Oυκρανός στρατιώτης πάνω σε όχημα μάχης πεζικού τύπου BMP-1 κοντά στα ρωσικά σύνορα, στην περιοχή Σούνι, στις 10 Αυγούστου, καθ΄ οδόν προς τα εχθρικά εδάφην 0, 2024. | REUTERS / Viacheslav Ratynskyi
Επικαιρότητα

Εισβολή στη Ρωσία: Το μεγάλο ρίσκο του Ζελένσκι

Ο ουκρανός πρόεδρος έχει αφήσει τα δακτυλικά του αποτυπώματα παντού στην παράτολμη επιχείρηση κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν που εξέπληξε φυσικά τη Μόσχα αλλά και την Ουάσινγκτον. Μικρά τα πιθανά οφέλη και σημαντικοί οι κίνδυνοι για το Κίεβο, εκτιμούν ωστόσο οι Times του Λονδίνου
Protagon Team

Η εισβολή των Ουκρανών στην ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ αιφνιδίασε όχι μόνο τη Μόσχα, αλλά και τους δυτικούς συμμάχους του Κιέβου.

Οταν ξεκίνησε, την περασμένη Τρίτη, έμοιαζε με μια ακόμα επιχείρηση-πυροτέχνημα από μία από τις παραστρατιωτικές ομάδες ρώσων αντικαθεστωτικών.

Δύο ημέρες αργότερα όμως, ήταν σαφές ότι οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν εισβάλει με χιλιάδες άνδρες και βαρύ οπλισμό σε ρωσικό έδαφος.

Οπως γράφει στους Times ο Μάικλ Κλαρκ, καθηγητής Αμυντικών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, τα δακτυλικά αποτυπώματα του Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι εμφανή στην παράτολμη επιχείρηση.

Είναι κοινό μυστικό στο Κίεβο εδώ και πολλούς μήνες ότι ο ουκρανός πρόεδρος πίεζε τους στρατιωτικούς του να ξεκινήσουν μια καλοκαιρινή επίθεση.

Δεδομένων των ελλείψεων σε ανθρώπινο δυναμικό και πόρους, οι στρατηγοί ήταν διστακτικοί.

Αλλά ο Ζελένσκι θέλει να αναστρέψει την εκτίμηση στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ότι η Ουκρανία χάνει τον πόλεμο.

Οι επιτυχίες στη Μαύρη Θάλασσα και στην Κριμαία δεν τραβούν την προσοχή του κόσμου τη στιγμή που ο στρατός της χώρας του υποχωρεί αργά αλλά σταθερά στην ανατολική Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι προσπαθεί να βρει έναν τρόπο να σταματήσει ή να αναστρέψει αυτή τη δυναμική. Αυτή η στρατηγική στρατιωτική επιλογή είναι σε μεγάλο βαθμό το στυλ του: τολμηρή και επικίνδυνη, γράφει ο Κλαρκ.

Είναι σίγουρα τολμηρή κίνηση, καθώς κανένας δεν έχει εισβάλει σε ρωσικό έδαφος από το 1941.

Τα νέα από το Κουρσκ θα σοκάρουν το ρωσικό κοινό και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι δύσκολο να το διαχειριστεί το Κρεμλίνο.

Θα προκαλέσει επίσης ανησυχία σε ορισμένους δυτικούς ηγέτες, καθώς νατοϊκός εξοπλισμός χρησιμοποιείται μέσα στη Ρωσία, για πρώτη φορά.

Οι Ουκρανοί δεν ζήτησαν την άδεια της Δύσης για την επιχείρησή τους γιατί δεν θα την είχαν λάβει.

Και το σχέδιο είναι επικίνδυνο, καθώς η Μόσχα δεν έχει άλλη επιλογή από το να κάνει ό,τι χρειάζεται για να απωθήσει αυτή την εισβολή.

Πάντως, οι Times σημειώνουν ότι οι Ουκρανοί μόνο περιορισμένους στόχους μπορούν να επιτύχουν με αυτή την επιχείρηση.

Οι Ρώσοι θα αναγκαστούν να αποσύρουν επίλεκτες δυνάμεις τους από ουκρανικό έδαφος. Το Κίεβο ελπίζει ότι αυτό θα γίνει από σημεία, όπου ο ουκρανικός στρατός δυσκολεύεται, όπως το Τσασίβ Γιαρ στο Ντονμπάς.

Ο μεγαλύτερος στόχος των Ουκρανών φέρεται να είναι η κατάληψη του πυρηνικού σταθμού στο Κουρσκ, κάτι όχι εύκολο.

Το σίγουρο είναι ότι η εισβολή είναι εκτεταμένη. Δυνάμεις που φαίνονται να δρουν μέσα στον θύλακα δείχνουν ότι σημαντικά στοιχεία της 22ης και 88ης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας της Ουκρανίας και της 80ής ταξιαρχίας αλεξιπτωτιστών βρίσκονται στη ρωσική πλευρά των συνόρων μαζί με μονάδες από άλλες ταξιαρχίες.

Πρόκειται για έμπειρες δυνάμεις που πιθανώς ανέρχονται μεταξύ 6.000 και 10.000 στρατιωτών, σύμφωνα με τον Κλαρκ.

Της εισβολής προηγήθηκε μια εντυπωσιακή επίθεση ηλεκτρονικού πολέμου που «τύφλωσε» την άμυνα στα ρωσικά σύνορα και μείωσε την ισχύ των drones των Ρώσων.

Στην επιχείρησή τους, οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν αμερικανικά τεθωρακισμένα Stryker και γερμανικά Marder και πιθανώς αμερικανικά M2 Bradley.

Επιπλέον, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν εισέλθει στο ρωσικό έδαφος με πολλά οχήματα του μηχανικού, εξοπλισμό εκκαθάρισης ναρκοπεδίων, πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων Himars, όλμους μεγάλης εμβέλειας και επίγειες μονάδες αεράμυνας.

Ολα αυτά δείχνουν ότι ο ουκρανικός στρατός σκοπεύει να παραμείνει πολεμώντας στο ρωσικό έδαφος και ενδεχομένως να ενισχυθεί.

Ο στρατός της Ρωσίας κατά μήκος των συνόρων θα ανερχόταν κανονικά σε περίπου 50.000 άνδρες, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς έχουν συγκεντρωθεί στο Μπέλγκοροντ για να τροφοδοτήσουν την επίθεση της Ρωσίας στο Βοβτσάνσκ, η οποία έχει «κολλήσει».

Για αυτό και, σύμφωνα με τους Times, καθυστέρησαν να αναπτυχθούν προς τα δυτικά, προς το Κουρσκ και φέρεται να έχουν πέσει σε ουκρανικά ναρκοπέδια που εμποδίζουν την πορεία τους.

Αεροφωτογραφία από drone: Ουκρανικό τανκ βάλλει κατα ρωσικών θέσεων στην περιφέρεια του Κουρσκ. (Russian Defence Ministry/Handout via REUTERS)

Μέχρι το Σάββατο, οι μάχες στην ανατολική πλευρά του θύλακα ήταν σκληρές και η ρωσική αεροπορία πραγματοποιούσε πολλές και επικίνδυνες πτήσεις υποστήριξης στην περιοχή.

Εξακολουθώντας να απολαμβάνουν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, στα όρια της έκπληξης, οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται πως είχαν κερδίσει τους πρώτους γύρους αυτής της μάχης.

Το Κίεβο είναι προφανώς έτοιμο να ρισκάρει πολύτιμους στρατιώτες και εξοπλισμό για να παραμείνει στη Ρωσία.

Οι επικριτές του Ζελένσκι θα υποστηρίξουν ότι πρόκειται για κακή χρήση των στρατευμάτων όσο και του εξοπλισμού που η Ουκρανία χρειάζεται απεγνωσμένα νοτιότερα στο Ντονμπάς.

Ομως, η επιχείρηση αυτή δεν μπορεί να αντιστρέψει την έκβαση του πολέμου, εκτιμά ο Κλαρκ.

Αντίθετα, η στρατιωτική της επιτυχία θα μετρηθεί από το πόσο μεγάλες θα είναι οι απώλειες της Μόσχας στην προσπάθειά της να απωθήσει τους Ουκρανούς από το έδαφός της.

Εάν οι μάχες διαρκέσουν μεγάλο διάστημα και το τίμημα για τους Ρώσους είναι υψηλό, οι Ουκρανοί μπορεί να έχουν οφέλη.

Σύμφωνα με τον Κλαρκ, η πολιτική επιτυχία της επιχείρησης θα εξαρτηθεί από την επίδρασή της στην ψυχολογία του Κρεμλίνου και κυρίως από το αν προκαλέσει αμφιβολίες στον κύκλο του Πούτιν για το αν αυτός ο πόλεμος αξίζει το ολοένα αυξανόμενο κόστος του.

Η αρχική αντίδραση του Κρεμλίνου είναι να χαρακτηρίσει αυτή την επίθεση μόνο ως «πρόκληση» και «τρομοκρατική επίθεση». Αλλά ακόμη και τα κρατικά ΜΜΕ της Ρωσίας κάνουν λόγο για εισβολή.

Οι πολιτικοί ηγέτες, συχνά χωρίς στρατιωτική εμπειρία, πρέπει να λάβουν μεγάλες στρατηγικές αποφάσεις και οι στρατιωτικοί αρχηγοί να κάνουν ό,τι μπορούν για να τις εκτελέσουν.

Οταν ο Ζελένσκι, ένας πρώην κωμικός που βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, εμφανίστηκε σε έναν δρόμο του Κιέβου μόλις λίγες ώρες μετά τη ρωσική εισβολή του 2022 για να δηλώσει ότι δεν πρόκειται να πάει πουθενά και ότι η Ουκρανία θα πολεμούσε μέχρι τέλους, πήρε τη μεγαλύτερη στρατηγική απόφαση της ζωής του. Αυτή την εβδομάδα πήρε ακόμα μία σημαντική απόφαση, πιθανώς την πιο επικίνδυνη, κατέληξαν οι Times.