Ακόμα και στην εποχή της απόλυτης εμπορικής εκμετάλλευσης, όπου ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και οι Beatles γίνονται θύματα στον βωμό των πωλήσεων, υπάρχουν κάποια πράγματα που παραμένουν ιερά για τους εραστές της κλασικής τέχνης. Για την πλειοψηφία των Ιταλών, η «Γέννηση της Αφροδίτης» είναι ένα από αυτά.
Μια κακοφτιαγμένη διαφημιστική ιδέα της ιταλίδας υπουργού Τουρισμού να επιλέξει την πρωταγωνίστρια του κλασικού πίνακα του Μποτιτσέλι και να τη μετατρέψει σε καρτούν για την προώθηση του τουρισμού, έχει γελοιοποιηθεί από τους λάτρεις της τέχνης, ενώ ο ιστότοπος της καμπάνιας έπεσε θύμα πειρατείας από κριτικούς.
Η Αφροδίτη φαίνεται στο διαφημιστικό βίντεο να τρώει πίτσα μπροστά από τη λίμνη Κόμο, να βγάζει σέλφι στην πλατεία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία και να οδηγεί ένα ποδήλατο μπροστά από το Κολοσσαίο. Το βίντεο αποτελεί μέρος μιας καμπάνιας αξίας 9 εκατομμυρίων ευρώ, που αποσκοπεί στην προβολή της Ιταλίας σε όλο τον κόσμο και σχεδιάστηκε από το διαφημιστικό στούντιο Armando Testa.
Η καρτούν εκδοχή της Αφροδίτης υπόσχεται να αφηγηθεί την «ομορφιά, την κουζίνα, τη μουσική, τη φιλοξενία και την τέχνη» της χώρας της, αστειευόμενη: «Είμαι 30 χρονών — στην πραγματικότητα λίγο μεγαλύτερη», αναφέρει το ρεπορτάζ των Times του Λονδίνου.
Οι ειδικοί της τέχνης και το κοινό αποδοκιμάζουν τόσο τη μετενσάρκωση της Αφροδίτης ως «influencer των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», όσο και το υβριδικό σλόγκαν της καμπάνιας, «Ανοιχτοί στα Θαύματα». Μάλιστα, η κυβέρνηση βρέθηκε στο στόχαστρο όταν αποκαλύφθηκε ότι κάποιος είχε ξεχάσει να κατοχυρώσει τον τίτλο της διαδικτυακής σελίδας που προοριζόταν για το έργο.
Ενας άνδρας που αυτοαποκαλείται Μπομπ K. Πάλμερ, ενημέρωσε τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ότι η κυβέρνηση είχε ξεχάσει να κατοχυρώσει τον ιστότοπο www.opentomeraviglia.it, τον οποίο, όπως ισχυρίζεται. είχε ο ίδιος αγοράσει για ένα σεντ του ευρώ. Σκόπευε να τον συνδέσει με τον τομέα της διαφυλετικής γκέι πορνογραφίας στο Pornhub, αποκάλυψε.
Ευτυχώς κάποιος άλλος τον είχε προλάβει, τελικά. Ο Φιλίπο Τζιουστίνι, διευθυντής μάρκετινγκ από τη Φλωρεντία, είχε κατοχυρώσει τη διαδικτυακή διεύθυνση για 4,50 ευρώ. Η εταιρεία του καλωσορίζει πλέον τους επισκέπτες με το μήνυμα: «Χαλαρώστε, εμείς στην Marketing Toys το φροντίζουμε. Το μάρκετινγκ είναι σοβαρή επιχείρηση».
Ο Βιτόριο Σγκάρμπι, κριτικός τέχνης και αναπληρωτής υπουργός στο υπουργείο Πολιτισμού, συνέκρινε την εικόνα της Αφροδίτης στη διαφήμιση, με αυτήν της Κιάρα Φεράνι, ίσως της πιο γνωστής influencer της Ιταλίας, η οποία φωτογραφήθηκε στην γκαλερί Ουφίτζι της Φλωρεντίας, μπροστά στον πίνακα του Μποτιτσέλι.
«Αφού η Αφροδίτη είναι γυμνή, θα ήταν καλύτερα να τη δεις έτσι, χωρίς να τη ντύσεις όπως στη διαφήμιση. Είναι στο στυλ της Φεράνι», λέει ο Σγκάρμπι. «“Ανοιχτοί στη θαύματα”; Τι είναι αυτό; Τι γλώσσα είναι αυτή;», συμπληρώνει.
Ο δήμαρχος της Φλωρεντίας, Ντάριο Ναρντέλα, κατηγορεί την κυβέρνηση ότι προβάλει μια εικόνα κινουμένων σχεδίων για τις πόλεις τέχνης της Ιταλίας. «Στη Φλωρεντία παλεύουμε ενάντια στην εμπορική εκμετάλλευση που γελοιοποιεί τα καλλιτεχνικά μας αριστουργήματα, όπως οι ποδιές που αποτυπώνουν το γυμνό άγαλμα του Ντέιβιντ, ή κακόγουστες αναπαραγωγές έργων τέχνης σε ηλίθιες πόζες», ισχυρίζεται.
Η υπουργός Τουρισμού, Ντανιέλα Σανταντσέ, υπερασπίζεται το πνευματικό της τέκνο λέγοντας ότι όσοι σνομπάρουν το συνδυασμό της Αφροδίτης με την πίτσα, είναι απλώς σνομπ. «Για όσους έχουν συνηθίσει να πίνουν σαμπάνια και να τρώνε χαβιάρι, μπορώ να καταλάβω ότι η πίτσα τους πέφτει λίγο ποπ», λέει.
Ο πίνακας του Μποτιτσέλι, που χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του 1480, απεικονίζει την γυμνή και πλήρως «αναπτυγμένη» Θεά της ομορφιάς, να στέκεται πάνω σε ένα κέλυφος χτενιού που επιπλέει στη θάλασσα.
Η μεταμόρφωσή της σε διαφημιστικό καρτούν δεν κατάφερε να εντυπωσιάσει τον Αντόνιο Νατόλι, πρώην διευθυντή των Ουφίτσι. «Πραγματικά έχουμε τρυπήσει τον πάτο του βαρελιού», είπε χαρακτηριστικά.