«Δεν είναι προς πώληση. Δεν είναι προς ενοικίαση. Και δεν υπάρχει τίποτα που να το έχετε και να το θέλει», δήλωνε θρηνητικά το 2018 ένα στέλεχος του τμήματος μάρκετινγκ μιας εταιρείας όταν ο Μπρους Σπρίνγκστιν απέρριψε για άλλη μια φορά τις προτάσεις τους.
Πράγματι, στην καριέρα του, εδώ και πέντε δεκαετίες, ο Boss, το Αφεντικό, όπως τον αποκαλούν, έχει τηρήσει έναν απαράβατο κανόνα: καμία διαφήμιση, καμία προώθηση προϊόντος.
Στα 71 του, ωστόσο, ο Σπρίνγκστιν ανέστειλε το εμπάργκο, εκπλήσσοντας τους θαυμαστές του: συμφώνησε να παρουσιάσει ένα διαφημιστικό βιντεοκλίπ για το Jeep που έγινε αμέσως viral, γράφουν οι Times του Λονδίνου. Και η συζήτηση, όπως ήταν αναμενόμενο, φούντωσε.
Η δίλεπτη διαφήμιση παρουσιάστηκε το βράδυ της Κυριακής 7 Ιανουαρίου, στο Super Bowl, το μεγαλύτερο αθλητικο-τηλεοπτικό γεγονός στις ΗΠΑ. Αν και δημιουργήθηκε για να πουλήσει αυτοκίνητα, το βιντεοκλίπ χαρακτηρίστηκε ύμνος για την αμερικανική ενότητα σε καιρούς διχασμού, παράγοντας κρίσιμος για να πειστεί να εμφανιστεί ο σούπερ σταρ της ροκ.
«Χρειαζόμαστε το Κέντρο. Πρέπει απλώς να θυμόμαστε ότι αυτό ακριβώς το έδαφος στο οποίο στεκόμαστε είναι κοινό έδαφος», λέει ο Σπρίνγκστιν, ενώ βλέπουμε πλάνα χιονισμένης υπαίθρου γύρω από το Λέμπανον στο Κάνσας, το γεωγραφικό κέντρο των ΗΠΑ. «Το φως μας έβρισκε πάντα τον δρόμο του μέσα στο σκοτάδι. Και υπάρχει ελπίδα στον δρόμο μπροστά», ακούγεται να λέει ο τραγουδιστής με την επιβλητική φωνή.
Στο βίντεο ο Σπρίνγκστιν οδηγεί ένα τζιπ στους παγωμένους δρόμους, μπαίνει σε ένα παρεκκλήσι και ανάβει ένα κερί. Οι οπτικές αναφορές στο brand του Jeep είναι τόσο σύντομες και διακριτικές, ώστε οι θεατές μπορεί να μη συνειδητοποιήσουν καν ότι παρακολουθούν διαφήμιση.
Ο τραγουδιστής, που γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσεϊ, ανέκαθεν υπερηφανευόταν για την πίστη του στις αξίες της εργατικής τάξης. Και τώρα, αυτό που τον έκανε να αλλάξει γνώμη δεν είναι απολύτως σαφές, λένε κάποιοι.
Πηγές από τον χώρο της διαφήμισης αναφέρουν ότι μια διασημότητα του δικού του μεγέθους θα μπορούσε να κερδίσει πάνω από 5 εκατ. δολάρια για την καμπάνια ενός brand, αν και, με προσωπική περιουσία που εκτιμάται στα 500 εκατ. δολάρια, ο Σπρίνγκστιν δεν χρειάζεται τα μετρητά.
Ο Τζον Λαντάου, ατζέντης του διάσημου μουσικού, είπε ότι η ιδέα του διαφημιστικού με τίτλο «The Middle» (που παραπέμπει στο «ας συναντηθούμε κάπου στη μέση»), η οποία τελειώνει με την αφιέρωση «To The ReUnited States of America» («Στις ΞαναΗνωμένες Πολιτείες της Αμερικής») άρεσε πραγματικά στον πελάτη του.
Ο Σπρίνγκστιν υπήρξε σε όλη του τη ζωή Δημοκρατικός, αλλά η βάση των θαυμαστών του, που προέρχονται από την εργατική τάξη, είχε στραφεί προς τον Τραμπ. Ο διάσημος τραγουδιστής λοιπόν είναι το ιδανικό άτομο που θα μπορούσε να κάνει έκκληση για επούλωση του εθνικού τραύματος.
Σε αντίθεση με διασημότητες που προωθούν προϊόντα τα οποία δεν χρησιμοποιούν, ο Σπρίνγκστιν οδηγεί πραγματικά ένα Jeep. Και στο διαφημιστικό υπάρχουν πλάνα με το δικό του Jeep CJ-5 του 1980. Ο Ολιβιέ Φρανσουά, διευθυντής μάρκετινγκ της Stellantis, της πολυεθνικής στην οποία ανήκει η Jeep, κυνηγούσε τον σταρ επί μια δεκαετία, προτείνοντάς του ιδέες χωρίς όμως επιτυχία. Και όταν επιτέλους ο Σπρίνγκστιν έδωσε την έγκρισή του για το «The Middle» –συμφώνησε μόλις πριν από έναν μήνα– ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου εξεπλάγη.
Αμέσως δημιουργήθηκε το συνεργείο που θα γύριζε το διαφημιστικό στο Κάνσας το Σαββατοκύριακο πριν από το Super Bowl, και έγιναν οι απαραίτητες διαπραγματεύσεις με το CBS, το δίκτυο που μεταδίδει το πανηγυρικό παιχνίδι ώστε να εξασφαλιστεί ένα εκτεταμένο διαφημιστικό διάλειμμα δύο λεπτών.
«Είναι ο θρίαμβος της επιμονής και του πείσματος», δήλωσε ο Φρανσουά στο περιοδικό Variety, ο ίδιος που παραπονέθηκε το 2018 ότι ο Σπρίνγκστιν «δεν ήταν προς ενοικίαση». Ο Σπρίνγκστιν, πάλι, είδε τη διαφήμιση ως «προσευχή», οπότε επέλεξε να τη συνοδεύσει με πρωτότυπη μουσική, αντί να την ντύσει με μία από τις επιτυχίες του. Το αρχικό σενάριο γράφτηκε από διαφημιστικό γραφείο, το τελικό όμως είναι του τραγουδιστή. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι ο Μπρους θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο σε ό,τι κάνει. Για τη δημιουργία του διαφημιστικού, λοιπόν, ολόκληρη η ομάδα ήταν δική του.
Μέσα σε 24 ώρες από τη δημοσίευση του βιντεοκλίπ στο YouTube, το διαφημιστικό είχε ξεπεράσει κατά πολύ τα 35 εκατ. προβολές, αριθμός που πρέπει να προστεθεί στα 100 εκατ. θεατών του Super Bowl, που το είδαν ζωντανά.
Αμέσως άρχισε μια μεγάλη συζήτηση ανάμεσα στους φαν του που αποδείχτηκαν διχασμένοι, αφού ο Boss δεν είχε κάνει ποτέ διαφήμιση, αν και είχε δεχτεί άπειρες προτάσεις. Σε κάποιους δεν άρεσε η κίνησή του, θεωρούν ό,τι ξεπουλήθηκε. Η ιστοσελίδα του Νιου Τζέρσεϊ NJ Arts, για παράδειγμα, υποστήριξε ότι «αν ξεπουλήθηκε, το έκανε με τον λιγότερο απαράδεκτο τρόπο». Σε άλλους, πάλι, η διαφήμιση δεν άρεσε, χωρίς όμως να πιστεύουν ότι το έκανε για τα λεφτά, αλλά για το μήνυμα της ενότητας που θέλει να περάσει στην τρομερά διχασμένη πατρίδα του.
Οι ρόκερ και τα deals τους …
Ο Μπρους Σπρίνγκστιν είχε αρνηθεί σθεναρά να κάνει διαφήμιση και τώρα που το έκανε, είναι για ιερό σκοπό. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με άλλους συναδέλφους του μουσικούς.
Νιλ Γιανγκ: Το 1988 τραγούδησε το «This Note’s For You» και οι στίχοι του τραγουδιού του τον στοίχειωσαν («Δεν τραγουδάω για την Pepsi, δεν τραγουδάω για την Coke, δεν τραγουδάω για κανέναν/ με κάνει να μοιάζω με ανέκδοτο / αυτός ο στίχος είναι για σένα»). Μερικές δεκαετίες αργότερα, όμως, τα πράγματα άλλαξαν, όταν ο Γιανγκ πρόσφερε την υποστήριξή του στην πλατφόρμα streaming μουσικής της Amazon.
Μπομπ Ντίλαν: Αντισυμβατικός τραγουδοποιός μεν, αλλά δεν είχε κανένα πρόβλημα να συνεργαστεί με μεγάλα brands και να συμμετάσχει σε διαφημιστικές καμπάνιες της Pepsi, της Chrysler, της Cadillac, ακόμη και των εσωρούχων Victoria’s Secret.
Τζόνι Ρότεν: Ο πρώην frontman των Sex Pistols, το πραγματικό όνομα του οποίου είναι Τζον Λάιντον, το 2008 άφησε στην άκρη την… οργή του πανκ, για να εμφανιστεί σε μια διαφήμιση του βουτύρου Country Life: «Μπορώ να κάνω οτιδήποτε για να βοηθήσω τη βρετανική βιομηχανία», δήλωσε και πράγματι οι πωλήσεις του Country Life αυξήθηκαν κατά 85%.
Και ένας που δεν…
Τομ Γουέιτς: Ο αμερικανός τραγουδιστής ντράπηκε τόσο πολύ το 1981 μετά την εμπειρία της συμμετοχής του σε μια διαφήμιση για τις τροφές σκύλων Butcher’s Blend, που έκτοτε αρνήθηκε να εμφανιστεί ξανά ή να δώσει την άδεια να χρησιμοποιηθούν τραγούδια του σε διαφημίσεις. Και το 2006… αποζημιώθηκε από τη Volkswagen-Audi, που χρησιμοποίησε χωρίς άδεια ένα από τα κομμάτια του σε μια ισπανική τηλεοπτική διαφήμιση.