«Οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, επίσης όμως προσεκτικοί και όχι αφελείς»: αυτό ήταν το μήνυμα –ή και το νέο δόγμα– που εξέφρασε ο Νίκος Δένδιας, το πρωί της Μ. Δευτέρας, υπογραμμίζοντας σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ ότι σε αυτό το νέο κεφάλαιο των Ελληνοτουρκικών η Ελλάδα δεν αφίσταται των πάγιων θέσεών της στην εξωτερική πολιτική και ότι οι βασικές της γραμμές παραμένουν ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
«Η Ελλάδα προσέρχεται σε διάλογο με την πάγια αρχή της εξωτερικής πολιτικής: διεθνές δίκαιο, διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Θα ήταν εγκληματικό λάθος η Ελλάδα να μην τείνει χείρα φιλίας ανάλογη της χείρας φίλιας που αυτή τη στιγμή τείνει η Τουρκία. Είναι λίγες οι πιθανότητες να τα καταφέρουμε, άλλα είναι εθνική μας υποχρέωση να το επιχειρήσουμε και εγκληματικό να το αγνοήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.
Για την αποκλιμάκωση στο Αιγαίο, μετά και από τις πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου υπουργού Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, περί «μορατόριουμ» ως τον Σεπτέμβριο, ο κ. Δένδιας παρατήρησε ότι «η Ελλάδα έχει υποχρέωση απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά να δείξει ότι την αντιλαμβάνεται και ότι είναι και η ίδια έτοιμη και να προσέλθει σε μια έντιμη συζήτηση».
Επιπρόσθετα, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ύπαρξη «άτυπης κατανόησης» μεταξύ των δυο πλευρών που μπορεί μετεκλογικά να οδηγήσει σε προσπάθεια επανέναρξης σοβαρού διαλόγου για να βρούμε λύση στη διαφορά μας.
Αυτό προέκυψε μόνο μετά τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου που έπληξαν την Τουρκιά. Την περίοδο πριν από αυτούς, σχολίασε ο κ. Δένδιας, υπήρχε απλώς προσπάθεια να αντιμετωπιστύν ακραία ενδεχόμενα κατά την προεκλογική περίοδο, καθώς υπήρχε κίνδυνος «ατυχήματος», ο οποίος θα έμπαινε στο επίπεδο του δημοσίου διαλόγου και θα μπορούσε να οδηγήσει σε οτιδήποτε.
Δεν υπήρχε κλίμα για σοβαρό διάλογο, γιατί η Ελλάδα είχε θέσει ως όρο να σταματήσει η τουρκική προκλητικότητα. Δεν σημαίνει, όμως αυτό, διευκρίνισε ο υπουργός, ότι η Τουρκία υπέκυψε στον όρο μας, έδειξε μόνη της μετά και την επίσκεψη που έκανε ο κ. Δένδιας στις σεισμόπληκτες περιοχές –ο πρώτος ευρωπαίος αξιωματούχος που το έκανε– μια πλήρη αλλαγή υποδείγματος.
«Πράγματι άλλαξαν όλα μετά τους σεισμούς» σημείωσε ο κ. Δένδιας, διευκρινίζοντας ότι δεν υπήρξε εξωτερική πίεση για την εξομάλυνση.
«Δεν έχω κάτι δει κάτι χειρότερο στη ζωή μου στην Αντιόχεια… Μετά την τραγική επίσκεψη είναι γεγονός ότι πράγματι άλλαξαν όλα, η Τουρκία όχι μόνο δεν παραβιάζει στο Αιγαίο, ή δεν κάνει υπερπτήσεις, δεν έχει πτητική δραστηριότητα στο Αιγαίο.
»Η απόφαση προέρχεται από την τουρκική κορυφή. Η Ελλάδα έχει υποχρέωση απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά να δείξει ότι την αντιλαμβάνεται και ότι είναι και η ίδια έτοιμη και να προσέλθει σε μια έντιμη συζήτηση» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Οσον αφορά την προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο της Χάγης, ο κ. Δένδιας σχολίασε ότι αυτό προϋποθέτει συνεννοήσεις και κατανοήσεις.
Επιπλέον, με αφορμή την επίσκεψη τη Μ. Τρίτη του υπουργού Εξωτερικών της Αιγύπτου, ο υπουργός αναφέρθηκε στις σχέσεις του με τον αιγύπτιο αλλά και τον τούρκο ομόλογό του.
«Είναι ο φίλος μου ο Σάμεχ Σούκρι, έχω πολλούς φίλους», είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, ενώ προσέθεσε ότι «είναι φίλος μου και ο κ. Τσαβούσογλου. Τον ξέρω 17 χρόνια. Και στις δύσκολες στιγμές μού τα “έσερνε’’ μεν, αλλά στο τέλος προσέθετε “ο Δένδιας είναι φίλος μου’’. Είχα και έχω πάντα την άνεση να τον καλέσω στο κινητό του. Τον έχω καλέσει. Υπήρξε μια τεράστια δυσκολία τη στιγμή που ο πρόεδρος Ερντογάν απαγόρευσε κάθε επαφή, μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο», αποκάλυψε ο κ. Δένδιας.
Ακόμα, ο κ. Δένδιας δεν δίστασε να αναφερθεί και στο ζήτημα της Κύπρου, σχετικά με το οποίο τόνισε πως θα ήταν ευχής έργον να μην υπάρξει κάποια συμπεριφορά από την τουρκική πλευρά στην Κύπρο που να αναιρεί το εξαιρετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στα ελληνοτουρκικά . Η Κύπρος δεν κείται μακράν, υπογράμμισε και αν συμβεί κάτι στην Κύπρο είναι προφανές ότι θα δηλητηριάσει και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Ελλάδα, όπως και η Τουρκία φαντάζομαι, συζήτα πάντα με τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας. Η Ελλάδα θα είναι έτοιμη να συζητήσει με την τουρκική πλευρά με οποία κυβέρνηση επιλέξει η τουρκική κοινωνία, εμείς πιστεύουμε θα κερδίσουμε εκλογές θα έχουμε κυβέρνηση με τον ίδιο πρωθυπουργό και με όποιον επιλέξει ΥΠΕΞ θα έχει στόχο να συζητήσει με την τουρκική πλευρά.
Ξεκαθάρισε επιπλέον ότι συζήτηση για τον ενεργειακό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να γίνει ερήμην της Κύπρου.
Τέλος, ο υπουργός αναφέρθηκε και στην επικείμενη επίσκεψή του στην Ιμβρο, λέγοντας ότι «ο Οικουμενικός Πατριάρχης πηγαίνει κάθε 10 χρόνια στην Ιμβρο. Θα ήθελα να είμαστε μαζί στον Επιτάφιο». Ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι η περίπτωση της Ιμβρου είναι άξια σπουδής καθώς ο ελληνισμός του νησιού έχει διπλασιαστεί από 300 σε σχεδόν 600 άτομα, με σχεδόν 60 παιδιά στο σχολείο.
Τόνισε ακόμα ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί το έργο του Πατριάρχη ενώ δεν δίστασε να διευκρινίσει πως «Είχαμε αμέριστη διευκόλυνση των τουρκικών αρχών για να πάω. Η Τουρκία θέλησε να βοηθήσει, όχι να εμποδίσει το ταξίδι μου».