού.
Μέσα Μαΐου και στο κέντρο φιλοξενίας του παλιού αεροδρομίου δεν είχαν αλλάξει πολλά πράγματα. Λιγοστές σκηνές είχαν προστεθεί πλάι στις παλιές ενώ με το καλοκαίρι να έχει επισκεφτεί για τα καλά την χώρα μας, οι μετανάστες είχαν τοποθετήσει αυτοσχέδιες τέντες για να προστατευθούν από τον ήλιο. Δίπλα στον δρόμο ταχείας κυκλοφορίας ένα κορίτσι έπαιζε με ένα μεγάλο πλαστικό αεροπλάνο ενώ δίπλα του, μία μητέρα έκανε μπάνιο ένα μικρό αγόρι σε μία ροζ λεκάνη.
Στο σημείο που πριν έναν μήνα βρίσκονταν τα τηλεοπτικά συνεργεία, είχε πρόσφατα στηθεί μία καντίνα για φαγητό. Το μεταναστευτικό «δεν πουλάει» όμως οι μετανάστες αγοράζουν. Καθώς βαδίζαμε παράλληλα με τον δρόμο, μία έντονη μυρωδιά φαγητού είχε κατακλύσει την ατμόσφαιρα. Κοιτάζοντας προς την έρημη αλάνα μακριά από τις σκηνές, ήρθαμε αντιμέτωποι με μία ξεχωριστή εικόνα. Ενας νεαρός είχε στήσει δίπλα στα σκουπίδια, μία πρόχειρη φωτιά, πάνω στην οποία ήταν τοποθετημένο ένα μεγάλο τηγάνι. Μέσα στο τηγάνι σιγόβραζε ένα μίγμα από αυγά με παράξενες σάλτσες. Μαγειρική δημιουργία δίπλα σε σκισμένες σκηνές.
Στην άλλη άκρη του δρόμου, μια οικογένεια προχωρούσε σε ένα μικρό σοκάκι. Μετά από λίγα βήματα, φτάσαμε μαζί τους σε μία ερημική παραλία που βρίσκεται πολύ κοντά στο προσωρινό σπίτι των μεταναστών. Η οικογένεια από το Αφγανιστάν αποτελούταν από ένα νεαρό ζευγάρι και πέντε μικρά παιδιά. Τρία αγόρια και δύο κορίτσια που δεν σταματούσαν να παίζουν με το νερό. Στην μικρή παραλία δεν βρισκόταν παρά μόνο ένας μοναχικός ψαράς.
Τα δύο κορίτσια παρά τις φωνές του πατέρα τους, δεν έλεγαν να σταματήσουν το παιχνίδι στην άκρη της θάλασσας που δεν είχε ακόμα προλάβει να ζεσταθεί. Η θερμοκρασία άγγιζε τους 30 βαθμούς. Και όμως, όλοι οι μετανάστες φορούσαν μακριά ρούχα την ώρα που οι γυναίκες ίδρωναν κάτω από τις μαύρες μαντίλες. Τα μακριά παντελόνια σηκώθηκαν οριακά προκειμένου οι κάτοικοι του παλιού αεροδρομίου να πάρουν μια πρώτη δροσερή αίσθηση καλοκαιριού.
Λίγα μέτρα μακριά από την μικρή «παραλία των προσφύγων» οι οργανωμένες πλαζ της παραλιακής είχαν γεμίσει από κόσμο. Ηχοι χορευτικής μουσικής, καλογυμνασμένα κορμιά, καφέδες σε πλαστικό ποτήρι και ηλιοθεραπεία. Δύο διαφορετικοί κόσμοι που αποκαλύπτονται τις πρώτες ηλιόλουστες καλοκαιρινές ημέρες.
Οι δύο κόσμοι δεν έρχονται συχνά σε επαφή. Οι μετανάστες άλλωστε έχουν βρει το δικό τους απάγκιο στην μικρή παραλία που προσελκύει μόνο λιγοστούς ψαράδες. Δίπλα στην καυτή άμμο βρίσκεται και μία μικρή κρυμμένη έκταση όπου τα δέντρα έχουν δημιουργήσει δεκάδες σκιερά σημεία. Εκεί οι οικογένειες μαζεύονται κάθε μεσημέρι. Δροσιά και καθαρός αέρας μία ανάσα από τα κύματα της θάλασσας.
Μία μεγάλη παρέα από το Αφγανιστάν μας είπε ότι σε αυτό το μέρος, λίγες ημέρες πριν, έγινε και ο γάμος ενός νεαρού ζευγαριού που ζει σε κάποια από τις σκηνές του παλιού αεροδρομίου. Ανάμεσα σε εκατοντάδες ανθρώπους, σκουπίδια και τους ήχους των αυτοκινήτων που διασχίζουν την λεωφόρο Ποσειδώνος. Λίγα μόνο μέτρα μακριά τους, ένα ακόμα καλοκαίρι ξεκινάει.
