Ελλάδα και Αλβανία συμφώνησαν για την παραπομπή του ζητήματος οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Η ανακοίνωση τής από κοινού προσφυγής στη Χάγη ήρθε αμέσως μετά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον αλβανό πρωθυπουργό, Εντι Ράμα, στα Τίρανα, το μεσημέρι της Τρίτης.
Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το υπουργείο Εξωτερικών, στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκαν διμερή θέματα, οι περιφερειακές εξελίξεις και τα Δυτικά Βαλκάνια.
Νωρίτερα, ο κ. Δένδιας είχε συνάντηση με τον ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Αλβανίας, Γκεντ Τσεκάι, με τον οποίο συζήτησαν τις διμερείς σχέσεις και την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Σε πρώτη ανάγνωση, η συμφωνία για από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το θέμα οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Αλβανία, θέτει σε νέες ταχύτητες μια διμερή εκκρεμότητα 11 χρόνων.
Ηταν 2009, επί Ντόρας Μπακογιάννη στο υπουργείο Εξωτερικών, όταν είχε συναφθεί συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με τα Τίρανα, όμως στη συνέχεια η συμφωνία ανετράπη από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας. Η ειρωνεία είναι ότι την προσφυγή τότε είχε κάνει ο Έντι Ράμα, ενώ σφοδρός πολέμιος της ήταν και ο νυν πρόεδρος της Αλβανίας, Ιλίρ Μέτα. Καθώς συμφωνία ήταν πολύ δύσκολο να υπάρξει, ο κ. Δένδιας άλλαξε κατεύθυνση και προχώρησε προς τη σύναψη ενός κοινού συνυποσχετικού για την παραπομπή της υπόθεσης στη Χάγη.
Σε δεύτερη ανάγνωση, αυτή η πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς, πέραν του πρακτικού σκέλους του ζητήματος, στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς τη διεθνή κοινότητα αλλά και την Τουρκία ότι η Ελλάδα δεν φοβάται τη Χάγη, ακόμα και αν η απόφαση του Δικαστηρίου δεν θα δικαιώσει 100% τις ελληνικές επιδιώξεις.
«Εχοντας εξετάσει ενδελεχώς το ζήτημα, συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε Ελλάδα και Αλβανία από κοινού στην υποβολή του ζητήματος αυτού στη διεθνή δικαιοσύνη, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», επεσήμανε κ. Δένδιας σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Εντι Ράμα.
«Η συμφωνία αυτή βασίζεται στη σταθερή προσήλωση των δύο χωρών στη διεθνή νομιμότητα και την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών», ανέφερε, για να συμπληρώσει:
«Αναφερθήκαμε επίσης στη συμφωνία Ελλάδας και Αλβανίας το 1996 και συμφωνήσαμε ότι αυτή η συμφωνία χρειάζεται εμβάθυνση και ενδυνάμωση. Να προχωρήσουμε από κοινού σε μια νέα συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και να οργανώσουμε G2G συνάντηση και μηχανισμό μεταξύ των δύο φίλων χωρών».
Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης τα ζητήματα του εμπόλεμου που αποτελεί, όπως σημείωσε ο κ. Δένδιας, έναν «αναχρονισμό», αλλά δήλωσε βέβαιος για την επίλυσή του. Συζήτησαν επίσης για τα μέλη της μειονότητας και το πνεύμα που πρέπει να διέπει τις σχέσεις καλής γειτονίας.
«Δεν πρέπει να χάσουμε άλλο καιρό. Έχουμε καταφέρει στις σχέσεις μας πολλά και σε εμάς εναπόκειται να πάμε τις σχέσεις μας ακόμη πιο μπροστά. Είδα με χαρά τις προόδους που η αλβανική πλευρά έχει κάνει στους τομείς των θεμάτων που αφορούν την ελληνική μειονότητα», τόνισε και εκτίμησε ότι «όλα μπορούν και είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της θετικής μας ατζέντας».
Αναφερόμενος στο ζήτημα της Τουρκίας, ο κ. Δένδιας σημείωσε χαρακτηριστικά: «Σε αντίθεση με τις προσπάθειες που καταβάλουν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τους προοπτικής, μια άλλη χώρα της ευρύτερης περιοχής μας, η οποία είναι ακόμα υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, δεν κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Για την ακρίβεια κινείται μάλλον προς την αντίθετη κατεύθυνση» και επισήμανε: «Συνεχίζει να παραβιάζει κάθε μέρα τα θεμελιώδη κριτήρια ένταξης στην ΕΕ, τόσο πολιτικά, όσο και οικονομικά».
Προσέθεσε ότι έστειλε επιστολή στον επίτροπο Διεύρυνσης τονίζοντας ότι η Τουρκία παραβιάζει την τελωνειακή ένωση και ζήτησε να ληφθούν άμεσα μέτρα επ’ αυτού, μέχρι ακόμη και την εξέταση αναστολής της τελωνειακής ένωσης ως σαφές μήνυμα αποδοκιμασίας για την παραβατική τουρκική συμπεριφορά. Ανέφερε ακόμη την επιστολή του σε Ευρωπαίους ομολόγους του με την οποία ζητά να σταματήσει η εξαγωγή στρατιωτικού υλικού και εξοπλισμού προς την Τουρκία, δεδομένου ότι χρησιμοποιείται σε ενέργειες που αποσταθεροποιούν την περιοχή.
Τέλος, είπε ότι η είσοδος της Αλβανίας στην ΕΕ είναι κοινός στόχος, ενώ υπενθύμισε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά την ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων.
«Αυτό που είναι ο κοινός μας στόχος είναι ένα ειρηνικό μέλλον με ευημερία για όλους. Αυτή την κοινή μας προσπάθεια υπηρετεί η παρουσία μας σήμερα στα Τίρανα», υπογράμμισε.