Εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι καφέ και κακάο που βρίσκονται σε ευρωπαϊκές αποθήκες (εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης) κινδυνεύουν να καταστραφούν εξαιτίας της «πράσινης» ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί αποψίλωσης τροπικών δασών, η οποία ισχύει από τον περασμένο Ιούνιο.
Το θέμα προέβαλαν οι λονδρέζικοι Financial Times, οι οποίοι ως βρετανικό φύλλο δεν πολυνοιάζονται για την κοινωνική διάσταση του καφέ, ωστόσο εξάπτονται με ειδήσεις που αφορούν το κακάο. Φυσικά, το δημοσίευμα είχε στόχο να καταδείξει τις παρενέργειες της βρυξελλιώτικης νομοθεσίας σε όλο το κλαμπ και μάλιστα σε ζητήματα κοινωνικοπολιτισμικού υποβάθρου και λαμπρής βιτρίνας της Ευρώπης, όπως είναι το καφεδάκι.
Το «πράσινο» μέτρο στοχεύει στην απαγόρευση της πώλησης εντός της ΕΕ καφέ που καλλιεργείται σε αποψιλωμένες δασικές περιοχές των χωρών παραγωγής του (Βραζιλία, Κολομβία, Βιετνάμ, Ινδονησία, κ.ά.), αλλά και άλλων προϊόντων, όπως το κακάο, το φοινικέλαιο και το καουτσούκ, ωστόσο κατέληξε να γίνει κυριολεκτικώς κουβάρι όσον αφορά τη λεγόμενη μεταβατική περίοδο ισχύος του (ορίστηκε μέχρι τον Δεκέμβριο 2024).
Οι ειδικοί των διεθνών εμπορικών φορέων, όπως είναι το International Trade Center, λένε ότι αν οι αποθηκευμένοι καφέδες φθάσουν στην αγορά εντός της μεταβατικής περιόδου, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Μετά, όμως, υπάρχει, και πρέπει να καταστραφούν τα αποθέματα!
Το σημείο είναι λεπτό και επηρεάζει όλη την αλυσίδα εφοδιασμού, από τον αγρότη στη συγκομιδή του καφέ (και των άλλων προϊόντων που προαναφέραμε) μέχρι το φλιτζάνι του καφεπότη, είτε πρόκειται για καφέ εσπρέσο είτε για ελληνικό είτε για γαλλικό, κ.λπ. Το ITC κάλεσε την Κομισιόν να εξηγηθεί με σαφήνεια στο επίμαχο σημείο.
Οι κανόνες της ΕΕ θεωρούνται κρίσιμο τμήμα της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της, της «Πράσινης Συμφωνίας» που αποσκοπεί και στον περιορισμό της (οικολογικής) ζημίας στις χώρες παραγωγής, όμως το συγκεκριμένο μέτρο αμφισβητείται ακόμη και από αυτές τις χώρες παραγωγής επειδή καθιστά δαπανηρότερο το εμπόριό τους με την Ευρώπη.
Γιατί συμβαίνει αυτό το τελευταίο; Επειδή ο κανονισμός της Κομισιόν απαιτεί από τους εισαγωγείς να παρέχουν δεδομένα γεωγραφικής θέσης για τα προϊόντα, ώστε να αποδεικνύουν ότι δεν προέρχονται από αποψιλωμένες περιοχές. Τα προϊόντα θα ελέγχονται με βάση τον κίνδυνο αποψίλωσης που διατρέχει η κάθε καφεπαραγωγός χώρα.
Μάλιστα ο καφές και το κακάο επηρεάζονται περισσότερο από τα άλλα προϊόντα, επειδή δεν εκτελωνίζονται αμέσως κατά την άφιξή τους στην ΕΕ και καθυστερούν ακόμη και περισσότερο από 18 μήνες στα ντεπό των διαφόρων τελωνείων.