Le Monde (έκδοση με συνδρομή)
Σόρος/ Ο ιδανικός εχθρός των εθνικιστών;
Το βίντεο είχε κυκλοφορήσει στο Διαδίκτυο τον περασμένο Νοέμβριο. Και έδειχνε έναν Βίκτορ Ορμπαν, νέο, ωραίο και ηγετική φυσιογνωμία της αντιπολίτευσης επί κομμουνισμού, να μιλάει για τη διαδρομή του: «Τελείωσα τη Νομική το 1987. Τώρα είμαι υπότροφος του Ιδρύματος Σόρος». Ο εβραιοουγγρικής καταγωγής αμερικανός χρηματιστής χρηματοδοτούσε τότε κινήματα αντίστασης στο πρώην ανατολικό μπλοκ με στόχο να προκαλέσει «μικρές ρωγμές» στα κομμουνιστικά καθεστώτα προς όφελος της «ανοικτής κοινωνίας».
Σχεδόν 25 χρόνια από τότε, ο Βίκτορ Ορμπαν ηγείται της υπερσυντηρητικής κυβέρνησης της χώρας του. Αλλά ο Σόρος εξακολουθεί να υποστηρίζει το εγχείρημα της ανοικτής κοινωνίας. Και κάπως έτσι ο ούγγρος πρωθυπουργός, ηγέτης της πρώτης «ανελεύθερης δημοκρατίας», τον ανακήρυξε ως μία από τις «πέντε απειλές» που πλανώνται σήμερα πάνω από την Ουγγαρία. Η διατύπωση και το είδος της απειλής έχουν τη σημασία τους: σύμφωνα με τον Ορμπαν, «η υπερεθνική αυτοκρατορία του Τζορτζ Σόρος πληρώνει ακτιβιστές για να φέρουν χιλιάδες μετανάστες στην Ευρώπη».
Η Monde ερευνά αυτήν την ιστορία ξεκινώντας με ένα μίνι βιογραφικό: ο Τζορτζ Σόρος γεννήθηκε ως Γκιόργκι Σβαρτζ το 1930 στη Βουδαπέστη, η οικογένειά του άλλαξε το επίθετο της για να μην ακούγεται πολύ εβραϊκό, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κυκλοφορούσε με πλαστή ταυτότητα, μετά τον πόλεμο (και ενόψει της ανόδου του κομμουνισμού) έφυγε για τη Βρετανία όπου σπούδασε στο LSE, το 1956 μετανάστευσε στις ΗΠΑ, έγινε χρηματιστής και μετά διάσημος χρηματιστής όταν, σπεκουλάροντας, ανάγκασε τη Βρετανία το 1992 να αποχωρήσει από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Το περιοδικό Forbes υπολογίζει σήμερα την περιουσία του σε 23,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Εκείνη η ιστορία έγινε η αφορμή για να ταυτιστεί για χρόνια ο Σόρος στη Δύση με τον επιθετικό καπιταλισμό. Αλλά αν στη Δυτική Ευρώπη έγινε περισσότερο γνωστός για τα οικονομικά ακροβατικά του, στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη τον έκανε γνωστό ο φιλανθρωπικός και δημοκρατικός ακτιβισμός του. Ο ίδιος δεν θα ήθελε παρά να απολαύσει τον πολιτικό του θρίαμβο – ενδεχομένως περισσότερο και από τον κερδοσκοπικό. Για τον Σόρος, σημειώνει η γαλλική εφημερίδα, το τέλος του κομμουνισμού και η διεύρυνση της ΕΕ θα έπρεπε να σηματοδοτήσουν την πλήρη επικράτηση των ιδεών του. Και, όπως φαίνεται, το πίστευε τόσο ώστε το ίδρυμά του μείωσε το μπάτζετ για την Ευρώπη προσανατολίζοντας τη χρηματοδότησή του προς την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Η πραγματικότητα τον διέψευσε. Ο δρόμος προς την ανοικτή κοινωνία και τη δημοκρατία αποδείχθηκε πολύ πιο δύσβατος για χώρες όπου η δημοκρατική κουλτούρα δεν άνθησε ποτέ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εξαιτίας των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Η ρουμανική κυβέρνηση τον κατηγορεί σήμερα ότι βρίσκεται πίσω από τις διαδηλώσεις κατά τη διαφθοράς της που συγκλόνισαν το Βουκουρέστι τον περασμένο Φεβρουάριο. Στην Πολωνία του εθνικιστή Κατσίνσκι και τη Βουλγαρία της φιλοπουτινικής στροφής δέχεται συνεχείς επιθέσεις από τον φιλοκυβερνητικό Τύπο, στην πΓΔΜ της ατελείωτης πολιτικής κρίσης ο εθνικιστής πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι διακηρύσσει ότι θα «απο-σοροποιήσει» τη χώρα του, στη Ρωσία απαγορεύτηκε η δραστηριότητα του ιδρύματός του. Σε όλες αυτές τις χώρες, όπου οι κυβερνήσεις πελαγοδρομούν ανάμεσα στον εθνικισμό και τη διαφθορά, ο Σόρος περιγράφεται ως αρχιτέκτονας της αποσταθεροποίησης. Τον κατηγορούν ότι θέλει να καταργήσει εθνικά σύνορα και εθνικές ταυτότητες για να προωθήσει ένα παγκοσμιοποιημένο μοντέλο δημοκρατίας και διαδίδουν ότι έχει συνεργαστεί με τη CIA με σκοπό την ανατροπή τους.
Η απόδειξη; Μα δεν δραστηριοποιούνταν το ίδρυμά του στη Σερβία όταν έπεσε ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς; Δεν υποστήριξε τους ακτιβιστές της «κοινωνίας των πολιτών» στην Ουκρανία πρώτα το 2004 κι έπειτα το 2014; Και τι είναι όλα αυτά τα «ανεξάρτητα μέσα» και τα «παρατηρητήρια δικαιωμάτων» που χρηματοδοτεί εάν όχι πολιτικά όργανα; Οι υπεύθυνοι του ιδρύματος του αρνούνται φυσικά όλες αυτές τις κατηγορίες. Ωραία, αλλά τελικά τι είναι ο Τζορτζ Σόρος; Ισως αυτό που λέει ένας σύντροφος του Βίκτορ Ορμπαν από την εποχή του κομμουνιστικού καθεστώτος: «Ενας εβραίος καπιταλιστής που δημιούργησε ο Θεός για να είναι ο ιδανικός εχθρός…».
Πηγή: Getty Images/Ideal Images
The New York Times
Απορίες/ Είχε νόημα η δίκη των Ερυθρών Χμερ;
Στις 17 Απριλίου του 1975 οι Κόκκινοι Χμερ εισέβαλαν στην Πνομ Πενχ γράφοντας το πρώτο κεφάλαιο σε μια γενοκτονία που κράτησε τέσσερα ολόκληρα χρόνια και στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 1,7 εκατομμύρια ανθρώπους.
Με τη βοήθεια του ιστορικού τους ανταποκριτή στη νοτιοανατολική Ασία, Σιθ Μάιντανς, οι New York Times επιχείρησαν έναν απολογισμό αυτής της υβριδικής δικαιοσύνης που αποδόθηκε από δίκες εντός και εκτός συνόρων. Εντεκα χρόνια και 300 εκατομμύρια δολάρια μετά, έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη το νούμερο δύο του καθεστώτος Νουόν Τσέα (90 χρόνων), ο πρώην αρχηγός του κράτους Κιέου Σαμφάν (85) και ο αρχιβασανιστής «Duch». Ο Πολ Ποτ, ηγέτης των Κόκκινων Χμερ, πέθανε το 1998, δυο άλλοι κατηγορούμενοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στη διάρκεια της δίκης και μια τέταρτη απαλλάχτηκε λόγω άνοιας.
Η κυβέρνηση της Καμπότζης αντιτάσσεται στη διεύρυνση της δίκης σε πρόσωπα πέρα από τον ηγετικό πυρήνα των Κόκκινων Χμερ φοβούμενη ότι κάτι τέτοιο θα προκαλέσει πολιτικό χάος. Οι ειδικοί στους οποίους απευθύνθηκε ο Σιθ Μάιντανς είναι διχασμένοι. Κάποιοι λένε ότι δεν αποδόθηκε πραγματική δικαιοσύνη, αφού στο εδώλιο κάθισε μόνο η κορυφή ενός τεράστιου παγόβουνου. Κάποιοι άλλοι ότι αρκούσαν και αυτές οι δίκες για να φωτιστεί ένα παρελθόν που, εξαιτίας του πόνου που προκαλούσε ή και από αδράνεια, είχε μείνει στο σκοτάδι.
Και άντε να διαλέξει κανείς.
Φωτό: Κρανία των θυμάτων των Ερυθρών Χμερ στο μνημείο Τσοεούνγκ Εκ. Πηγή: Reuters/ Damir Sagolj
Advances in Atmospheric Sciences
Πτήσεις/ Η κλιματική αλλαγή φέρνει αναταράξεις
Και να ‘θελε κανείς, δεν θα μπορούσε πια να παραβλέψει την εντολή των αεροσυνοδών να δέσει τη ζώνη του. Κι αυτό επειδή εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής οι αναταράξεις έχουν γίνει πιο ισχυρές, ενώ έχουν αποκτήσει και μια συχνότητα που δεν είχαν ποτέ στο παρελθόν. Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του πανεπιστημίου του Ρέντινγκ που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Advances in Atmospheric Sciences, ο αριθμός τους έχει διπλασιαστεί ή ακόμα και τριπλασιαστεί.
Η αιτία, εξηγούν οι ειδικοί, βρίσκεται στο γεγονός ότι «η κλιματική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει απότομες μεταβολές στην ένταση και τη διεύθυνση των ανέμων». Οι μεταβολές αυτές συνιστούν ένα κοινό μετεωρολογικό φαινόμενο, γνωστό και ως «wind shear», και συνδέονται με τις αναταράξεις. Σύμφωνα με τα μοντέλα ανάλυσης, «οι ελαφρές αναταράξεις έχουν αυξηθεί κατά 59%, οι ελαφρές έως μέτριες κατά 75%, οι μέτριες κατά 94%, οι μέτριες έως ισχυρές κατά 127% και οι ισχυρές κατά 149%».
Και τώρα δέστε τις ζώνες σας.
Φωτό: Θεαματικό; Ναι, αρκεί να μην είσαι μέσα. Πηγή: bgr.com
Le Figaro
LinkedIn / Αυτό είναι το πιο «ποζάτο» επάγγελμα
Το αντικείμενο της έρευνας είναι πραγματικά ασυνήθιστο. Και αφορά το επάγγελμα που «γράφει» περισσότερο στη γνωστή επαγγελματική πλατφόρμα LinkedIn. Εξίσου ενδιαφέρουσα, γράφει η Figaro, είναι και η μέθοδος. Οι υπεύθυνοι της ιστοσελίδας Priceonomics, οι οποίοι εμπνεύστηκαν και την έρευνα, δημιούργησαν ένα ειδικό πρόγραμμα με το οποίο αξιολόγησαν τις φωτογραφίες των χρηστών με βάση διάφορα κριτήρια όπως είναι η έκφραση του προσώπου και η ποιότητα της φωτογράφισης, περιλαμβανομένων των χρωμάτων, της ανάλυσης και του κοντράστ.
Το αποτέλεσμα είναι μάλλον απρόσμενο: η κατηγορία με τις καλύτερες φωτογραφίες είναι εκείνη των δικηγόρων, ενώ ακολουθούν οι ερευνητές και οι μάνατζερ των μη κυβερνητικών οργανώσεων. Κι εκείνοι με τις χειρότερες φωτογραφίες; Το αποτέλεσμα είναι ακόμη πιο απρόσμενο: οι φωτογράφοι. Ακολουθούν οι βιομήχανοι και οι αρχιτέκτονες, ενώ δεν τα πηγαίνουν και πολύ καλύτερα οι άνθρωποι της μόδας. Τι να συμπεράνει κανείς; Oτι εάν το λογισμικό έχει φτιαχτεί σωστά ή δεν τρελάθηκε ξαφνικά, τότε αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά πως ο κόσμος έχει γυρίσει πραγματικά ανάποδα.