Λίγο μετά τις 17.30 (ώρα Ελλάδος) ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, σήκωσε το ακουστικό και κάλεσε τον έλληνα ομόλογό του Αλέξη Τσίπρα, κάνοντας ουσιαστικά το επόμενο και καθοριστικό βήμα προς την ολοκλήρωση της συμφωνίας για το ζήτημα της ονοματοδοσίας της χώρας του.
Η επικοινωνία των δύο πρωθυπουργών διήρκεσε μόλις μισή ώρα και λίγο μετά τις 18.00 ο Πρωθυπουργός μετέβη στο Προεδρικό, προκειμένου να τον ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την κατάληξη των εξάμηνων διαπραγματεύσεων με την ΠΓΔΜ. «Εχουμε καλή συμφωνία, είναι ένα ιστορικό βήμα» ήταν το μήνυμα του κ. Τσίπρα.
Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα η ακρόαση που είχε ζητήσει ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναβληθεί για αύριο Τετάρτη.
Από το Μαξίμου έσπευσαν να αναφέρουν ότι υπάρχει συμφωνία η οποία πληροί όλες τις προϋποθέσεις που έθεσε η ελληνική κυβέρνηση και ότι η ονομασία που συμφωνήθηκε είναι erga omnes.
Ο ίδιος ο κ. Τσίπρας ενημέρωσε τον Προκόπη Παυλόπουλο ότι κατέστη δυνατή μια συμφωνία για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό erga omnes. «Η επίσκεψή μου είναι για καλό σκοπό. Μεταφέρω καλά νέα. Καταλήξαμε σε συμφωνία με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ για ένα θέμα που μας απασχολεί πολλά χρόνια. Εχουμε μια καλή συμφωνία, η οποία καλύπτει όλες τις προϋποθέσεις, που είχε θέσει η ελληνική πλευρά και που αποτελούν τους βασικούς άξονες αυτού που αποκαλούμε εθνική γραμμή: Εχουμε σύνθετη ονομασία, με γεωγραφικό προσδιορισμό, erga omnes, τόσο στο εξωτερικό και τις διμερείς, διεθνείς σχέσεις όσο και στο εσωτερικό. Αρα οι γείτονες μας αναλαμβάνουν υποχρέωση για συνταγματική αναθεώρηση», είπε ο Πρωθυπουργός, για να συμπληρώσει: «Το σημαντικότερο όμως κ. Πρόεδρε είναι ότι έχουμε μια συμφωνία που προβλέπει και αλλαγές στο Σύνταγμα (της ΠΓΔΜ) πέραν της ονομασίας».
«Η συμφωνία προβλέπει αλλαγές και πέραν της ονομασίας, οι οποίες εξαλείφουν το ζήτημα του αλυτρωτισμού, τόσο στο προοίμιο όσο και σε άλλα σημεία αυτού. Το σημαντικότερο, με αυτή τη συμφωνία είναι ότι διασφαλίζεται – κατοχυρώνεται η πολιτισμική κληρονομιά και παρακαταθήκη της αρχαίας ελληνικής Μακεδονίας», υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι «υπήρξαν κάποιοι στο παρελθόν, που προσπάθησαν να οικειοποιηθούν την κληρονομιά αυτή: επρόκειτο για ένα διαρκές εμπόδιο στις σχέσεις των δύο χωρών», είπε.
Οπως επισήμανε ο κ. Τσίπρας, η συμφωνία θα κυρωθεί από την ελληνική πλευρά μετά τη συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια.
Ο κ. Τσίπρας τόνισε επίσης τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι θα επικοινωνήσει με τους πολιτικούς αρχηγούς αλλά και τον Πρόεδρο της Βουλής, Νίκο Βούτση, ώστε να οριστεί ημερομηνία ειδικής συνεδρίασης της Ολομέλειας –μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου– κατά την οποία θα ενημερώσει την εθνική αντιπροσωπεία για τη συμφωνία.
«Είναι σαφές ότι η ευθύνη για το αν πραγματικά η γειτονική μας χώρα εννοεί την τήρηση αυτών των προϋποθέσεων που έχουμε θέσει αυτονοήτως εναπόκειται σε εκείνη», ήταν το σχόλιο του κ. Παυλόπουλου. «Εναπόκειται στην ΠΓΔΜ να κάνει πράξη και σε συνταγματικό επίπεδο αυτά για τα οποία δεσμεύτηκε», επισήμανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη διάρκεια του διαλόγου που είχε με τον κ. Τσίπρα ενώπιον των τηλεοπτικών συνεργείων.
Το τηλεφώνημα σε Μητσοτάκη
Λίγο μετά της 7 μ.μ. ο κ. Τσίπρας είχε επικοινωνία με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Μητσοτάκη. Από την Πειραιώς ανέφεραν ότι ο πρόεδρος της ΝΔ ζήτησε από τον συνομιλητή του να του στείλει άμεσα ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας, δεδομένου ότι οι βασικές παράμετροι έχουν γίνει ήδη γνωστές μέσω διαρροών ή και δηλώσεων του Νίκου Κοτζιά και του Ζόραν Ζάεφ.
Το διάγγελμα Ζάεφ
Από την άλλη πλευρά, μετά το δεύτερο τηλεφώνημα έγινε γνωστό στα Σκόπια ότι ο Ζόραν Ζάεφ θα απευθύνει διάγγελμα στους Σκοπιανούς (στις 19.00 ώρα Ελλάδος).
Παρά τις ισχυρές πιέσεις του δέχθηκε τις τελευταίες ώρες στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, με αποκορύφωμα την έντονα επικριτική προς το πρόσωπό του ανακοίνωση του προέδρου Ιβανόφ, ο Ζόραν Ζάεφ τηλεφώνησε στον Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να συζητήσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες της συμφωνίας και να ανανεώσουν άνευ συγκλονιστικού απροόπτου το ραντεβού τους για αυτό το Σαββατοκύριακο στις Πρέσπες όπου και αναμένεται να γίνουν οι επίσημες ανακοινώσεις για το τελικό κείμενο.
«Ενα τόσο σημαντικό ζήτημα δεν μπορεί να λυθεί τηλεφωνικά και δεν είναι δυνατό να το χειριστεί κάποιος ως προσωπική συμφωνία μεταξύ των πρωθυπουργών των δύο χωρών», παρατήρησε νωρίτερα ο Γκιόργκι Ιβανόφ σε νέα ανακοίνωση της Προεδρίας της ΠΓΔΜ που έβριθε αιχμών κατά του Ζόραν Ζάεφ.
Με αφορμή μάλιστα την προειδοποίηση Ζάεφ ότι ενδεχόμενη απόρριψη της συμφωνίας με την Ελλάδα θα θέσει σε κίνδυνο τις προοπτικές ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ στηλίτευσε με ιδιαίτερα αυστηρή γλώσσα την «απελπισμένη προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης και των ‘μακεδόνων πολιτών’ (από τον πρωθυπουργό) ενόψει πιθανού δημοψηφίσματος».
Απαντώντας ο Ζόραν Ζάεφ σημείωσε με νόημα πως «οι πολιτικοί πρέπει να υπηρετούμε τους πολίτες και πρέπει να οικοδομούμε συνεργασίες, να ωθούμε προς τα εμπρός τη “Μακεδονία” σε όλες τις προοπτικές της. Σε μία τέτοια περίπτωση πιστεύω ότι θα έχουμε συσκέψεις και εκεί μπορούμε να εξετάσουμε όλα τα επιχειρήματα. Όλοι πρέπει να ενεργούν σύμφωνα με τις αρμοδιότητές τους και να μην ξεχνάμε ότι οι πολίτες είναι αυτοί που μας έχουν τοποθετήσει στις θέσεις μας. Αυτοί μας τοποθετούν, αυτοί μας αλλάζουν και, επομένως, για ένα τόσο σημαντικό θέμα αποφασίσαμε πως είναι απαραίτητη η διεξαγωγή δημοψηφίσματος».
Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε ότι θα κάνει τα πάντα «για να συνάψω μια συμφωνία με την Ελλάδα που θα είναι αξιοπρεπής για τη ‘Μακεδονία’, που θα διατηρήσει την ταυτότητά μας και θα προστατέψει τα συμφέροντα των πολιτών της χώρας, δίνοντάς τους παράλληλα μια ευρωατλαντική προοπτική». «Είναι σημαντικό άλλωστε για τους πολίτες να αποφασίσουν σε ένα δημοψήφισμα για το θέμα, και προς αυτή την κατεύθυνση καλώ όλους τους πολιτκούς παράγοντες να είναι προσεκτικοί και να βοηθήσουν τους πολίτες να αποφασίσουν με δημοκρατικό τρόπο», κατέληξε ο κ. Ζάεφ στην απάντησή του προς τον πρόεδρο Ιβανόφ.