Η Εϊβριλ Χέινς, η νέα επικεφαλής των 18 υπηρεσιών πληροφοριών και εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ (Director of National Intelligence), δεν είναι μία συνηθισμένη κατάσκοπος.
Και αυτό όχι μόνο επειδή είναι η πρώτη γυναίκα σε αυτό το πόστο, αλλά επειδή το βιογραφικό της είναι το πλέον ασυνήθιστο ανάμεσα στους προκατόχους της: Δεν έχει κάνει άλλος αναγκαστική προσγείωση ενώ επιχειρεί να διασχίσει τον Ατλαντικό με ένα μικρό αεροσκάφος. Ούτε έχει κάνει έναν χρόνο διάλειμμα από την καριέρα του για να μάθει τζούντο στην Ιαπωνία. Και σίγουρα δεν υπήρξε άλλος ιδιοκτήτης καφέ-βιβλιοπωλείου, το οποίο διοργάνωνε συχνά βραδιές ερωτικής λογοτεχνίας.
Η Γερουσία, πάντως, δεν είχε πρόβλημα να επικυρώσει τον διορισμό της με συντριπτική πλειοψηφία, 84 ψήφοι υπέρ και 10 κατά.
Αντίθετα, μάλιστα, το ασυνήθιστο παρελθόν της είναι πλεονέκτημα και την κάνει ιδανική για τη νέα θέση της, λέει στον Guardian ο Ντέιβιντ Πρις, πρώην αξιωματούχος της CIA. «Δουλειά της είναι να καταλαβαίνει και να καθοδηγεί τους πάντες: από τους αναλυτές μέχρι τους συλλέκτες των πληροφοριών, από τους μηχανικούς μέχρι τους πιλότους και από τους καλλιτέχνες μέχρι τους λογιστές. Ολες αυτές οι διαφορετικές εμπειρίες στη ζωή της τη βοηθούν στο να ηγείται της κοινότητας των μυστικών υπηρεσιών».
Ο Μπεν Ρόουντς, στενός φίλος της, που έγραφε τους λόγους του Μπαράκ Ομπάμα και ήταν επίσης σύμβουλος διεθνούς πολιτικής του πρώην προέδρου, είπε ότι η Χέινς ρίχνεται με πάθος και τεράστια περιέργεια σε κάθε τι που αναλαμβάνει.
Το 1998, η Χέινς ξεκίνησε να σπουδάζει Νομική και από τότε έχει εργαστεί ως νομική σύμβουλος στη Γερουσία, το υπουργείο Εξωτερικών και τον Λευκό Οίκο. Ηταν επίσης αναπληρώτρια διευθύντρια της CIA και μέλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Ομπάμα.
Πριν από όλα αυτά όμως, δεν θα μπορούσε κανείς, ούτε η ίδια, να υποπτευθεί ότι θα έκανε καριέρα στις μυστικές υπηρεσίες.
Στην εφηβεία της, φρόντιζε επί τέσσερα χρόνια τη μητέρα της που ήταν σοβαρά άρρωστη μέχρι που πέθανε. Λόγω των αβάσταχτων ιατρικών εξόδων, η οικογένεια έχασε το διαμέρισμά της στο Μανχάταν και μετακόμιζε συχνά από σπίτι σε σπίτι, μαζί με τον πατέρα της, φιλοξενούμενοι σε φίλους και συγγενείς.
Οταν τελείωσε το λύκειο, έφυγε για το Τόκιο, όπου μελέτησε το τζούντο. Επιστρέφοντας, σπούδασε Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, ενώ εργαζόταν ως μηχανικός αυτοκινήτων, αποκαθιστώντας παλιές μηχανές στην αρχική τους κατάσταση. Μια μέρα, ενώ έκανε ποδήλατο, τη χτύπησε αυτοκίνητο προκαλώντας της έναν τραυματισμό που την ταλαιπωρεί ακόμα.
Αυτό δεν τη σταμάτησε, όμως, από το επόμενο όνειρό της: να επιδιορθώσει ένα μικρό αεροπλάνο και να πετάξει με αυτό στην Ευρώπη. Ετσι, μαζί με τον δάσκαλό της στα αεροπλάνα, βρήκε ένα Cessna του 1961 και επιδιόρθωσε τα συστήματα επικοινωνίας και πλοήγησης, πριν απογειωθούν από το Μέιν με αρκετά καύσιμα για την υπερατλαντική πτήση.
Στη διαδρομή, όμως, και οι δύο κινητήρες έπιασαν πάγο και σταμάτησαν. Επειτα από χαμηλή πτήση, εντόπισαν ένα μικρό αεροδρόμιο στο βορειοανατολικό άκρο του Καναδά, όπου έκαναν αναγκαστική προσγείωση. Εκεί παρέμεινε για μία εβδομάδα μέχρι να φτιάξει ο καιρός.
Το καλό της ιστορίας είναι ότι ύστερα από αυτή την περιπέτεια, οι δυο τους ερωτεύθηκαν και παντρεύτηκαν. Μετακόμισαν στη Βαλτιμόρη, όπου μία αγγελία σε τοπική εφημερίδα άλλαξε εντελώς τα σχέδια για το μέλλον τους: ένα μπαρ που λειτουργούσε και ως οίκος ανοχής, είχε κατασχεθεί από τις αρχές λόγω εμπορίου ναρκωτικών και έβγαινε σε δημοπρασία. Πούλησαν το Cessna και αγόρασαν το μπαρ, το ανακαίνισαν και άνοιξαν ένα καφέ-βιβλιοπωλείο, το οποίο ονόμασαν «Adrian’s Book Café» προς τιμήν της μητέρας της.
Με σκληρή δουλειά, τη δεκαετία του ’90, η επιχείρηση τα πήγαινε καλά. Στον δεύτερο όροφο, όπου παλιά λειτουργούσε ο οίκος ανοχής, η Χέινς διοργάνωνε συχνά βραδιές ερωτικής λογοτεχνίας, στις οποίες διάβαζε η ίδια αποσπάσματα.
Ομως, είχε έρθει η ώρα για να αλλάξει και πάλι κατεύθυνση. Ενασχολούμενη με τα της τοπικής κοινότητας, άρχισε να ενδιαφέρεται για τη Νομική. Το 1998, γράφτηκε στο φημισμένο Πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν, στην Ουάσινγκτον, στη Νομική, όπου ειδικεύθηκε στα ανθρώπινα δικαιώματα και στη διεθνή νομοθεσία.
Αφού εργάστηκε στη Γερουσία και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ως νομική σύμβουλος, απέκτησε θέση στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας επί Ομπάμα. Μία από τις δουλειές της ήταν να γράψει το εγχειρίδιο με τα κριτήρια που ακολουθούσε η κυβέρνηση για τις επιθέσεις με drones, κυρίως εναντίον μελών τρομοκρατικών οργανώσεων στη Μέση Ανατολή και αλλού.
Οι πρώην συνεργάτες της τονίζουν ότι η Χέινς έπαιξε σημαντικό ρόλο στον περιορισμό της χρήσης των drones, υποχρεώνοντας τους αξιωματούχους της κυβέρνησης να αποδείξουν ότι οι στόχοι που ήθελαν να χτυπήσουν αποτελούσαν πραγματική απειλή για τις ΗΠΑ.
«Χάρη στην Εϊβριλ μπήκαν όρια στη χρήση των drones, πιο αυστηροί έλεγχοι για την αποφυγή παράπλευρων απωλειών (που ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα στις επιθέσεις αυτού του τύπου) και για την επιλογή των στόχων», είπε ο Μπεν Ρόουντς.
«Πολλοί αξιωματούχοι δεν ήθελαν να υπάρχουν γραμμένοι αυτοί οι κανόνες γιατί θεωρούσαν ότι περιόριζαν τις επιλογές τους. Την έχω δει σε πολλές συσκέψεις να εκφράζει με πάθος τις αντιρρήσεις της στους ανωτέρους της, εκεί που άλλοι δεν τολμούσαν να μιλήσουν», ανέφερε ένας αξιωματούχος που θέλησε να παραμείνει ανώνυμος.
Υπάρχει, πάντως, ένα σημείο στην καριέρα της στη CIA που θεωρείται προβληματικό. Οταν ανέλαβε τη θέση της αναπληρώτριας διευθύντριας το 2013, η υπηρεσία πάλευε ακόμα να ξεπεράσει το σκάνδαλο με τα βασανιστήρια των υπόπτων για τρομοκρατία σε Αφγανιστάν, Ιράκ και αλλού, στη διάρκεια των ανακρίσεων από τη CIA, που είχε επιτρέψει ο πρώην προέδρος Τζορτζ Μπους ο νεότερος.
Το 2015, χάκερ της CIA εισέβαλαν στους υπολογιστές των υπαλλήλων των γερουσιαστών στην επιτροπή της Γερουσίας που διερευνούσε τα βασανιστήρια. Παρά την προτροπή του γενικού επιθεωρητή της CIA, η Χέινς επέλεξε να μην τιμωρήσει τους υπεύθυνους.
«Κανείς δεν τιμωρήθηκε για αυτό και η Χέινς το θεωρεί σωστό. Πολύς κόσμος έχει μόνο καλά λόγια να πει για αυτήν, αλλά το συγκεκριμένο ήταν ασυγχώρητο», πιστεύει ο Ντάνιελ Τζόουνς, επικεφαλής συντάκτης του πορίσματος της έρευνας του Κογκρέσου και ένας από τους στόχους των χάκερ.
Οταν παραδόθηκε η έκθεση από τη Γερουσία στη CIA, ήταν 6.700 σελίδες. Δουλειά της Χέινς και της ομάδας της ήταν να σβήσει τα αποσπάσματα που θεωρούσε ότι δεν έπρεπε να δημοσιοποιηθούν για λόγους εθνικής ασφαλείας. Στη δημοσιότητα έδωσε 525 σελίδες.
«Ο Ομπάμα είχε υπογράψει διάταγμα με το οποίο απαγόρευε την απόκρυψη πληροφοριών που ήταν απλώς ντροπιαστικές για την κυβέρνηση. Πιστεύω ακράδαντα ότι η Χέινς παρέβη την εντολή του προέδρου», πρόσθεσε ο Τζόουνς.
Από την αντίθετη οπτική γωνία, αυτή των μυστικών υπηρεσιών, αυτό που έκανε η Χέινς της χάρισε συμμάχους, οι οποίοι διαφορετικά δεν θα τη θεωρούσαν «δική τους».
Λόγω της θητείας της στον Λευκό Οίκο, η Χέινς είναι παλιά γνώριμη του Μπάιντεν. Ηταν καθημερινά, επί δύο χρόνια, στην πρωινή ενημέρωση του προέδρου και του αντιπροέδρου για τα θέματα εθνικής ασφαλείας.
Πλέον, μπορεί να συνεχίσει να ενημερώνει κάθε πρωί τον αμερικανό πρόεδρο.