Φευγαλέα, το μάτι έπιασε την είδηση. Τρεις γραμμές, σε μεγάλο ειδησεογραφικό site. «Άστεγος. 40 ετών. Πέθανε σήμερα το πρωί στην Αθήνα. Πέταξε στο κενό από τον τέταρτο όροφο του Κέντρου Στέγασης Αστέγων». Συμπλήρωσα: Οι ντροπές που δεν ξεπλένονται με δωρεάν λάπτοπ και με free wi-fi. Ανοίξαμε κουβέντα με φίλους. Μα, πού ξέρεις ότι αυτοκτόνησε επειδή ήταν άνεργος ή άστεγος; Η ζωή και η αυτοκτονία, είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση. Συμφωνώ. Όχι με την αυτοκτονία. Με το ότι η ζωή είναι αυστηρά προσωπική υπόθεση. Όχι, όμως και ο θάνατος. Ή, τουλάχιστον, δεν πρέπει να είναι. Σκέφτομαι μέρες αυτόν τον άνθρωπο. Τα τελευταία του βήματα προς την ταράτσα. Οι τελευταίες του αναπνοές. Οι θολές σκέψεις. Εκείνες που μπερδεύονται και δεν αφήνουν η μία την άλλη να φτάσει καθαρή στην έξοδο. Σκεφτόμουν φίλους μου. Δικούς μου ανθρώπους. Εμένα. Τα τόσα μηνύματα από συναδέλφους. Φίλε, ξέρεις, πολύ καιρό άνεργος. Αν ακούσεις κάτι. Ξέρεις… Τι να σου πω τώρα… Σε φιλώ.
Δράμα, 1995. Με τη μία κόρη 15 μηνών και την άλλη μόλις 2 μηνών, άνεργος. Ξένη η πόλη, ξένη η χώρα. Οι τελευταίες 500 δραχμές. Τα πρησμένα μάτια της συζύγου, κορίτσι 23 ετών κι εγώ 25, κοντεύουν να εκραγούν από τα δάκρυα. Υπομονή. Μα, έχουμε μόνο για να πάρουμε γάλα και ψωμί για αύριο. Ηρέμησε, κάτι θα κάνουμε. Προς στιγμήν, γερασμένη ψυχή, σε νέο αλλά ευάλωτο και κυρτό σώμα, απλανές και θολωμένο βλέμμα. Θα μπορούσαν να ήταν, μόνο λίγα βήματα μέχρι την ταράτσα. Και τα παιδιά; Η γυναίκα; Η μητέρα και οι αδελφές; Όχι, ρε, εδώ, θα το παλέψουμε. Προχώρα. Κτύπα πόρτες. Και αν οι πόρτες δεν ανοίγουν; Και αν τα αυτιά δεν ακούν; Και αν τα βήματα, αντί να πάνε μπροστά, πάνε προς την ταράτσα; Τι να σου πω. Εύχομαι να μη το δοκιμάσεις ποτέ.
Ανεργία, απίστευτα φαρμακερό φίδι, που σε τσιμπάει ακόμα και όταν τρως. Χειρότερα τότε. Αυτόν, τον κέρδισαν οι θολές σκέψεις. Θριάμβευσε το αδιέξοδο. Αλλά, όπως μαθαίνω από αυτό το εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ, δεν ήταν μόνο οι σκέψεις του που οδήγησαν αναπόφευκτα τα πόδια του στην ταράτσα. Το αόρατο(;) χέρι της κρατικής αδιαφορίας, του «έδειξε» την άσφαλτο. Αδίστακτα, αδιάφορα, παγερά. Όπως και σε άλλες περιπτώσεις, μια υπογραφή που δεν έπεσε τυχαία(;), μια απόφαση που δεν ελήφθη στην ώρα της, ένα «άσε μας τώρα, ρε μεγάλε, αυτός είναι τρελός», οδήγησε σε έναν ακόμα θάνατο. Σε άλλες κηλίδες στην άσφαλτο. Αυτή και αν είναι η δική μας κοινή ντροπή. Ημών που «δεν είμαστε τρελοί», και σπίτι έχουμε, και ανθρώπους δίπλα, και δουλειά, και λεφτά να πάμε στον γιατρό, και φίλους, και παιδιά, και κοινωνικό προφίλ. Ποιος θα μας λυτρώσει από τις ντροπές μας; Εμάς τους ανθρώπους – οι κυβερνήσεις δεν ντρέπονται ποτέ. Οι άνθρωποι-σκιές που κινούνται δίπλα, είναι ο καθρέφτης που μας τρομάζει. Έστω, όμως, και κατά λάθος, κάποια στιγμή θα τον αντικρίσουμε. Ας μας λυθεί.