Φυσιολογική μεταβολή του καιρού καθώς μπαίνουμε –ημερολογιακά τουλάχιστον– στο φθινόπωρο ή επικίνδυνη αστάθεια με ασυνήθιστη για την εποχή ατμοσφαιρική κυκλοφορία πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο που φέρνει το φαινόμενο της λεγόμενης «ψυχρής λίμνης»;
Σε ανάρτησή του ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, προειδοποιεί ότι πλησιάζει της περιοχή μας μια ασυνήθιστη για την εποχή «ψυχρή λίμνη», μια αποκομμένη μάζα δηλαδή ψυχρών αέριων μαζών, η οποία θα προκαλέσει καταιγίδες και πτώση της θερμοκρασίας μέχρι και το Σάββατο.
«Από την Πέμπτη 29/8 και τουλάχιστον μέχρι το Σάββατο 31/8 προβλέπεται ενίσχυση της αστάθειας, με καταιγίδες να επηρεάζουν μεγάλο μέρος της χώρας. Με τα σημερινά προγνωστικά δεδομένα (Τετάρτη 28/8), η πιθανότητα χαλαζοπτώσεων είναι μικρή, όμως θα είναι αυξημένος ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, καθώς προβλέπεται μεγάλη ραγδαιότητα βροχοπτώσεων και μεγάλος αριθμός ηλεκτρικών εκκενώσεων. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση στα ηπειρωτικά και θα κυμανθεί κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα» αναφέρει συγκεκριμένα.
Εντονες βροχοπτώσεις προβλέπονται σε μεγάλο μέρος των Βαλκανίων, της Νότιας Ιταλίας, και της Τουρκίας μέχρι το Σάββατο 31 Αυγούστου 2024 (δείτε κάτω τον σχετικό χάρτη).
Στη χώρα μας, ήδη η παρουσία των ψυχρών αερίων μαζών πάνω από τις θερμές επιφανειακές αέριες μάζες δημιουργούν συνθήκες αστάθειας, δηλαδή ευνοούν τη δημιουργία καταιγίδων κυρίως πάνω από τις ηπειρωτικές περιοχές τις απογευματινές ώρες. Από την Πέμπτη 29/8 και τουλάχιστον μέχρι το Σάββατο 31/8 προβλέπεται ενίσχυση της αστάθειας, με καταιγίδες να επηρεάζουν μεγάλο μέρος της χώρας. Με τα σημερινά προγνωστικά δεδομένα (Τετάρτη 28/8), η πιθανότητα χαλαζοπτώσεων είναι μικρή, όμως θα είναι αυξημένος ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, καθώς προβλέπεται μεγάλη ραγδαιότητα βροχοπτώσεων και μεγάλο αριθμό ηλεκτρικών εκκενώσεων.
Οι περιοχές που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα είναι το δυτικό και βόρειο Αιγαίο (Χαλκιδική – Σποράδες), τα ανατολικά και νότια τμήματα της Θεσσαλίας, η Στερεά συμπεριλαμβανομένης της Αττικής, η Εύβοια με έμφαση τα κεντρικά και βόρεια τμήματα και η Πελοπόννησος.
Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών τα φαινόμενα θα επηρεάσουν τα ηπειρωτικά, το Ιόνιο, το Βόρειο Αιγαίο και πιθανώς τα ορεινά τμήματα της Κρήτης. Τα φαινόμενα στα ορεινά ηπειρωτικά ενδέχεται να είναι κατά τόπους έντονα και να συνοδεύονται από χαλαζοπτώσεις. Συνιστάται προσοχή σε ακτές και παραλίες λόγω της πιθανότητας εκδήλωσης «μπουρινιών» κυρίως στο Ιόνιο και στο Βόρειο Αιγαίο. Εξασθένηση των φαινομένων αναμένεται από τις πρώτες βραδινές ώρες.
Ο επόμενος χάρτης (Χάρτης 2) δείχνει το συνολικό ύψος βροχής σε χιλιοστά που προβλέπει το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr μέχρι το βράδυ της Παρασκευής.
Στο δελτίο του meteo επισημαίνεται ότι το φαινόμενο της «ψυχρής λίμνης» προκαλεί συνθήκες στην ατμόσφαιρα οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθούν με μεγάλη ακρίβεια από τα προγνωστικά μοντέλα, κάτι που προκαλεί αβεβαιότητα ως προς το ποιες περιοχές θα δεχθούν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής. Οι προγνώσεις θα ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα και θα ακολουθήσουν νεότερες σχετικές ανακοινώσεις με ενημερωμένα προγνωστικά στοιχεία.
Ο καιρός στην Αθήνα
Την Πέμπτη το Λεκανοπέδιο της Αττικής ξύπνησε με συννεφιασμένο καιρό. Σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), αναμένονται μεμονωμένες καταιγίδες –κυρίως τις μεσημβρινές-απογευματινές ώρες– με σταδιακή επικράτηση νοτίων ανέμων και τη θερμοκρασία να κυμαίνεται από 22 έως 33 βαθμούς Κελσίου.
Με ανάρτησή του στο Χ (δείτε τη πιο κάτω), ο διευθυντής της ΕΜΥ Θοδωρής Κολυδάς εξηγεί τι είναι η «ψυχρή λίμνη» που θα επηρεάσει τη χώρα μας από την Τετάρτη μέχρι και την Κυριακή:
«Ο καιρός της αστάθειας του επομένου τριημέρου οφείλεται στο αποκομμένο χαμηλό που συνοδεύεται από μια ψυχρή μάζα στην ανώτερη ατμόσφαιρα όπως έχουμε αναφέρει εδώ και πολλές μέρες. Οι αέριες μάζες του ανώτερου χαμηλού θα έρθουν σε αντίθεση με τις θερμότερες και υγρότερες στα κατώτερα στρώματα.
»Η αλληλεπίδραση ψυχρών αερίων μαζών της ανώτερης ατμόσφαιρας (cold pool), του θερμού εδάφους και του προσκείμενου σε αυτό αέρα (στα 850mb) σε συνθήκες αυξημένης υγρασίας ευνοεί την ανάδευση των ασταθών αερίων μαζών καθ’ ύψος, δημιουργώντας νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης (cumulus), που αποτελούν προποµπούς των καταιγιδοφόρων νεφών (cumulonimbus- Cb). Για τον λόγο αυτό παρατηρούμε ότι ο υετός εντοπίζεται κυρίως πάνω από τις ηπειρωτικές περιοχές, όπου αναπτύσσονται άλλωστε και οι υψηλότερες θερμοκρασίες. Αυτός είναι ο καιρός της ψυχρής λίμνης».
Oπως διευκρινίζει ο διευθυντής της ΕΜΥ, «ο όρος “ψυχρή λίμνη” αποτελεί μετάφραση του όρου “Cold Pool” (ακριβέστερα θα ήταν “ψυχρή πισίνα”). Αυτή λοιπόν η ψυχρή λίμνη αποτελεί μια ψυχρή περιοχή που περιβάλλεται από θερμές μάζες. Η ύπαρξη ψυχρών αερίων μαζών πάνω από θερμές και υγρές αέριες μάζες κοντά στο έδαφος οδηγεί στη δημιουργία αστάθειας. Η αστάθεια είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία των καταιγίδων, ενώ οι άλλες δύο προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη υγρών αερίων μαζών και ένα αίτιο ανύψωσης των αερίων μαζών».
Αναλυτικά η πρόγνωση μέχρι και την Κυριακή:
ΠΕΜΠΤΗ
Αρχικά γενικά αίθριος καιρός. Βαθμιαία στο Ιόνιο, τα ηπειρωτικά, την Εύβοια, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και την Κρήτη θα αναπτυχθούν νεφώσεις οπότε θα σημειωθούν τοπικές βροχές ή όμβροι και θα εκδηλωθούν σποραδικές καταιγίδες, κυρίως στα ηπειρωτικά ορεινά.
Βελτίωση αναμένεται από τις βραδινές ώρες.
Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι βορειοδυτικοί 3 με 5 και τοπικά στο ανατολικό Αιγαίο 6 μποφόρ.
Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση. Θα φτάσει στα ηπειρωτικά, το Ιόνιο, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη τους 31 με 33 και τοπικά τους 34 βαθμούς και στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 28 με 30 βαθμούς Κελσίου.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις που βαθμιαία θα αυξηθούν και τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι και σποραδικές καταιγίδες.
Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και στα ανατολικά πρόσκαιρα δυτικοί βορειοδυτικοί με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 17 έως 32 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία η ελάχιστη θα είναι 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.
ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις που βαθμιαία θα αυξηθούν και τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα σημειωθούν τοπικοί όμβροι και θα εκδηλωθούν σποραδικές καταιγίδες, κυρίως στα ορεινά.
Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και στο Ιόνιο βορειοδυτικοί με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 19 έως 31 βαθμούς και στα ηπειρωτικά κατά τόπους έως 33 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου η ελάχιστη θα είναι 4 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις που βαθμιαία θα αυξηθούν και τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα σημειωθούν τοπικοί όμβροι και κυρίως στα ορεινά θα εκδηλωθούν σποραδικές καταιγίδες. Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και στα νότια δυτικοί με την ίδια ένταση. Από τις μεσημβρινές ώρες θα στραφούν σε νότιους 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 18 έως 34 βαθμούς Κελσίου.
ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ
Καιρός: Στις Κυκλάδες γενικά αίθριος. Στην Κρήτη γενικά αίθριος με πρόσκαιρες νεφώσεις τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες και μικρή πιθανότητα τοπικών όμβρων στα ορεινά.
Ανεμοι: Από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 και στα ανατολικά πρόσκαιρα τοπικά 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 24 έως 30 και στη νότια Κρήτη έως 34 βαθμούς Κελσίου.
ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
Καιρός: Γενικά αίθριος με λίγες πρόσκαιρες νεφώσεις.
Ανεμοι: Βόρειοι βορειοδυτικοί 4 με 5 και πρόσκαιρα τοπικά 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 22 έως 33 βαθμούς Κελσίου.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Καιρός: Αρχικά γενικά αίθριος. Τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα αναπτυχθούν νεφώσεις στα ηπειρωτικά και θα εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι και μεμονωμένες καταιγίδες. Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 20 έως 34 βαθμούς και στις Σποράδες έως 30 βαθμούς Κελσίου.
ΑΤΤΙΚΗ
Καιρός: Αρχικά γενικά αίθριος. Τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα αναπτυχθούν νεφώσεις και θα εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι και μεμονωμένες καταιγίδες. Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ. Από τις μεσημβρινές ώρες θα στραφούν σε νοτίων διευθύνσεων με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 22 έως 33 βαθμούς Κελσίου.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις που τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες θα αυξηθούν και θα εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι και μεμονωμένες καταιγίδες. Βελτίωση τις βραδινές ώρες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 21 έως 31 βαθμούς Κελσίου.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Στο Ιόνιο, τη δυτική Στερεά και τη βορειοδυτική Πελοπόννησο άστατος καιρός με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες, πιθανόν κατά τόπους ισχυρές μέχρι το μεσημέρι.
Στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα είναι αρχικά γενικά αίθριος όμως από τις προμεσημβρινές ώρες θα αναπτυχθούν νεφώσεις στις Σποράδες, την Εύβοια και βαθμιαία στα ηπειρωτικά και την Κρήτη όπου θα σημειωθούν τοπικές βροχές και θα εκδηλωθούν σποραδικές καταιγίδες, πιθανώς κατά τόπους ισχυρές κυρίως στα ανατολικά και βόρεια ηπειρωτικά.
Βελτίωση αναμένεται από τις βραδινές ώρες στις περισσότερες περιοχές πλην των νοτίων τμημάτων της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας (κυρίως των ανατολικών τμημάτων) και των Σποράδων.
Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και τοπικά στο ανατολικό Αιγαίο 6 μποφόρ.
Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση. Στα ηπειρωτικά, το Ιόνιο, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη θα φτάσει τους 30 με 32 και τοπικά τους 33 βαθμούς και στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
ΣΑΒΒΑΤΟ
Στα νότια τμήματα της Μακεδονίας, τις Σποράδες, την Εύβοια, την ανατολική Θεσσαλία και την ανατολική Στερεά, άστατος καιρός με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, πιθανόν κατά τόπους ισχυρές.
Στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα είναι αρχικά σχεδόν αίθριος και από τις προμεσημβρινές ώρες θα αναπτυχθούν νεφώσεις στα ηπειρωτικά, το Ιόνιο και την Κρήτη και θα σημειωθούν τοπικές βροχές ή όμβροι, ενώ στα ηπειρωτικά θα εκδηλωθούν σποραδικές καταιγίδες, πιθανώς κατά τόπους ισχυρές.
Βελτίωση αναμένεται από τις βραδινές ώρες, πλην της περιοχής των Σποράδων και της Εύβοιας.
Οι άνεμοι στα δυτικά θα είναι μεταβλητοί 3 με 4 και στο Ιόνιο θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις έως 5 μποφόρ. Στα ανατολικά θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και τοπικά στο Αιγαίο 6 μποφόρ.
Η θερμοκρασία δεν θα σημειώσει αξιόλογη μεταβολή. Θα φτάσει στα ηπειρωτικά, το Ιόνιο, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη τους 30 με 32 και τοπικά τους 33 βαθμούς και στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Αρχικά άστατος καιρός στις Σποράδες και την Εύβοια με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, πιθανόν κατά τόπους ισχυρές, ενώ αυξημένες νεφώσεις με τοπικές βροχές θα εκδηλώνονται και στο νότιο Ιόνιο, τη νότια Πελοπόννησο, τις Κυκλάδες και την Κρήτη.
Στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα είναι αρχικά σχεδόν αίθριος. Τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες οι νεφώσεις θα αυξηθούν και στα ηπειρωτικά, όπου και θα σημειωθούν τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες, κυρίως στα κεντρικά και τα νότια ηπειρωτικά.
Βελτίωση αναμένεται από τις βραδινές ώρες στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας ενώ είναι πιθανό να διατηρηθούν λίγες τοπικές βροχές στην Εύβοια και την Κρήτη.
Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και τοπικά στο Αιγαίο 6 μποφόρ.
Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο στα δυτικά και βόρεια.