«Νερό στο κρασί του» φαίνεται πως αναγκάζεται να βάλει ο Βίκτορ Ορμπαν μετά από έντονες πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που απειλεί να διακόψει τη χρηματοδότηση προς την Ουγγαρία και να της στερήσει το δικαίωμα ψήφου για αποφάσεις του μπλοκ.
Σύμφωνα με το Politico, ο Ορμπαν σκόπευε να εμποδίσει εκ νέου τους ευρωπαίους ηγέτες όταν συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για να εγκρίνουν μια ζωτικής σημασίας βοήθεια ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία.
Όμως, μετά από χρόνια αντεγκλήσεων του ούγγρου πρωθυπουργού με τις Βρυξέλλες, οι Ευρωπαίοι έχουν χάσει την υπομονή τους και φαίνεται πως αποφάσισαν να αντιδράσουν σθεναρά στα καπρίτσια της Βουδαπέστης.
Πλέον, οι ευρωπαίοι διπλωμάτες έχουν ξεκαθαρίσει στους Ούγγρους ότι η αποπομπή της Βουδαπέστης από τη διαδικασία ψηφοφορίας της ΕΕ δεν είναι πλέον αδιανόητη, αν αυτή θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της Ουκρανίας, μιας υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας.
Εάν η ΕΕ χρησιμοποιήσει το λεγόμενο άρθρο 7 -την πιο σοβαρή πολιτική κύρωση σε μια χώρα-μέλος που συνεπάγεται την αναστολή του δικαιώματός της να ψηφίζει για τις αποφάσεις του μπλοκ- ο Ορμπαν θα είχε μεγάλο πρόβλημα.
Πέντε ευρωπαίοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες δήλωσαν στο Politico ότι άλλες χώρες του μπλοκ είναι έτοιμες να κινηθούν εναντίον της Βουδαπέστης, κάτι που θα ήταν μια ιστορική κίνηση για τους ευρωπαίους ηγέτες που βασίζονται στη συνοχή και την ομοφωνία.
«Εάν ο Ορμπαν μπλοκάρει και πάλι μια συμφωνία για τον προϋπολογισμό και τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ για την Ουκρανία στη σύνοδο κορυφής του Φεβρουαρίου, η χρήση του άρθρου 7 για να αφαιρέσει από την Ουγγαρία τα δικαιώματα ψήφου της θα μπορούσε να γίνει μια πραγματική επιλογή», δήλωσε χαρακτηριστικά ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Η ψηφοφορία της επόμενης εβδομάδας σχετικά με τη βοήθεια προς την Ουκρανία είναι ουσιαστικής σημασίας τόσο για την Ουκρανία όσο και για το μήνυμα της ΕΕ προς τον Βλαντίμιρ Πούτιν ότι το Κίεβο έχει την ομόφωνη υποστήριξη των δυτικών συμμάχων.
Τον Δεκέμβριο, ο Ορμπαν μπλόκαρε την προσπάθεια της ΕΕ να στείλει βοήθεια στην Ουκρανία, σε ένδειξη υποστήριξης προς τον Πούτιν.
Ο ούγγρος πρωθυπουργός δήλωσε τότε ότι θα ήταν πρόθυμος να άρει το βέτο του μόνο εάν η ΕΕ «ξεπάγωνε» τη βοήθεια προς την Ουγγαρία, που είχε σταματήσει λόγω των παραβιάσεων του ευρωπαϊκού κράτους Δικαίου από τη Βουδαπέστη.
Για τους ευρωπαίους ηγέτες, είναι κρίσιμο να συνεχίσουν να στηρίζουν την Ουκρανία, ιδίως τώρα που ο Τζο Μπάιντεν αγωνίζεται να πείσει τους Ρεπουμπλικανούς στο Κογκρέσο να ψηφίσουν την παροχή νέας βοήθειας.
Το Πεντάγωνο ανακοίνωσε την Τρίτη ότι οι στρατιώτες του μετώπου της Ουκρανίας ξεμένουν από πυρομαχικά χωρίς συνεχή αμερικανική υποστήριξη.
Και με την ενδεχόμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, οι ηγέτες της ΕΕ βιάζονται να στηρίξουν το Κίεβο.
Όπως σημειώνει το Politico, επί χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ενωση προσπαθούσε να συγκρατήσει τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση της Ουγγαρίας, παρακρατώντας την οικονομική στήριξη καθώς η χώρα απομακρυνόταν από τις φιλελεύθερες αξίες του μπλοκ.
Ο Ορμπαν χρησιμοποίησε το βέτο σε ένα ευρύ φάσμα αποφάσεων ως μοχλό πίεσης για να αποσπάσει περισσότερα χρήματα.
«Είναι σαφές ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν βαρεθεί τον Ορμπαν», δήλωσε στο Politico ο Στίβεν Βαν Χέκε, καθηγητής ευρωπαϊκής πολιτικής στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λέβεν, στο Βέλγιο.
«Ηρθε η ώρα ο Ορμπαν να συνειδητοποιήσει ότι η απειλή του άρθρου 7 είναι πλέον υπαρκτή».
Και πλέον, η υπομονή των Ευρωπαίων φαίνεται πως έχει τελειώσει.
Οι ηγέτες έχουν παρασυρθεί σε ένα παιχνίδι από τον Ορμπαν, δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. «Θα έπρεπε να είμαστε λίγο πιο δυναμικοί», τόνισε.
Οι κίνδυνοι για την ΕΕ
Ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης φοβούνται να επικαλεστούν το άρθρο 7, δήλωσαν αρκετοί διπλωμάτες, επειδή ανησυχούν ότι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν παρόμοιο έλεγχο για θέματα κράτους Δικαίου στο εσωτερικό τους στο μέλλον.
Ειδικά ο φιλορώσος πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, αποτελεί ερωτηματικό, σημειώνει το Politico, καθώς παραμένει ασαφές αν θα πάρει το μέρος του Ορμπαν ή του υπόλοιπου μπλοκ.
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος αντιδράσεων στην ίδια την Ουγγαρία. Η αναστολή του δικαιώματος ψήφου της Ουγγαρίας «θα αποξενώσει την Ουγγαρία ακόμη περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ενωση», δήλωσε ο Πέτερε Κρεκό, διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικού Κεφαλαίου με έδρα τη Βουδαπέστη.
Η διαφορετική προσέγγιση του Μακρόν
Μέχρι την σύνοδο κορυφής την ερχόμενη Πέμπτη, οι ηγέτες της ΕΕ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσπαθήσουν να επαναφέρουν τον Ορμπαν «στο μαντρί», αντί να τον αποξενώσουν περαιτέρω με την απειλή του άρθρου 7.
Ο Ορμπαν έχει απομονωθεί όλο και περισσότερο τους τελευταίους μήνες, καθώς η Τζόρτζια Μελόνι στράφηκε προς κεντρώες απόψεις σχετικά με τη Ρωσία και την ουκρανική βοήθεια, ακόμη και όταν ηγείται της πιο δεξιάς κυβέρνησης της Ιταλίας από την εποχή του Μπενίτο Μουσολίνι.
Στην Ολλανδία, ενώ το ακροδεξιό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς κέρδισε τις πρόσφατες εκλογές, δεν είναι ακόμη σαφές ότι θα κάτσει με τους ηγέτες της ΕΕ γύρω από το τραπέζι ως πρωθυπουργός.
Και στις πρόσφατες εκλογές στην Πολωνία, ο Ορμπαν έχασε τον στενότερο πολιτικό σύμμαχό του, καθώς η εθνικιστική κυβέρνηση της χώρας ηττήθηκε από τη φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση του Ντόναλντ Τουσκ.
Η Γαλλία πάντως, θέλει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη με την Ουγγαρία.
Τις τελευταίες εβδομάδες, αξιωματούχοι της γαλλικής κυβέρνησης συγκρατήθηκαν από το να επικρίνουν δημοσίως τον Ορμπαν και τις εκβιαστικές τακτικές του.
Τον Δεκέμβριο, ο Εμανουέλ Μακρόν προσκάλεσε τον Ορμπαν στο Παρίσι για ένα ιδιωτικό δείπνο σε μια προσπάθεια να μεταπείσει τον ισχυρό άνδρα της Βουδαπέστης.
Σύμφωνα με αρκετούς γάλλους διπλωμάτες, αξιωματούχοι επισκέφθηκαν διακριτικά τη Βουδαπέστη τις τελευταίες δύο εβδομάδες σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τις σχέσεις.
«Υπάρχει μια πραγματική γαλλική “επίθεση” για την επίλυση του προβλήματος Ορμπαν», δήλωσε ένας πρώην διπλωμάτης με γνώση των ευρωπαϊκών υποθέσεων, προσθέτοντας: «Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι αν η θέση του Ορμπαν είναι θέση αρχής ή αν είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί».
Ακροδεξιές φιλοδοξίες
Η ΕΕ παλεύει εδώ και χρόνια με τη διάβρωση των δημοκρατικών αξιών της Ουγγαρίας: μείωση της ελευθερίας των ΜΜΕ, επιθέσεις στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ και έλλειψη ανεξάρτητου δικαστικού συστήματος.
Η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει τη μεγαλύτερη μάχη με τον ούγγρο ηγέτη, καθώς ο ίδιος ομαλοποιεί τη δική του διολίσθηση προς την Ακροδεξιά, επισήμαναν διπλωμάτες και αξιωματούχοι της ΕΕ στο Politico.
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι μέρος της ιδεολογίας του Ορμπαν, συμπεριλαμβανομένης της αντιμεταναστευτικής πολιτικής του, έχει περάσει στην κυρίαρχη πολιτική της ΕΕ.
Ενώ ένα μεγάλο μέρος της αντιμεταναστευτικής ρητορικής του κατακρίθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ πριν από μια δεκαετία, τώρα αντικατοπτρίζεται στο νέο μεταναστευτικό σύμφωνο του μπλοκ, σηματοδοτώντας μια στροφή προς τα δεξιά με αυστηρότερους κανόνες απέλασης και διαδικασίες για τους αιτούντες άσυλο που απορρίπτονται.
Οσον αφορά την Ουκρανία, ο ευρωσκεπτικιστής και φιλορώσος Ορμπαν δήλωσε από την αρχή του πολέμου ότι το Κίεβο και η Μόσχα θα πρέπει να εργαστούν για μια μεσολαβητική λύση.
Με την αποτυχημένη αντεπίθεση της Ουκρανίας και κανένα σημάδι μιας ξεκάθαρης ουκρανικής νίκης σχεδόν δύο χρόνια μετά, υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση “κόπωσης” της Ουκρανίας ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Όταν κέρδισε μια τέταρτη θητεία ως πρωθυπουργός το 2022, ο Ορμπαν σημείωσε ότι η Ουγγαρία είναι «το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον».
«Ο Ορμπαν εργάζεται για μια εσωτερική επανάσταση», δήλωσε άλλος αξιωματούχος της ΕΕ.
Ενας από τους προαναφερθέντες αξιωματούχους της ΕΕ επεσήμανε πώς η Ουγγαρία έχει εντείνει το επικοινωνιακό της παιχνίδι, απευθυνόμενη σε συντηρητικούς δεξιούς ψηφοφόρους σε όλο το μπλοκ.
Σύμφωνα με τον ούγγρο πρωθυπουργό, άλλοι ακροδεξιοί ηγέτες, όπως η Μαρίν Λεπέν και ο Βίλντερς, έχουν εγκαταλείψει τις συζητήσεις τους για την έξοδο από την ΕΕ. Ακριβώς όπως ο Ορμπαν, επικεντρώνονται στην αλλαγή του μπλοκ εκ των έσω.
Η επιρροή του στην ευρωπαϊκή πολιτική είναι πιθανό να επιταχυνθεί μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο, όταν οι δεξιές και ακροδεξιές ομάδες αναμένεται να αυξήσουν την παρουσία τους, φέρνοντάς τον πιο κοντά στο κέντρο της εξουσίας.
Επιασαν τόπο οι πιέσεις;
Ετσι, μετά από τις έντονες πιέσεις, ο πολιτικός σύμβουλος του Ορμπαν, δήλωσε πως η Ουγγαρία είναι ανοικτή στη χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ για την παροχή πακέτου βοήθειας ύψους 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία.
Ο Μπάλαζ Ορμπαν επιβεβαίωσε ότι η Βουδαπέστη έστειλε το Σάββατο πρόταση στις Βρυξέλλες με την οποία δείχνει ότι είναι ανοικτή στη χρήση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για το πακέτο παροχής βοήθειας στην Ουκρανία και στην έκδοση κοινού χρέους για τη χρηματοδότησή του, αν προστεθούν επιπλέον όροι.
«Οι Βρυξέλλες χρησιμοποιούν τον εκβιασμό εναντίον της Ουγγαρίας “σαν να μην υπάρχει αύριο”, παρά το γεγονός ότι προτείναμε έναν συμβιβασμό», τόνισε.
Η ανακοίνωση αυτή γίνεται λίγες ώρες αφού οι Financial Times ανέφεραν ότι οι Βρυξέλλες σκοπεύουν να πλήξουν την οικονομία της Ουγγαρίας, σε περίπτωση που η Βουδαπέστη εμποδίσει την παροχή νέας βοήθειας στο Κίεβο.
Οι Βρυξέλλες έχουν σχεδιάσει στρατηγική για να στοχοθετήσουν τις αδυναμίες της Ουγγαρίας και να επιδεινώσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών στη χώρα με στόχο να πλήξουν «εργασία και ανάπτυξη», αν η Βουδαπέστη αρνηθεί να άρει το βέτο της για παροχή βοήθειας στο Κίεβο, ανέφερε το δημοσίευμα, επικαλούμενο έγγραφο που έχουν συντάξει ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Το κείμενο, το οποίο έχει περιέλθει στην κατοχή των FT, σημειώνει ότι «σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία τον Φεβρουάριο, άλλοι ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων θα δηλώσουν δημοσίως ότι ενόψει της μη εποικοδομητικής συμπεριφοράς του ούγγρου πρωθυπουργού δεν μπορούν να φανταστούν» πως θα δοθούν στη Βουδαπέστη επιπλέον ευρωπαϊκοί πόροι.