Η ισπανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να χορηγήσει αμνηστία με πολιτικά κίνητρα, έγραψε το Politico. Οντως. Αλλος λόγος δεν υπάρχει για τέτοια κίνηση, πλην του σχηματισμού νέας «αριστερής κυβέρνησης». Οσοι εναντιώνονται στην ιδέα να τη βγάλει καθαρή ο καταλανός αυτονομιστής Πουτζντεμόν και η παρέα του, λένε ότι με την αμνηστία διακυβεύεται η ενότητα της Ισπανίας, όπως και η δημοκρατική βάση του πολιτεύματος. Το Protagon έγραψε προσφάτως για την απόπειρα πολιτικού εκβιασμού του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ.
Οι Καταλανοί του κόμματος Junts θέλουν να αποσχιστεί η επαρχία τους από τον εθνικό κορμό. Αντιπροσωπεύονται όμως στην ισπανική Βουλή, έτσι παζαρεύουν την υποστήριξή τους στον Σάντσεθ με αντάλλαγμα την απαλλαγή τους από όλες τις κατηγορίες που τους βαραίνουν. Ο αρχηγός του Junts, ο αυτοεξόριστος στην πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ενωσης Κάρλες Πουτζντεμόν, ζητάει πράξη νομοθετικού περιεχομένου η οποία θα ακυρώσει τις εις βάρος του δικαστικές διώξεις, αλλά και όσων πρωταγωνίστησαν στο φιάσκο περί «ανακήρυξης ανεξαρτησίας» το 2017.
Το Politico έγραψε ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα και οι αριστεροί σύμμαχοί του (SUMAR) μελετούν τη σκοπιμότητα τέτοιας νομοθετικής ρύθμισης και έχουν ξεκινήσει ήδη συζητήσεις για το ζήτημα. Το δεξιό Λαϊκό Κόμμα κέρδισε μεν τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές του κατακαλόκαιρου, όμως δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Για να ηγηθεί, όμως, ο Σάντσεθ κυβερνητικού συνασπισμού απαιτείται και η ψήφος των βουλετών του Junts. Αλλιώς η Ισπανία θα ξαναστήσει κάλπες.
Η τελευταία αμνηστία πολιτικού τύπου χορηγήθηκε στην Ισπανία το 1977, κατά τη διαδικασία μετάβασης της χώρας από τη δικτατορία Φράνκο στο δημοκρατικό πολίτευμα. Η σημερινή αμνηστία, αν χορηγηθεί, θα απαλλάξει από τις συνέπειες των πράξεών τους περίπου 1.500 καταλανούς εθνικιστές. Τα συνταγματικά όρια της αμνηστίας, πάντως, δεν είναι σαφή, και οι συνταγματολόγοι ερίζουν. «Το σύνταγμα δεν απαγορεύει την αμνηστία, ούτε όμως την επιτρέπει» λένε… Αλλά το θέμα δεν είναι νομικό. Είναι πολιτικότατο.
Οι αντίπαλοι του Σάντσεθ και των αριστεριστών που τον στηρίζουν λένε ότι ο σοσιαλιστής πολιτικός σκέφτεται μόνο τη δική του πολιτική επιβίωση, και όχι την Ισπανία. Το Λαϊκό Κόμμα πρωτοστατεί σε κινήσεις καταγγελίας όσων έχουν την πρόθεση να χορηγηθεί αμνηστία στους αυτονομιστές. Ο Σάντσεθ έχει κατηγορηθεί και στο παρελθόν ότι κανακεύει τους καταλανούς αυτονομιστές, αφού αποφυλάκισε ορισμένους το 2021, ενώ άλλαξε και τον Ποινικό Κώδικα προς όφελός τους.
Οι ισπανοί πολιτειολόγοι ερμηνεύουν την αμνηστία ως διπλή παραδοχή λαθών: ότι, δηλαδή, το κράτος ομολογεί πως και εκείνο φταίει για τα γεγονότα του 2017, και όχι μόνο οι εθνικιστές της Βαρκελώνης. Από πολιτικής απόψεως, αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτό από τον λαό, λένε. Εξάλλου, εκκρεμούν και οι έρευνες για τους 45 αξιωματικούς που κατέστειλαν με βία την «καταλανική ανεξαρτησία». Κάποιοι ισχυρίζονται ότι από τις εν εξελίξει συνομιλίες των κομμάτων ενδέχεται να προκύψει ένα υβριδικό νομοσχέδιο που δεν θα είναι ακριβώς αμνηστία, αλλά θα κρατήσει τον Σάντσεθ στην καρέκλα του.
Πέρα από τις αιτιάσεις των δεξιών της Ισπανίας, ο Σάντσεθ δέχεται και εσωκομματικά πυρά, υποτίθεται φίλια. Ο παλαιός πρωθυπουργός Φελίπε Γκονζάλες έχει ταχθεί κατά της αμνηστίας, όπως και ο πρώην επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χοακίν Αλμούνια. Ολοι, δε, οι Ισπανοί ενοχλούνται από τη θρασύτητα του Πουτζντεμόν να εκβιάζει απροκάλυπτα, διότι στα έξι χρόνια που μεσολάβησαν από το 2017 δεν έχασε ευκαιρία να μη δυσφημήσει την Ισπανία ως «αντιδημοκρατικό κράτος, συγκρίσιμο με ολοκληρωτικά καθεστώτα του περασμένου αιώνα».
Ο Τόνι Κομίν, διαπραγματευτής με τους αριστεριστές για λογαριασμό του κόμματος των αυτονομιστών, από τις Βρυξέλλες όπου ζει για να αποφύγει τη δίωξη, δήλωσε ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα «καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις επειδή έχει επίγνωση πως θα πληρώσει πολιτικό τίμημα». Συμπλήρωσε λέγοντας ότι οι αυτονομιστές πρώτα θα στηρίξουν τον Σάντσεθ και μετά θα διεκδικήσουν νέο δημοψήφισμα περί ανεξαρτησίας, δηλαδή απόσχισης.