Σε αντίθεση με άλλους στη Δύση, η Αθήνα είχε «διαβάσει» σωστά και έγκαιρα τη δυναμική Ερντογάν στις τουρκικές εκλογές (που τον οδήγησε άλλωστε στην επανεκλογή του για μία τρίτη θητεία), σημείωσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και νυν υποψήφιος βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στον Νότιο Τομέα της Β’ Αθηνών, Νίκος Δένδιας.
Σε συνέντευξή του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Action 24, ο κ. Δένδιας μίλησε μεταξύ άλλων για τον νέο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Χακάν Φιντάν, το «παράθυρο ευκαιρίας» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, την κατάσταση στον Εβρο, αλλά και για το εγχώριο πολιτικό σκηνικό μετά το αποτέλεσμα της κάλπης της 21ης Μαΐου και στην τελική ευθεία για τις εκλογές του Ιουνίου.
Αν και ιδιαίτερα επιφυλακτικός και φειδωλός στις προσδοκίες του, ο Νίκος Δένδιας είπε ότι θα έδινε ακόμη ένα παράθυρο ευκαιρίας στην τουρκική πλευρά, εκτιμώντας ότι σε κάθε περίπτωση μέσα στο πρώτο τρίμηνο-τετράμηνο «θα έχουμε καταλάβει πού το πάει η Τουρκία».
Μιλώντας για την επανεκλογή Ερντογάν, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών τόνισε πως «η ελληνική πλευρά είχε διαβάσει ορθά το τι θα συνέβαινε στην Τουρκία. Και μάλιστα –όπως χαρακτηριστικά ανέφερε– σε πείσμα των εκεί δημοσκοπήσεων και των προβλέψεων πάρα πολλών φίλων και συμμάχων μας που πίστευαν ότι εξαιτίας του πληθωρισμού και των προβλημάτων και των σεισμών ο πρόεδρος Ερντογάν δεν θα καταφέρει να επανεκλεγεί».
«Αυτό που περιμέναμε συνέβη», εξήγησε, «και επίσης αυτόματα συνέβη και το δεύτερο, δηλαδή η αντιπολίτευση, η οποία είχε μόνο ένα βασικό συνδετικό κρίκο, τη διάθεση να “εκπαραθυρώσει” τον πρόεδρο Ερντογάν, έχασε τον συνεκτικό της ιστό πλέον και άρα, αυτή τη στιγμή στην Τουρκία δεν υπάρχει συνεκτική αντιπολίτευση. Αυτό δίνει στον πρόεδρο Ερντογάν μια τεράστια δυνατότητα […] Ισως η τελευταία του θητεία, μπορεί εσωτερικά να κάνει αυτό που αυτός κρίνει για την πατρίδα του και εξωτερικά να λύσει μία σειρά από προβλήματα.
»Ελπίζω ότι οι θέσεις οι οποίες θα πάρει έχοντας αυτή την μεγάλη ευκαιρία, αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, να είναι αυτές που θα βοηθήσουν και τις σχέσεις με την Ελλάδα και τις σχέσεις με την Ευρώπη και τη Δύση».
«Ο πρόεδρος Ερντογάν», συνέχισε στη σχετική αναφορά του ο Νίκος Δένδιας, «είναι ένας ηγέτης ο οποίος στο δικό του μυαλό, και δικαίως, αναμετράται μόνον με τον Κεμάλ Ατατούρκ. Νομίζω λοιπόν ότι θα ήθελε και αυτός να είναι ο δημιουργός της Τουρκίας του 21ου αιώνα, όπως αυτός την φαντάζεται. Το ερώτημα είναι πώς τη φαντάζεται; Τη φαντάζεται όπως εμείς ελπίζουμε, μία δυτικόστροφη, ευημερούσα Τουρκία, με στενές σχέσεις με την Ευρώπη και την Ελλάδα, ή μια περιφερειακή οιονεί “υπερδύναμη”, η οποία θα προσπαθήσει να επιβάλει τη θέλησή της στους γείτονές της;» διερωτήθηκε και όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις πρόσθεσε:
«Θέλω να είμαι ειλικρινής, θα έδινα ακόμη ένα παράθυρο ευκαιρίας στην τουρκική πλευρά. Δεν δίνω κατ’ ανάγκην τόσο μεγάλη βαρύτητα σε «αρχικούς λόγους». Εχω πει επανειλημμένως, πιθανότητες 10 με 90 (να μη γίνει), αλλά θα διατηρούσα το παράθυρο ευκαιρίας ανοιχτό. Πράγματι, έχει εμποτίσει ένα κομμάτι του τουρκικού κατεστημένου η «Γαλάζια Πατρίδα». Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο να απεμπλακεί. Θα δούμε όμως στην πορεία και αυτή δεν θα είναι μια μακρά πορεία. Στο πρώτο τρίμηνο, τετράμηνο θα έχουμε καταλάβει πού το πάει η Τουρκία. Νομίζω θα είναι καθαρό».
O Xακάν Φιντάν
Για τον νέο υπουργό Εξωτερικών στη γείτονα, Χακάν Φιντάν, ο κ. Δένδιας είπε πως είναι ένα γνωστό πρόσωπο, «ξέρουμε με ποιον έχουμε να κάνουμε και δεν πρόκειται ούτε να εκπλαγούμε ούτε να δούμε κάτι το οποίο δεν το περιμένουμε».
Αντίστοιχα, σημείωσε, ο νέος υπουργός Αμυνας είναι ένας στρατιωτικός, αλλά και πάλι «το στρατιωτικό κατεστημένο της Τουρκίας, επίσης το ξέρουμε. Δεν νομίζω δηλαδή ότι οι δύο αυτές επιλογές του προέδρου Ερντογάν μας δημιουργούν κάποια μεγάλη έκπληξη. Είναι πρόσωπα της εμπιστοσύνης του προέδρου Ερντογάν».
«Επανέρχομαι με έναν πλήρη κύκλο: Τι θέλει ο πρόεδρος Ερντογάν για την Τουρκία του 21ου αιώνα, από εδώ και πέρα; Τι θέλει; Αυτό πρέπει να δούμε, τα “χρώματά” του. Ιδίως για τον Χακάν Φιντάν, για τον οποίο έχω πλήρη εικόνα, νομίζω ότι κάλλιστα μπορεί να υπηρετήσει οποιοδήποτε ρόλο με απόλυτη επάρκεια. Ομως, ο ρόλος αυτός θα κριθεί από το τι ο πρόεδρος Ερντογάν θα θελήσει να επιλέξει.
»Αυτό δημιουργεί κάποια ερωτήματα. Θα απαντηθούν στην πορεία του χρόνου. Το γιατί ο πρόεδρος Ερντογάν αποφασίζει να τον στερηθεί (τον Καλίν) από κοντά του και να του δώσει ένα πολύ νευραλγικό μεν πόστο, αλλά το οποίο του επιβάλλει μια σειρά από υποχρεώσεις που δεν του επιτρέπει να έχει το συμβουλευτικό ρόλο που είχε μέχρι τώρα; Αυτό είναι ένα ερώτημα», κατέληξε στην πρώτη του εκτίμηση για το τι πρέπει να περιμένουμε στην τρίτη θητεία Ερντογάν.
«Νο Jets for Turkey»
Για το θέμα των F-16 που επιθυμεί να αποκτήσει από τις ΗΠΑ η Τουρκία -εν μέσω της νέας κινητοποίησης από την ελληνική ομογένεια και μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά της πώλησής τους χωρίς σαφείς όρους- ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι στην Ουάσινγκτον θα πρέπει να σκεφτούν πρώτα τα δικά τους συμφέροντα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας τους, του ΝΑΤΟ.
«Δηλαδή θα συνέφερε τη Συμμαχία τους το υλικό που εξάγουν οι ΗΠΑ να χρησιμοποιηθεί κατά συμμάχου τους; Φαντάζομαι όχι. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα το πω, αλλά νομίζω ότι αν μπω στα παπούτσια ενός αμερικανού επισήμου αυτή τη σκέψη θα έχω. Αρα λοιπόν, πιστεύω ότι οι ΗΠΑ, κηδόμενοι των δικών τους αποκλειστικά συμφερόντων και των συμφερόντων της Συμμαχίας τους, μπορούν κάλλιστα να καταλήξουν στις σωστές αποφάσεις για την οριοθέτηση της εξαγωγής και της χρήσης των οπλικών συστημάτων τα οποία αυτές παρασκευάζουν»,.
Στο άλλο ζήτημα του λεγόμενου παζαριού της Τουρκίας (και) για τα F-16, o πρώην υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι η Αγκυρα θα πρέπει να δώσει την έγκρισή της για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. «Αισθάνομαι ότι όλη αυτή η μάχη οπισθοφυλακής, χωρίς στην πραγματικότητα να έχει κάτι το οποίο μπορεί να ακουστεί πειστικό, τώρα, ποιος θα δεχτεί ότι η Σουηδία είναι μια χώρα η οποία υποθάλπει και βοηθάει τρομοκράτες; Το συμφέρον της Τουρκίας είναι όχι μόνο απλώς να μπει η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, αλλά η Τουρκία εγκάρδια πια να εγκρίνει την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», τόνισε.
Ο Εβρος και η «ροζ» Ροδόπη
Στη συνέντευξή του στο Action 24, ο κ. Δένδιας ρωτήθηκε και για την τρέχουσα κατάσταση στον Εβρο όπου τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται νέα ανησυχητική αύξηση των μεταναστευτικών ροών, χωρίς να λείπουν και τα ένοπλα επεισόδια (εδώ) με πρωταγωνιστές άνδρες της τουρκικής στρατοχωροφυλακής.
Εκτίμησή του ήταν ότι η κατάσταση δεν έχει καμία σχέση με ό,τι έζησαν οι ακρίτες και οι συνοριοφύλακες τον Μάρτιο του 2020:
«Δεν το πιστεύω ότι θα ξαναγυρίσουμε εκεί. Θα έχουμε επεισόδια, μικρά, μεσαία, αλλά αυτό που είδαμε τότε… Θυμίζω ήταν μια κατάσταση με λεωφορεία, ανακοινώσεις, με τον τότε Υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας. Δεν είχε σχέση αυτό που έζησε τότε η κυβέρνηση Μητσοτάκη με αυτό που ζει σήμερα ο Έβρος, χωρίς να σημαίνει βεβαίως ότι δεν πρέπει η Τουρκία να παίρνει όλα τα μέτρα για να εμποδίσει τους παράτυπους μετανάστες να μπαίνουν χωρίς νόμιμα έγγραφα και χωρίς άδεια στο έδαφος μιας άλλης χώρας».
Στο σχόλιό του εξάλλου για την «εξαίρεση» της «ροζ» Ροδόπης στο μπλε χάρτη των εκλογών του Μαΐου (ελέω ΣΥΡΙΖΑ και Φερχάτ Οζγκιούρ/βλ. τουρκικό προξενείο), ο Νίκος Δένδιας θέλησε να υπογραμμίσει ότι ουδείς είναι αφελής:
«Ας το δοκιμάσουμε τώρα (να χρωματίσουμε αλλιώς στον χάρτη τη Ροδόπη). Εγώ έχω να πάει και πάω στη Θράκη ούτως ή άλλως. Μας λέει πράγματα, ξέρετε, ο χάρτης, δεν είμαστε και εμείς τόσο αφελείς δα. Καταλαβαίνουμε τι γίνεται. Νομίζω μερικά πράγματα είναι προφανή, καταλαβαίνουμε μια χαρά».
Κατέρρευσε το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ
Οσον αφορά το αποτέλεσμα της κάλπης της 21ης Μαΐου, μίλησε για συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ, εξηγώντας ότι είχε δημιουργηθεί ένα λαϊκιστικό ρεύμα πίσω από το κόμμα τους Αλέξη Τσίπρα και όταν εκείνο δεν μπόρεσε να απευθυνθεί σε αυτό, το αφήγημά του κατέρρευσε.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ συνετρίβη σε αυτή την εκλογή. Τώρα, να πούμε ότι συνετρίβη η απλή αναλογική; Δεν το ξέρω. Ομολογώ, δεν έχω δει εκλογές στις οποίες να συντρίβονται συστήματα, έχω δει εκλογές στις οποίες ηττώνται κόμματα. Εμείς δεν είμαστε υπέρ της απλής αναλογικής έτσι και αλλιώς, πιστεύουμε ότι δεν βοηθάει την χώρα, ούτε το εθνικό συμφέρον. Δεν παράγει κυβερνήσεις, άρα θέλαμε και πετύχαμε να φύγει η απλή αναλογική από τον εκλογικό ορίζοντα και να πάμε σε ένα σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που θα παράξει μία σταθερή κυβέρνηση», συμπλήρωσε για τα «απόνερα» της απλής αναλογικής που «πληρώνει» ακόμη η χώρα, αλλά και το ανέξοδο mea culpa του Αλέξη Τσίπρα, για να καταλήξει στη σχετική αναφορά του:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κοιτάξει τα του οίκου του. Πρέπει να κάνει την αυτοκριτική του».
Αναφορικά τέλος με τον στόχο της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης (βλ. ισχυρή αυτοδυναμία για τη ΝΔ), ο πρώην υπουργός ήταν και πάλι όσο πιο σαφής μπορούσε:
«Εχουμε ζήσει στην κυβέρνηση Καραμανλή το 2007 τι σημαίνει 152 έδρες, δεν βοηθάει ούτε τη χώρα ούτε την κυβέρνηση. Είναι καλό να έχουμε μία σταθερή πλειοψηφία. Μία πλειοψηφία που να επιτρέπει στην κυβέρνηση να πάρει τις πρωτοβουλίες που πρέπει, να μην εκβιάζεται. Εγώ θυμάμαι, δεν θα το ξεχάσω, στην κυβέρνηση Καραμανλή το 2009 να μάχομαι για την ύπαρξη της κυβέρνησης εξαιτίας περιφερειακού ειρηνοδικείου. Γιατί είχαμε καταλήξει να έχουμε πλειοψηφία μιας έδρας. Αρα, ένας βουλευτής μπορούσε να ρίξει την κυβέρνηση. Ε, δεν είναι καλό τώρα αυτό για μια κυβέρνηση».
Η εργαλειοποίηση της πίστης και τα… μαγνητάκια
Η συνέντευξη Δένδια περιελάμβανε τέλος και μία αναφορά για την εργαλειοποίηση της πίστης προς άγραν ψήφων:
«Τη θρησκευτική πεποίθηση του καθενός δεν είμαι εγώ που θα την κρίνω, αλλά ως πολιτικό κόμμα, εγώ δεν το έχω συναντήσει. Δεν έχω βρεθεί αντιμέτωπός του, δεν έχω βρεθεί αντιμέτωπος με πολιτικά επιχειρήματα. Τι θα ήθελε αυτό το κόμμα να συμβεί στη χώρα; Πού θα ήθελε να πάει ο τόπος; Τι θα ήθελε να κάνει στην οικονομία; Τώρα, το πώς ένα κόμμα προσλαμβάνει το θρησκευτικό φαινόμενο, αυτό είναι εσωτερικό του κάθε ανθρώπου ξέρετε ή της Εκκλησίας των πιστών. Δεν μπορώ να οδηγήσω τον πολιτικό διάλογο σε αυτό το επίπεδο, ούτε να τον διεξάγω ποτέ. Θα σεβαστώ απολύτως τι ο κάθε άνθρωπος πιστεύει, τη σχέση του με τα Θεία. Δεν θα του υποδείξω, αλλά από εκεί, μέχρι αυτό να το μετατρέψεις σε πολιτικό ζήτημα, φοβάμαι ότι δεν μπορώ να παρακολουθήσω πολύ εύκολα το σκεπτικό», δήλωσε και με αφορμή τις ψεκασμένες θεωρίες για τα εμβόλια που μετατρέπουν τους πολίτες σε μαγνήτες – απόψεις που υιοθετήθηκαν από κόμματα τα οποία διεκδικούν (και το κυριότερο δείχνουν να παίρνουν) την ψήφο του κόσμου, σχολίασε με ισχυρή δόση χιούμορ.
«Εγώ έχω ένα… μαγνητάκι; Εχω κάνει 5 εμβόλια, πρέπει να είμαι τίγκα στα μαγνητάκια, δηλαδή όπου και να περάσω δίπλα από μέταλλο θα κολλήσω πάνω! Ειλικρινά σας λέω, έχω κάνει πάρα πολλές περιοδείες και μετεκλογικά, μετά την εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας. Δεν έχω βρεθεί αντιμέτωπος με τη συλλογιστική του συγκεκριμένου κόμματος, δεν με έχει σταματήσει σε ένα καφενείο κάποιος να μου πει «τι είναι αυτά που λες, έχεις μαγνητάκια», δεν μου το είπανε.
Ξαναλέω, το θρησκευτικό φαινόμενο δεν είναι αντικείμενο πολιτικής συζήτησης. Είναι κάτι το διαφορετικό. Όποιος λοιπόν το μετέρχεται για πολιτικούς σκοπούς, νομίζω δεν κάνει σωστά».