(Τρία θέματα ευρωπαϊκής επικαιρότητας έχω ανοιχτά μπροστά μου, όλα ενδιαφέροντα. Η σκέψη μου όμως στριφογυρνά συνέχεια σε ένα άλλο θέμα, που ασφαλώς προηγείται. Αφορά τον σκληρό θάνατο ενός πυροσβέστη).
Ήταν 33 χρόνων ο αρχιπυροσβέστης Ματθαίος Μάντζιος, που «έπεσε νεκρός εν ώρα καθήκοντος». Με άλλα λόγια, τον σκότωσε η δουλειά του – ή μάλλον το φιλότιμό του στην «εκτέλεση των καθηκόντων του». Σε φωτιά στο Παλαιό Φάληρο κυνήγησε τη σωτηρία μιας εγκλωβισμένης. Προφανώς ήξερε ότι η μπουκάλα του οξυγόνου του έχει πεπερασμένο χρόνο παροχής οξυγόνου. Θα γνώριζε επίσης, ότι ήδη είχε καταναλώσει κάποιο χρόνο και κάποια ποσότητα – διακινδύνευσε όμως λογαριάζοντας ότι θα προλάβαινε να σώσει τη γυναίκα. Τα όρια εξαντλήθηκαν πριν τη σώσει. Τα θύματα έγιναν δύο.
Ξέρω ότι ορισμένοι που έχετε πονέσει από άλλους αδόκητους θανάτους, μπορεί να σκεφτείτε: «κρίμα τον άνθρωπο και τα νιάτα του, αλλά καθημερινά τόσα εργατικά ατυχήματα γίνονται, γιατί η ειδική μνεία στον πυροσβέστη;». Ας το δούμε μαζί:
Το εργατικό ατύχημα είναι η εξαίρεση. Κανονικά, οι άνθρωποι πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας σε συνθήκες ασφάλειας. Αν κάτι πάει στραβά, αυτό οφείλεται είτε σε ανθρώπινο λάθος, είτε σε κακή συντήρηση εξοπλισμού – είναι όμως η εξαίρεση. Γι΄ αυτό μας ξαφνιάζει και ζητούμε να γίνει έρευνα – για να μην επαναληφθεί.
Υπάρχουν όμως ορισμένα επαγγέλματα, που δημιουργήθηκαν για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο. Κι αν μεν οι στρατιωτικοί ασκούνται για την κακιά την ώρα, που μπορεί στη διάρκεια μιας καριέρας να μην έρθει ποτέ, οι πυροσβέστες ή οι αστυνομικοί, βρίσκονται σε μια καθημερινή διαχείριση του κινδύνου. Φωτιές πάντα γίνονται και θα γίνονται και πυρκαγιά χωρίς ρίσκο δεν υπάρχει. Φυσικά στις μέρες μας υπάρχουν μέτρα προστασίας – ειδικές στολές, μάσκες, μπουκάλες οξυγόνου, ασύρματοι. Όταν μπαίνεις στη μάχη με τη φωτιά, όμως, δεν ξέρεις ποιος θα βγεί νικητής – εσύ ή το θεριό;
Ο Ματθαίος Μάντζιος πέθανε επειδή ξεπέρασε τις προδιαγραφές ασφαλείας σε μια μεγαλειώδη επίδειξη αλληλεγγύης. Δεν ήταν αδαής. Όμως, το δέλεαρ -η σωτηρία της γυναίκας- ήταν τόσο ισχυρό στη συνείδησή του, που ρίσκαρε. Ποντάρισε στα «γράμματα», έπεσε η «κορώνα» – και τον πλάκωσε. Αν είχε μείνει πίσω, αν είχε βγει νωρίτερα απ' το κτίριο, κανείς δεν θα του το καταλόγιζε. Όλοι θα θεωρούσαν λογικό ότι αποτραβήχτηκε την ύστατη ώρα από μια χαμένη μάχη. Ο Μάντζιος, όμως, προφανώς ξέφευγε από όλους εμάς τους λογικούς ανθρώπους – ήταν αυτό που στα μικράτα μας το αποδίδαμε γενναιόδωρα και στα ενήλικα χρόνια μας με τεράστια φειδώ, ήταν ένας ήρωας.
(Γνώρισα κάποτε στο Μεσολόγγι έναν αλαφροΐσκιωτο μεσόκοπο άνθρωπο. Ο μύθος που τον συνόδευε έλεγε ότι σάλεψε μετά από μια πλημμύρα, όταν δεν κρατήθηκε σε ένα δένδρο για να δώσει το χέρι του στη μικρότερη αδελφή του, που πνίγηκε.)