Οταν η βρετανή δημοσιογράφος και τηλεοπτική παρουσιάστρια Στέισι Ντούλεϊ «ανέβασε» τον Φεβρουάριο του 2019 στον λογαριασμό της στο Intagram μια φωτογραφία που την έδειχνε αγκαλιά με ένα νήπιο από την Ουγκάντα, οι αντιδράσεις που προκάλεσε ήταν απερίγραπτες.
Το στιγμιότυπο ελήφθη σε ένα ταξίδι που έκανε στην Ανατολική Αφρική με τη βρετανική ΜΚΟ Comic Relief και η συζήτηση για τους «λευκούς σωτήρες» –όπως επικριτικά και ειρωνικά αποκαλούν τους λευκούς που επιτελούν φιλανθρωπικό έργο σε χώρες όπου ζουν φυλές άλλου χρώματος– πήρε πάλι φωτιά.
Οι «λευκοί σωτήρες» κατηγορούνται ότι διαδίδουν στερεότυπα από την εποχή της αποικιοκρατίας και όσοι «διαφημίζουν» τις δράσεις τους, κυρίως σε αφρικανικές χώρες, μπαίνουν στο στόχαστρο, σημείωσαν οι λονδρέζικοι Times.
Ο (μαύρος) βουλευτής των Εργατικών Ντέιβιντ Λάμι έγραψε τότε στο Twitter ότι «ο κόσμος δεν χρειάζεται άλλους “λευκούς σωτήρες”» και ο Guardian, σε μια σαφή αναφορά του στον μουσικό και εμπνευστή του εμβληματικού Live Aid, Μπομπ Γκέλντοφ, σχολίασε ότι «οι λευκοί σωτήρες ανήκουν στη δεκαετία του 1980».
Το περιστατικό με την Ντούλεϊ έχει μείνει πίσω –ψάχνοντας, μάλιστα, στο προσωπικό της Instagram, διαπιστώνεις ότι η φωτογραφία έχει αποσυρθεί–, τη θέση αυτή όμως έχει κρατήσει με σταθερότητα ο ιρλανδός μουσικός Μπομπ Γκέλντοφ, που προϋπήρξε της δημοσιογράφου και θεωρείται ο πιο διάσημος «λευκός σωτήρας» της σύγχρονης εποχής.
Ο Γκέλντοφ υπήρξε ο διοργανωτής του Live Aid, της ιστορικής διπλής συναυλίας με ανθρωπιστικό χαρακτήρα, που πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα στο Λονδίνο και στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ στις 13 Ιουλίου του 1985, με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για την ανακούφιση όσων υπέφεραν από τον λιμό στην Αιθιοπία. Οι συναυλίες μεταδόθηκαν ζωντανά σε ολόκληρο τον κόσμο και κατάφεραν να συγκεντρώσουν περίπου 170 εκατ. δολάρια.
Παρά το γεγονός ότι αποφεύγει να δίνει συνεντεύξεις και να μιλάει για γεγονότα που συνέβησαν πριν από 38 χρόνια, ο Ιρλανδός με τη σημαντική κοινωνική και οικολογική δράση έδωσε μια συνέντευξη, η οποία θα προβληθεί στις αρχές Νοεμβρίου στο κανάλι 4 του BBC.
Ο μουσικός δήλωσε: «Μαύροι σωτήρες, λευκοί σωτήρες, πράσινοι σωτήρες, δεν καταλαβαίνω τη διαφορά, εγώ είμαι μαζί τους». Ερωτηθείς εάν οι φιλανθρωπικές οργανώσεις προσπαθούν τώρα να αποφύγουν τέτοια επικριτικά σχόλια, ο Γκέλντοφ απάντησε στους Times πως «είναι τετριμμένο και ανόητο, κατά την άποψή μου, να σε αποκαλούν κάπως γι’ αυτό που κάνεις. Αν κάποιος υποφέρει πολύ και το βλέπω και το γνωρίζω, θα κάνω ό,τι μπορώ για να τον κάνω να υποφέρει λιγότερο», αναφερόμενος στα πεινασμένα παιδιά της Αφρικής.
Ο Γκέλντοφ, ο οποίος τιμήθηκε με τον τίτλο του ιππότη το 1986, εξέφρασε την υποστήριξή του και στους ακτιβιστές της Οργάνωσης «Just Stop Oil», που διαδηλώνοντας για την κλιματική αλλαγή πέταξαν σούπα ντομάτας στο έργο «Sunflowers» (Ηλίανθοι) του Βαν Γκογκ, στην Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο, πριν από λίγες ημέρες.
Σχολιάζοντάς το, ο Γκέλντοφ είπε: «Οι ακτιβιστές για το κλίμα έχουν 1000% δίκιο. Και 1000% τους υποστηρίζω. Είναι προσβλητικό να καταστρέφεις έργα του Βαν Γκογκ. Με αυτό δεν πετυχαίνεις τίποτα. Αλλά ήταν έξυπνο που το πέταξαν στο γυαλί, γνωρίζοντας ότι δεν θα καταστραφεί. Αυτό είναι απλώς ενοχλητικό. Και το ενοχλητικό είναι καλό.
»Οδηγούσα προς το Χάιντ Παρκ όταν έγινε το επεισόδιο και ήμουν έξαλλος, γιατί είχε κλείσει ο δρόμος. Αλλά μετά σκέφτηκα: “Αν ήμουν 18, θα ήμουν εκεί;”. Η απάντηση είναι “ναι”.
»Η αντίδραση κάποιων ανθρώπων μπορεί να μην έχει αποτέλεσμα ως προς την αλλαγή πολιτικής. Αυτό σημαίνει ότι στέκομαι ενάντια στο πάθος τους; Στον θυμό τους; Στη γενναιότητά τους; Οχι. Δεν σκοτώνουν κανέναν. Η κλιματική αλλαγή πρέπει να συμβεί και θα συμβεί».