Η Ελλάδα αλλά και η Κύπρος αποτελούν τις μόνες χώρες που ζουν «υπό μια διαρκή απειλή πολέμου» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά τη διάρκεια της 26ης συζήτησης στρογγυλής τραπέζης του Economist που πραγματοποιείται στο Λαγονήσι με τίτλο «Antitheses, transformations, achievements in a changing world» («Αντιθέσεις, μεταμορφώσεις, επιτεύγματα σε έναν κόσμο που αλλάζει»), σε μία ομιλία με σαφή μνήματα προς την Τουρκία περιλαμβανομένης της καταδίκης του «αναθεωρητισμού», με όποιο μανδύα εμφανίζεται.
«Είμαστε μάρτυρες μιας έξαρσης της επιθετικής ρητορικής και μιας αύξησης των προκλήσεων στο πεδίο», σημείωσε αναφερόμενος στη γειτονική χώρα, για να προσθέσει πως «μέχρι πρόσφατα ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της διεθνούς κοινότητας θεωρούσε αυτή την αμφισβήτηση των κανόνων και της νομιμότητας στην περιοχή μας σαν ένα περιφερειακό, ίσως καμιά φορά αδιάφορο πρόβλημα». Τώρα, όμως, «το σύνολο της διεθνούς κοινότητας βιώνει την αναβίωση του αναθεωρητισμού και ως θεωρία αλλά και –πολύ χειρότερα– ως πρακτική είτε με έναν νεωτερικό μανδύα, είτε με έναν νέο-οθωμανικό μανδύα».
«Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί ένα σημείο καμπής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Οσα θεωρούσαμε δεδομένα έχουν ανατραπεί. Βασικές αρχές του ευρωπαϊκού, του παγκόσμιου γίγνεσθαι, ο σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα στην εθνική κυριαρχία, στους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Ολα αυτά πια έχουν πάψει να είναι δεδομένα στην Ευρώπη», συνέχισε.
Η αμφισβήτηση αυτών των κανόνων της διεθνούς κοινότητας αποτέλεσε για πολλές χώρες της Δύσης μια «οδυνηρή αιφνίδια αφύπνιση», όμως «για την Κύπρο και την Ελλάδα δεν είναι καινοφανής αυτή η αφύπνιση», επισήμανε σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ ο υπουργός Εξωτερικών. «Εμείς μάθαμε να ζούμε πολλά χρόνια, τουλάχιστον από το 1974, με την αμφισβήτηση αυτών των κανόνων. Είμαστε η μόνη χώρα εμείς και η Κυπριακή Δημοκρατία στον πλανήτη που ζούμε υπό μια διαρκή διατυπωθείσα απειλή πολέμου», υπογράμμισε.
Ο κ. Δένδιας στάθηκε και στα μέσα που χρησιμοποιούν οι χώρες «που μετέρχονται τον αναθεωρητισμό», λέγοντας πως έχουν πολλά κοινά στοιχεία: Την απειλή χρήσης βίας, την ίδια τη χρήση βίας, την κατοχή ξένων εδαφών, τις υβριδικές επιθέσεις, την έμφαση στην προπαγάνδα, και πιο πρόσφατα το καινούργιο εργαλείο, την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, του πόθου του ανθρώπου για μια καλύτερη ζωή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η απάντηση στα παραπάνω «συνοψίζεται σε τρεις βασικές λέξεις για την Ευρώπη: εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Ειδικότερα, αναφερόμενος στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, ο κ. Δένδιας εκτίμησε ότι είναι πάρα πολύ νέο και ότι πρέπει να αναπτυχθεί μέσω της εμβάθυνσης και της διεύρυνσης. Οπως είπε, «η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι μια ένωση αξιών και αρχών και το πιο επιτυχημένο παράδειγμα συνεργασίας στενής συνεργασίας κρατών στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι αρχές που ασπάζεται και η χώρα μας συνιστούν συγχρόνως το ευαγγέλιο της εξωτερικής μας πολιτικής. Ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας, το οποίο αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού μας κεκτημένου.
Προκειμένου η ΕΕ «να ανταποκριθεί σε αυτό το ασταθές περιβάλλον έχει μία απάντηση: να γίνει η ίδια πολύ πιο σταθερή και μετά να εκπέμψει αυτή τη σταθερότητα, πέραν των ορίων της να προβάλλει δηλαδή την ήπια ισχύ της στο διεθνές στερέωμα».
Τόνισε δε πως η μεγάλη πρόκληση σε αυτήν την μεγάλη προσπάθεια είναι να παραμείνει η ΕΕ ενωμένη, να υπερβεί τις προκλήσεις της ενέργειας, του πληθωρισμού, της αμφισβήτησης, να λάβει από κοινού τις αποφάσεις που χρειάζονται για την προστασία και των δικών της εξωτερικών συνόρων και να συνεχίσει να επιβάλλει κυρώσεις σε όσους παραβαίνουν το Διεθνές Δίκαιο.
«Να υπογραμμίσει δηλαδή με την πρακτική της αυτή τη δομική της διαφορετικότητα απέναντι στους ετεροχρονισμένους αναθεωρητισμούς άλλων δυνάμεων και να πειστεί η ίδια για την ανάγκη συμπαράστασης και στα μέλη της όταν απειλούνται», σημείωσε. «Αυτό θα είναι ίσως το μόνο ευεργετικό αποτέλεσμα αυτού του τεράστιου αναχρονισμού που αποτελεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία».
Η Ελλάδα, από την πλευρά της, «καταβάλει κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση χτίζοντας γέφυρες με τις χώρες της ευρύτερης περιοχής στη Μέση Ανατολή, στον Κόλπο, αλλά και ακόμη πιο πέρα, την Κίνα, την Ινδία, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, το Βιετνάμ, ενώ βασίζεται στις εξαιρετικές μας σχέσεις με τις ΗΠΑ», συμπλήρωσε.
Εξάλλου, ο κ. Δένδιας μάλιστα καλωσόρισε τον νέο πρέσβη των ΗΠΑ που ήταν στο ίδιο πάνελ και υπογράμμισε πόσο σημαντικό είναι που οι ΗΠΑ εμπιστεύθηκαν την εκπροσώπηση των συμφερόντων της στην Ελλάδα σε έναν Ελληνοαμερικανό: «Κύριε πρέσβη, η παρουσία σας εδώ να είναι η αρχή μιας διαρκούς επιλογής, ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να εκπροσωπούνται στην Ελλάδα πάντοτε από έναν Ελληνοαμερικανό».
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε και στην ανάγκη να αυξηθεί η στρατιωτική ικανότητα της ΕΕ, «η οποία θα είναι συμπληρωματική του ΝΑΤΟ και όχι εναντίον του ΝΑΤΟ», ενώ τόνισε πως χρειαζόμαστε την παρουσία των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ως σταθεροποιητικό παράγοντα.