Την ανάγκη επανέναρξης του ελληνοτουρκικού διαλόγου, το συντομότερο δυνατόν, ακόμη και εντός του μήνα μετά τις επικείμενες εκλογές, ώστε να μη χαθεί το μομέντουμ από το «παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε από την επίσκεψή του στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας, υπογράμμισε σε δηλώσεις του στο Μega το πρωί της Τετάρτης ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Ας μην ονομάζουμε παραχωρήσεις ή υπαναχωρήσεις την επανέναρξη των συνομιλιών με την Αγκυρα, παρατήρησε ο κ. Δένδιας (σχολιάζοντας εμμέσως πλην σαφώς δημοσιεύματα και ποικίλες ερμηνείες των τελευταίων ημερών για την επόμενη σελίδα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την επανεκλογή Ερντογάν). «Είναι ανάγκη –επανέλαβε– και για τις δύο χώρες να συνομιλήσουν και μακάρι να μπορέσουμε να βρούμε λύση για τις διαφορές μας, αν και –όπως ομολόγησε– δεν δίνω μεγάλη πιθανότητα σε αυτό».
Και σε μία σειρά από μηνύματα με αποδέκτη την τουρκική ηγεσία, ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν απειλεί, ούτε προτίθεται να απειλήσει την Τουρκία, ούτε και έχει πρόθεση να στερήσει την έξοδο της γείτονος στη θάλασσα.
Η Τουρκία –σημείωσε– έχει πρόσβαση στη θάλασσα και δεν τέθηκε ποτέ και από κανέναν θέμα να τη χάσει.
Η Ελλάδα έχει συμφέρον από την ελεύθερη πρόσβαση της Τουρκίας στη θάλασσα, επεσήμανε ο κ. Δένδιας, και η Τουρκία έχει πλήρη άνεση κινήσεων στο θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου για τη ναυσιπλοΐα της μέσω των διεθνών υδάτων, οπότε το ανατολίτικο παραμύθι ότι δήθεν «πνίγεται» και χρειάζεται «χώρο», καλό είναι να μην το υιοθετούμε.
Στη συνέντευξή του στο Mega ο κ. Δένδιας ρωτήθηκε και για το ενδεχόμενο να μην είναι στη θέση του υπουργού Εξωτερικών στη νέα κυβέρνηση Ερντογάν ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Πάντα όταν υπάρχει μία εκλογική νίκη ο επικεφαλής της κυβέρνησης έχει τη δυνατότητα να κάνει αλλαγές στους υπουργούς. Τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου τον πήρα τηλέφωνο και τον συνεχάρην για την εκλογική τους νίκη. Τώρα πώς θα διατάξει ο κ. Ερντογάν την καινούργια του κυβέρνηση, αλίμονο εάν εξέφραζα, πέραν του προσωπικού, άποψη και προτίμηση. Είναι πολύ σοβαρά θέματα για να στερεώνονται σε μια προσωπική βάση επικοινωνίας. Σε μερικές δύσκολες περιπτώσεις η προσωπική σχέση βοηθάει, το ξέρουμε όλοι, δεν θα εκφράσω όμως άποψη για το τι θα κάνει ο Ερντογάν, θα ήταν λάθος», ανέφερε στην απάντησή του ο κ. Δένδιας και ακολούθως κλήθηκε να πει ποια θα είναι η θέση της χώρας απέναντι στην Τουρκία του επανεκλεγέντος Ερντογάν, αν βρεθεί ξανά επικεφαλής του υπουργείου Εξωτερικών:
«Δεν θα απαντήσω επί τη βάσει αυτής της υπόθεσης εργασίας, γιατί είναι λάθος, είναι σαν να προδικάζω την κρίση του προέδρου της ΝΔ, και δεν θέλω να δημιουργούνται εντυπώσεις», ανέφερε αρχικά και στη συνέχεια της απάντησής του μίλησε για παράθυρο ευκαιρίας στα Ελληνοτουρκικά που δεν πρέπει να πάει χαμένο:
«Πιστεύω –είπε– ότι η τουρκική συμπεριφορά μετά την επίσκεψή μου στις σεισμόπληκτες περιοχές μάς δίνει ένα παραθυράκι ευκαιρίας. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε αυτό το παράθυρο να γίνει πόρτα στη βάση των πάγιων ελληνικών θέσεων, δηλαδή οι θέσεις που επιβάλλει το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε μία καινούργια προσπάθεια. Εχουμε μια καινούργια κυβέρνηση στην Τουρκία, θα έχουμε μία καινούργια κυβέρνηση στην Ελλάδα, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να συνεννοηθούμε.
»Ας μην το ονομάζουμε παραχωρήσεις. Είναι ανάγκη και για τις δύο χώρες να συνομιλήσουν και μακάρι να μπορέσουμε να βρούμε λύση για τις διαφορές μας, αν και δεν δίνω μεγάλη πιθανότητα σε αυτό. Το υπάρχον κλίμα μπορεί οτιδήποτε να το διαταράξει και έκανα μεγάλη προσπάθεια και εγώ και πολλοί άλλοι προεκλογικά να το συντηρήσουμε. Οφείλω να αναγνωρίσω ότι το σύνολο του πολιτικού συστήματος δεν λειτούργησε με τρόπο που να δυναμιτίσει αυτό το κλίμα, τα κόμματα ήταν μετρημένα στις τοποθετήσεις τους στα εξωτερικά ζητήματα».
Και επανέλαβε ότι οφείλουμε να το εκμεταλλευτούμε αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, με τις πάγιες θέσεις μας, ακόμη και στον μήνα –όπως χαρακτηριστικά ανέφερε– μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου.
«Να επιχειρήσουμε με την Τουρκία μια νέα προσέγγιση με τις πάγιες θέσεις μας και να δούμε μήπως η Τουρκία δεν είναι η Τουρκία πριν από τους σεισμούς αλλά μια Τουρκία που αντιλαμβάνεται τα οφέλη από μία στενή σχέση. Το Διεθνές Δίκαιο δεν σου επιτρέπει το παζάρι αλλά την εξήγηση των θέσεων και αντίληψη των νόμιμων συμφερόντων της άλλης πλευράς», πρόσθεσε ο κ. Δένδιας για να περάσει στη συνέχεια και στο ζήτημα της προσφυγής (με συνυποσχετικό και μόνο για τη διαφορά της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης) στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης:
«Στο τέλος της ημέρας υπάρχει η Χάγη, αυτό το ξέρουμε όλοι, αλλά η Χάγη είναι πολύ μακριά. Πρέπει να υπάρχουν κατανοήσεις για το τι πρέπει να πάει στη Χάγη. Διαβάζω πρωτοσέλιδα και μου χαλάει η ημέρα», σχολίασε για τα επικίνδυνα και υποβολιμαία δημοσιεύματα που θέλουν την επόμενη κυβέρνηση να υποκύπτει στα τουρκικά «θέλω» και να πηγαίνει «πακέτο» τις τουρκικές διεκδικήσεις στη Χάγη. Η Ελλάδα, ξεκαθάρισε, «δεν πρόκειται να πάει να θέσει στο Διεθνές Δικαστήριο εάν είναι οι Παξοί ή οι Αντίπαξοι ή οποιοδήποτε άλλο μέρος, ελληνικό έδαφος ή όχι. Αυτό δεν είναι προς κρίση, άλλα είναι».
Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, «πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η Ελλάδα δεν έχει φιλοδοξία να αποκλείσει την Τουρκία από πρόσβαση στη θάλασσα, η Ελλάδα έχει συμφέρον από ελεύθερη πρόσβαση της Τουρκίας στη θάλασσα. Εμείς έχουμε τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον πλανήτη, είμαστε ένα κράτος που η οικονομία του βασίζεται στις υπηρεσίες. Εχουμε δυναμισμό και ο δυναμισμός μας έχει πάει επανειλημμένα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου. Θέλουμε τις επαφές, αλλά μέσα σε ένα πλαίσιο» (δείτε τις απαντήσεις του πρώην υπουργού των Εξωτερικών από το 14.00′ του βίντεο κάτω).
Σε ερώτηση, τέλος, για το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ σε συνάρτηση με την επόμενη ημέρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την επανέναρξη των συνομιλιών σε ανώτατο επίπεδο με τη γείτονα, ο Νίκος Δένδιας ήταν και πάλι σαφής:
«Αυτό –είπε– είναι θέμα του ΝΑΤΟ και της Τουρκίας. Κατά την άποψή μου η Τουρκία κάνει λάθος στο να μην συμφωνήσει για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, έχει συμφωνήσει για την Φινλανδία. Η Σουηδία θα προσδώσει στη Συμμαχία, δεν θα στερήσει. Σε επίπεδο αρχών, θα ενισχύσει το ελληνικό αφήγημα ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι μόνο μία αμυντική συμμαχία, αλλά και μία συμμαχία ιδεών και αντιλήψεων για τον πλανήτη. Η Τουρκία πρέπει να το ενθαρρύνει αυτό, αλλιώς θα εκτεθεί».
«Οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ θα ήταν χαρούμενοι εάν η Τουρκία συνεχίζει να επιτρέπει στην Ελλάδα να προσέλθει σε ένα διάλογο στην βάση του Διεθνούς Δικαίου. Τα νησιά δεν είναι επιθετικές τοποθετήσεις στρατευμάτων έναντι της Τουρκίας. Η Ελλάδα δεν έχει κανέναν σκοπό να εισβάλει στη Μικρά Ασία. Απέναντι υπάρχει μία στρατιά η οποία έχει και αποβατικά κτλ. Η Ελλάδα είχε πάντα αμυντική διάταξη και το μόνο που ήθελε να ασκεί είναι το δικαίωμα της Αμυνας όπως αυτό υπάρχει στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων εθνών. Η Ελλάδα δεν απειλεί την Τουρκία ούτε θα απειλήσει την Τουρκία, δεν είναι στην κουλτούρα μας», υπογράμμισε σε ένα ακόμη μήνυμα προς την Αγκυρα και την εξοργιστική αξίωσή της περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
Οσον αφορά, εξάλλου, το ενδεχόμενο να κληθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη (σε περίπτωση επανεκλογής του στις 25 Ιουνίου) να προσφέρει από ένα άλλο πόστο (αντί του υπουργείου Εξωτερικών), ο Νίκος Δένδιας αρκέστηκε να πει ότι την προνομία να επιλέγει ποιος θα στελεχώσει την κυβέρνηση, την έχει ο Πρωθυπουργός, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι στη διαδρομή του έχει περάσει από πέντε υπουργεία.