Την επιβολή έκτακτης φορολόγησης στα υπερκέρδη των εταιρειών-παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, στη βάση σχετικού ελέγχου (και πορίσματος) της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), άφησε ανοκτή ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του την Τετάρτη στη Βουλή.
Απαντώντας στις αντιδράσεις των παριστάμενων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης στο θέμα της ενεργειακής ακρίβειας (και ειδικά έναντι των εταρειών ενέργειας), ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι η κυβέρνηση θα κινηθεί με το που έχει στα χέρια της το πόρισμα της ΡΑΕ και το ποσό των εν λόγω κερδών που έχουν αποκομίσει οι εταιρείες.
«Δεν θα διστάσω να νομοθετήσω έκτακτη εισφορά σε επιχειρήσεις που είχαν υπερκέρδη», ξεκαθάρισε. «Εχω ήδη δώσει εντολή στη ΡΑΕ να αρχίσει να αναλύει τα στοιχεία όλων των εταιρειών ενέργειας από τον περασμένο Οκτώβριο και με βάση το πόρισμα της ΡΑΕ θα κινηθεί η κυβέρνηση», ανέφερε ο Πρωθυπουργός, επισημαίνοντας:
«Δεν είναι εύκολο είναι δύσκολη άσκηση γιατί η ελληνική αγορά συνδέεται με την ευρωπαϊκή. Απαιτείται δουλειά. Ενα είναι σίγουρο: εκεί που θα διαπιστωθούν υπερκέρδη, οι εταιρείες θα κληθούν να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση των απωλειών που είχαν οι πολίτες. Τα μεγάλα υπερκέρδη, όπου βρεθούν υπερβάσεις, θα φορολογηθούν και θα επιστραφούν στην κοινωνία».
Μιλώντας για το αντικείμενο της συζήτησης στην Ολομέλεια, το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, με τον νέο ΕΝΦΙΑ κ.ά, ο κ. Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι «η σημερινή παρέμβαση δεν είναι μεμονωμένη συνδυάζεται με τη μείωση σχεδόν 60 φόρων, πολλών άλλων επιβαρύνσεων, εισφορών και φυσικά οι μειώσεις αυτές πλαισιώνονται από το διπλό εγγυημένο εισόδημα του Δεκεμβρίου και φυσικά την δεύτερη σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Μαΐου του 2022».
Επίσης τόνισε ότι τώρα προστίθεται ένα ακόμη πρόγραμμα τρίμηνων ενισχύσεων ύψους 1,1 δισ. ευρώ που απευθύνεται σε σχεδόν έξι εκατομμύρια δικαιούχους, νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες καταναλωτές ενέργειας. «Αυτή η νέα δέσμη στήριξης έχει ένα διπλό σκοπό, να τονώσει την αγοραστική δύναμη των πιο αδύναμων και να απορροφήσει ένα μέρος των αυξήσεων στο ρεύμα όλων των Ελλήνων. Γι’ αυτό προβλέπει και επιδόματα αλλά και επιδοτήσεις λογαριασμών. Ενώ παράλληλα επιχειρεί να ανακουφίσει την μεσαία τάξη και τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας. Γι’ αυτό και περιλαμβάνει εκπτώσεις που περιορίζουν την εκτίναξη των τιμών στα καύσιμα αλλά και σημαντικές πρόσθετες μέριμνες για μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και τον πρωτογενή τομέα».
«Από τον επόμενο μήνα αυξάνεται σημαντικά η επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου που για τα σπίτια θα φτάσει έως και το 80% και τα 72 ευρώ ανά MWh από 40 ευρώ που είναι σήμερα. Για τους επαγγελματίες η ενίσχυση θα είναι διπλάσια ώστε να καλύπτει τελικά το 50% της αύξησης και να φτάσει έως τα 130 ευρώ την MWh.
»Επίσης οι πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας θα στηριχθούν με 200 ευρώ που θα διατεθούν τον Απρίλιο σε 900.000 χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικους και άτομα με ειδικές ανάγκες. Θα είναι ακατάσχετα και δεν θα συμψηφίζονται με άλλες οφειλές.
Επίσης 250.000 δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα εισπράξουν το Απρίλιο διπλή δόση, ενώ οικογένειες θα έχουν 1,5 επιπλέον δόση επιδόματος παιδιού. Ωφελημένα θα είναι 1,4 εκατομμύρια νοικοκυριά με περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια μέλη», είπε ο Πρωθυπουργός.
Τσίπρας: «Δεν καταλαβαίνετε τι συμβαίνει στην κοινωνία»
Απαντώντας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την αντίδραση της κυβέρνησης έναντι της ακριβείας που πλήττει τους πολίτες.
«Δίνετε αίσθηση ότι δεν καταλαβαίνετε τι συμβαίνει στην κοινωνία. Τι συμβαίνει με εκείνους που όπως είχατε πει είναι εξαρτημένοι από το μισθό τους; Δεν κατανοείτε από τον τρόπο που συμπεριφέρεστε τι συμβαίνει με τα μικρομεσαία νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Η ανησυχία μου γίνεται φόβος και απελπισία όταν γνωρίζω ότι τα χειρότερα είναι μπροστά. Ανησυχώ όταν βλέπω εσάς να μην ανησυχείτε. Να πηγαίνετε με το μάνιουαλ της νεοφιλελεύθερης ιδεοληψίας. Η κρίση που έχουμε σήμερα δεν μπορεί να γιατρευτεί με λίγα περισσότερα από το δημόσιο ταμείο. Η κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα επουλώνεται με διαφορετικό υπόδειγμα πολιτικής. Δεν είναι ζήτημα δημοσιονομικής ευστάθειας αλλά υποδείγματος».
«Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο κ. Μητσοτάκη; Να βγάζετε κάποια χρήματα από το δημόσιο ταμείο. Λίγα λέμε εμείς αλλα΄δεν είναι εκεί η διαφορά μας. Γιατί ; Για να επιδοτείτε την αισχροκέρδεια και να δίνετε ανεπαρκέστατες επιδοτήσεις στους πολίτες σε σχέση με την αύξηση των τιμών. Σε σχέση με τα τιμολόγια ρεύματος είναι ανεπαρκέστατες.
»Ήρθατε εδώ και μας είπατε ότι οφείλουν όσοι έχουν υπερκέρδη οφείλουν να καταθέσουν υπερκέρδη. Οικειοθελώς; Δεν πρέπει να νομοθετήσετε; Δεν είστε κυβερνήτης;
»Γιατί δεν βάζετε φραγμό στα υπερκέρδη;» ρώτησε τον Πρωθυπουργό ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να συνεχίσει:
«Δεν είναι δυνατόν να λέτε ότι κάνατε αίτημα στην ΡΑΕ για στοιχεία. Τα έχετε τα στοιχεία αυτά. Σύμφωνα με την άσκηση που έχουμε κάνει από τον Ιούλιο 2021 εως Φεβρουάριο 2022 το μέσο κόστους ήταν 153 ευρώ / μεγαβατόρα και η τιμή πώλησης 202 ευρώ σημαίνει ότι είχαν υπερκέρδος 49 ευρώ τη μεγαβατόρα. Υπερκέρδος γιατί πέρυσι το αντίστοιχο κέρδος των παραγωγών ήταν 2 εως 3 ευρώ.
»Προκύπτει ένα ποσό 1,4 δισ. ευρώ υπερκέρδη και εσείς δίνετε 600 εκατ. για να επιδοτείτε την αισχροκέρδεια.
»Το οκτάμηνο της κρίσης είχαν υπερκέρδη και εσείς μας μιλάτε για λεφτόδεντρα και που θα βρείτε λεφτά για την στήριξη της κοινωνίας και οικονομίας. Αυτά είναι τα υπερκέρδη που πρέπει να επιστραφούν στην κοινωνία που στενάζει».
«Από αυτά τα υπερκέρδη στην ΔΕΗ των golden boys, περίπου 1 δισ. ευρώ αντιστοιχεί στη ΔΕΗ και τα υπόλοιπα τα μοιράζονται τρεις εταιρείες. Τι περιμένετε να κάνετε για να τα πάρετε πίσω; Να συνεδριάσει το Συμβούλιο κορυφής;», παρατήρησε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ποιον κοροϊδεύετε; Γιατί δεν παίρνετε πίσω αυτά τα υπερκέρδη; Περιμένετε να βγάλουν άλλα τόσα ; Μην τυχόν και χάσουν τα κέρδη από την πτώση της τιμής της ΔΕΗ στο ταμπλό; Η μη χάσουν τα υπερκέρδη οι τρεις ιδιοκτήτες εταιριών ενέργειας.; Για ποιανού τα συμφέροντα κυβερνάτε; Του πολίτη ή των funds;
»Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απαντήσετε και να τα αφήσετε αυτά για τα λεφτόδεντρα
»Αυτή την απάντηση δεν χρειάζεται να ψάξουμε και πολύ. Εσείς αντί να φορολογήσετε τα υπερκέρδη τους επιδοτείτε αμέσως. Με 12 λεπτά το λίτρο τα διυλιστήρια», τόνισε ο κ. Τσίπρας και κατέληξε λέγοντας:
«Αυτή είναι η πολιτική σας. Και μετά σας ενοχλεί όταν σας λέμε ότι αυτό που ζούμε δεν είναι η ακρίβεια του πολέμου αλλά η ακρίβεια Μητσοτάκη και των ιδεοληψιών σας και των δεσμεύσεών σας σε συμφέροντα».
«Δεν είστε το 2012 και τους “αγανακτισμένους”»
«Καμία κυβέρνηση δεν έχει εισπράξει στην Ευρώπη ούτε ένα ευρώ από αυτά τα υπερκέρδη, γι’ αυτό κύριε Τσίπρα σταματήστε να επαναφέρετε τον δημόσιο διάλογο στο επίπεδο των “αγανακτισμένων”. Δεν είναι η Ελλάδα του 2022, η Ελλάδα του 2012, Ούτε εσείς κε.Τσίπρα, δεν είστε πια άφθαρτος, ο λαός σας έχει αποδοκιμάσει», απάντησε στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ ο Πρωθυπουργός κατά τη δευτερολογία του.
«Να ξεκαθαρίζουμε ορισμένα ζητήματα για να μπορούμε να συνεννοούμαστε. Είπατε ότι υπάρχουν υπερκέρδη 1,4 δισεκατομμύρια. Δεν γνωρίζω από πού προήλθε αυτός ο αριθμός. Δεν είμαι αρμόδιος να το πω. Μιλάμε για εισηγμένες επιχειρήσεις που ελέγχονται από ορκωτούς ελεγκτές, οι προϋπολογισμοί τους δημοσιεύονται. Υπάρχουν φορείς που τα ελέγχουν αυτά», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και συνέχισε:
«Εάν όμως υποθέταμε ότι τα υπερκέρδη ήταν πράγματι 1,4 δισ. ευρώ, βλέποντας συγκριτικά τα οικονομικά αποτελέσματα των προηγούμενων ετών, έρχομαι και σας λέω ότι με διάταξη της κυβέρνησης, το 90% των υπερκερδών θα επιστραφεί στο ελληνικό δημόσιο. Αυτή είναι η επιλογή της κυβέρνησης. Στο 90% των υπερκερδών, θα μπει έκτακτη φορολόγηση και θα επιστραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό».
Ωστόσο, όπως σημείωσε, «δεν μπορούμε να φορολογήσουμε κέρδη πριν αυτά παραχθούν. Εδώ υπάρχει ένα ζήτημα: εάν οι υπολογισμοί σας είναι σωστοί. Αν είναι σωστοί, αυτό σημαίνει περισσότερα έσοδα, αλλά νομίζω ότι δεν είναι σωστοί. Έχω αμφιβολίες για τα νούμερα. Επίσης δεν μετράτε σωστά την έκπτωση που δίνουν οι παραγωγοί», επισημαίνοντας ότι καμία κυβέρνηση στον κόσμο δεν έχει εισπράξει προς το παρόν έστω ένα ευρώ από τα υπερκέρδη.
«Στην Ιταλία, ο κ. Ντράγκι είπε θα βάλει 10% φόρο. Ας δούμε λοιπόν πόσο θα είναι αυτά τα υπερκέρδη και θα δούμε πως θα επιστραφούν στον κρατικό προϋπολογισμό», επανέλαβε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ξεκινώντας την δευτερολογία του, ο πρωθυπουργός είπε απευθυνόμενος στον Αλέξη Τσίπρα ότι καταλαβαίνει γιατί όλες οι ομιλίες του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης περιστρέφονται γύρω από προσωπικές επιθέσεις. «Μπορεί να σας έχω γίνει ο προσωπικός σας εφιάλτης αλλά ο εφιάλτης που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα έρχεται έξω από τα σύνορα και το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε και σήμερα και ως αποτέλεσμα της πανδημίας δεν είναι ένα πρόβλημα το οποίο προκλήθηκε στην πατρίδα μας».
Θέλησε μάλιστα εισαγωγικά να κάνει μία αντιστοίχηση με ό,τι έγινε το 2015. «Εμείς κληθήκαμε να διαχειριστούμε μια σειρά από πρωτοφανείς εξωγενείς κρίσεις. Την κρίση του 2015, εσείς ο ίδιος την προκαλέσατε. Δεν έγινε κάτι εκτός Ελλάδος», τόνισε. «Υπήρχε μόνο το τρίτο Μνημόνιο, το οποίο αφού βάλατε φωτιά στο σπίτι της πατρίδος ήρθατε μετά ως υπερήφανος πυροσβέστης να μας πείτε ότι σβήσατε τη φωτιά που βάλατε εσείς ο ίδιος. Και είστε και υπερήφανος γι αυτό».
«Οι πολίτες όμως», συμπλήρωσε, «έχουν αρκετή μνήμη και κρίση ώστε να ξεχωρίζουν ποιες κρίσεις είναι εξωγενείς, παγκόσμιες τις οποίες αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες και ποιες προκαλούνται από τις δικές μας εθνικές αστοχίες κι από τις δικές μας εθνικές επιλογές».
«Ξεχάσατε άλλωστε τι λέγατε για τον ΕΝΦΙΑ προεκλογικά; Ότι θα τον διαγράψετε με ένα άρθρο και έναν νόμο…», ανέφερε ενδεικτικά.
Σύμφωνα με προσχέδιο της κοινής δήλωσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έχει στη διάθεσή του το Bloomberg, οι «27» φέρονται να έχουν δώσει το πράσινο φως στην πρόταση της Κομισιόν να εξεταστεί η επιβολή προσωρινής φορολόγησης στα υπερκέρδη των παρόχων ενέργειας.
Οπως ανέφερε το ειδησοεγραφικό πρακτορείο, επικαλούμενο σχετικό προσχέδιο κοινής δήλωσης των ηγετών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα εξετάσουν ένα σύνολο προτεινόμενων λύσεων από την Κομισιόν για την ανακούφιση των ευάλωτων καταναλωτών και την ενίσχυση των επιχειρήσεων απέναντι στην αλματώδη αύξηση των τιμών στην Ενέργεια.
«Οπως προτείνει η Επιτροπή, η προσωρινή φορολόγηση των έκτακτων κερδών μπορεί να είναι μια χρήσιμη πηγή χρηματοδότησης», αναφέρεται στο προς έγκριση προσχέδιο της εν λόγω δήλωσης.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα κέρδη συγκεκριμένων ενεργειακών εταιρειών, οι οποίες δεν εξαρτώνται από το φυσικό αέριο -και επομένως δεν αντιμετωπίζουν εξαιρετικά υψηλό κόστος παραγωγής- θα μπορούσαν να υποστούν «ειδικά μέτρα» (βλέπε φορολόγηση), με τα έσοδα να χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των καταναλωτών.
Οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έξτρα κέρδη έως και 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, ήταν η εκτίμηση απο τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.