Κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει συμπεριλάβει στον εθνικό Προϋπολογισμό του (του 2021) τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης που του αναλογούν, έτσι το κακό δεν θα είναι τεράστιο: δεν θα χαλάσει (παραπάνω) ο κόσμος επειδή οι ευρωπαϊκές χώρες θα πάρουν τα λεφτά το καλοκαίρι και όχι τον χειμώνα ή την άνοιξη του 2021.
Διότι θερινές θα είναι οι κεφαλαιακές ροές. Νωρίτερα αποκλείεται τα κράτη να δουν σέντσι. Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ θα καθυστερήσει τις εκταμιεύσεις, θα έχουμε μπει δηλαδή στο καλοκαίρι του 2021 όταν θα ανοίξουν οι στρόφιγγες. Επειδή τόσο χρόνο απαιτεί η ολοκλήρωση των πολιτικών, διοικητικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών έγκρισης του Ταμείου, τόσο στην Ευρωβουλή όσο και στα εθνικά κοινοβούλια.
«Δεν είναι εφικτό να τεθεί σε λειτουργία το Ταμείο Ανάκαμψης από 1ης Ιανουαρίου 2021, ενώ και ο Προϋπολογισμός της ΕΕ 2021-2027 θα πάει πιο πέρα από χρονική άποψη και αυτός, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην εκταμίευση των κονδυλίων» είπαν στη Repubblica «ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές», όπως η ίδια σημειώνει. Οπως είπαμε, από οικονομικής πλευράς η πρόσθετη ζημία εξαιτίας της καθυστέρησης είναι αμελητέα, όμως δεν μπορεί να λεχθεί το ίδιο και για το πολιτικό κύρος της Ενωσης, για την «εικόνα» της, αν προτιμάτε.
Οι «διπλωματικές πηγές» που μίλησαν στο ιταλικό Μέσο, επί της ουσίας απάντησαν στην πρόεδρο της ευρωτράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ η οποία μόλις πριν από λίγες ημέρες παρενέβη και δήλωσε στο γαλλικό Μέσο Le Monde ότι είναι υψίστης σημασίας για την Ευρωζώνη η επιτυχία του σχεδίου ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσω του Ταμείου. Η πρόεδρος της ΕΚΤ είχε θέσει έναν πολύ συγκεκριμένο όρο επιτυχίας: τα λεφτά πρέπει να εκταμιευθούν «στις αρχές του νέου έτους». Αλλά από τις πρωτοχρονιάτικες ευχές (ευχές, τρόπος του λέγειν) το καλοκαίρι απέχει ένα ολόκληρο εξάμηνο. Πολύς καιρός.
Η Λαγκάρντ είχε μιλήσει για γραφειοκρατία και διοικητικούς λαβυρίνθους στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, δηλαδή για ένα δυσκίνητο σύστημα το οποίο επιβραδύνει την υλοποίηση των «κεντρικών» εκσυγχρονιστικών προγραμμάτων.
Ο πακτωλός του Ταμείου Ανάπτυξης για τέτοιες καινοτομίες προορίζεται βασικά, και απαιτεί ανακλαστικά και ταχύτητα: «Αν δεν αρδεύσει την πραγματική οικονομία για να προσανατολίσει τις χώρες μας προς την ψηφιακή και την ‘πράσινη’ οικονομία, θα έχουμε χάσει μια ιστορική ευκαιρία για να αλλάξουμε τα δεδομένα» είπε η Λαγκάρντ. Και ένα «οπωσδήποτε» που ξεστόμισε, προσέθεσε κάποια ανησυχία στο ευρωπαϊκό σκηνικό: «Ο στόχος της Κομισιόν είναι», είπε η πρόεδρος της ΕΚΤ, «τα κεφάλαια να καταβληθούν στις αρχές του 2021, κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να τηρηθεί». Ε, δεν θα τηρηθεί.
Η εμπλοκή σε αυτή τη φάση εντοπίζεται στην Ευρωβουλή και στο προβαλλόμενο από τα μέλη της ζήτημα της εξάρτησης της χρηματοδότησης από τον σεβασμό στο κράτος δικαίου – η υπόθεση δεν αφορά παρά τον έλεγχο των «ακροδεξιών» κυβερνήσεων της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, ωστόσο έχει κολλήσει όλη η διαδικασία, και του Κοινοτικού Προϋπολογισμού και του Ταμείου Ανάκαμψης. Την έγκριση της Ευρωβουλής ακολουθούν η συγκρότηση εθνικών σχεδίων για την απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και ο τελικός έλεγχος αυτών από πλευράς Κομισιόν. Ενας πολύ μακρύς δρόμος.
Η Repubblica εκτιμά ότι από την έκβαση των πραγμάτων εξαρτάται και η προσπάθεια που καταβάλλεται από ορισμένες χώρες της Ενωσης «να καταστεί το Ταμείο Ανάκαμψης μόνιμο», ένα εργαλείο δηλαδή περισσότερο ευέλικτο από τα υπάρχοντα για τη χρηματοδότηση των εθνικών οικονομιών, είτε μέσω επιχορηγήσεων είτε μέσω χαμηλότοκων δανείων. Επίσης η Repubblica σημειώνει και μία δεύτερη προσπάθεια εν εξελίξει από πλευράς μερικών μελών της Ενωσης: «Να επεκταθούν τα κεφάλαιά του», αφού το δεύτερο κύμα του κορονοϊού είναι παρόν και «η οικονομία της Ευρωζώνης αναμένεται να επιστρέψει στο κόκκινο κατά το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους».
Το ιταλικό Μέσο παρατηρεί ότι η διαδικασία για το πρόγραμμα «Sure» (επιδόματα ανέργων, κ.ά.) «κατάπιε» τρεις ολόκληρους μήνες – τόσος χρόνος χρειάστηκε για να συλλεγούν όλες οι απαιτούμενες επικυρώσεις. Και μελαγχολικά αναλογίζεται ότι για το Ταμείο Ανάκαμψης είναι αδύνατον να πεις ότι θα απαιτηθεί λιγότερος καιρός. Χώρια που μπορεί να ισχύσει και το χειρότερο: «Αν η τελική συμφωνία δυσαρεστήσει κάποιον, ίσως οδηγηθούμε σε καταστροφική αναβολή μέχρι το 2022»...
Εν κατακλείδι: το πιο αισιόδοξο σενάριο προβλέπει εκταμίευση των πρώτων δανείων το θέρος.