Μπροστά σε δύο, τρόπον τινά, ιστορικές αποφάσεις βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ενωση, στη σκιά της ενεργειακής κρίσης που έχει ενσκύψει τους τελευταίους μήνες στις ευρωπαϊκές αγορές και έχει επιδεινωθεί δραματικά εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Η πρώτη απόφαση αφορά το ενδεχόμενο επιβολής φόρου στα έκτακτα κέρδη των εταιρειών ενέργειας – κέρδη τα οποία συνδέονται με την τρομακτική αύξηση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι «27» φέρονται να έχουν δώσει το πράσινο φως στην πρόταση της Κομισιόν να εξεταστεί η επιβολή προσωρινής φορολόγησης σε αυτά τα κέρδη των παρόχων ενέργειας.
Οπως ανέφερε το ειδησοεγραφικό πρακτορείο, επικαλούμενο σχετικό προσχέδιο κοινής δήλωσης των ηγετών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα εξετάσουν ένα σύνολο προτεινόμενων λύσεων από την Κομισιόν για την ανακούφιση των ευάλωτων καταναλωτών και την ενίσχυση των επιχειρήσεων απέναντι στην αλματώδη αύξηση των τιμών στην Ενέργεια.
«Οπως προτείνει η Επιτροπή, η προσωρινή φορολόγηση των έκτακτων κερδών μπορεί να είναι μια χρήσιμη πηγή χρηματοδότησης», αναφέρεται στο προς έγκριση προσχέδιο της εν λόγω δήλωσης.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα κέρδη συγκεκριμένων ενεργειακών εταιρειών, οι οποίες δεν εξαρτώνται από το φυσικό αέριο -και επομένως δεν αντιμετωπίζουν εξαιρετικά υψηλό κόστος παραγωγής- θα μπορούσαν να υποστούν «ειδικά μέτρα» (βλέπε φορολόγηση), με τα έσοδα να χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των καταναλωτών.
Οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έξτρα κέρδη έως και 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, ήταν η εκτίμηση απο τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Αντίθετα, προστίθεται στο δημοσίευμα, δεν φαίνεται πιθανό να εγκριθεί στη Σύνοδο Κορυφής κάποια παρέμβαση στη χονδρική αγορά ενέργειας.
Η δεύτερη απόφαση έχει να κάνει με την κοινή προμήθεια φυσικού αερίου και υδρογόνου, που στοχεύει στη σταδιακή ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία.
Σύμφωνα με το σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντως, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συμφωνήσουν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής για την κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου και υδρογόνου εν όψει του επόμενου χειμώνα.
Η εισβολή στην Ουκρανία της Ρωσίας, του πρώτου προμηθευτή φυσικού αερίου της Ευρώπης, έχει προκαλέσει εκτίναξη των τιμών της ενέργειας σε ύψη ρεκόρ και αναγκάζει την Ευρωπαϊκή Ενωση να διακόψει την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου αυτόν τον χρόνο, μία κίνηση που θα απαιτήσει εκτόξευση των εισαγωγών από άλλους προμηθευτές, όπως το Κατάρ και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
«Εν όψει το επόμενου χειμώνα, τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργασθούν επειγόντως για από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου», αναφέρουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, σύμφωνα με το σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος της συνόδου κορυφής στις 24 και 25 Μαρτίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον περασμένο χρόνο σύστημα για την κοινή προμήθεια στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, λύση που είχε προταθεί από ορισμένα κράτη μέλη ως τρόπος για την δημιουργία αποθέματος ασφαλείας κατά πιθανής διατάραξης των προμηθειών.
Οι Βρυξέλλες έχουν δηλώσει ότι θα βοηθήσουν τις χώρες της Ενωσης να ξεκινήσουν την από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου φέτος και αναμένεται να προτείνει αυτήν την εβδομάδα κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να καλύπτουν το 90% των αποθεμάτων φυσικού αερίου πριν από τον χειμώνα κάθε χρόνο. Τα σημερινά αποθέματα φυσικού αερίου βρίσκονται στο 26%.
Σύμφωνα με το σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος αναφέρει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες συμφώνησαν να συντονίσουν τις ενέργειές του για την κάλυψη των αποθεμάτων και αυτό θα γίνει «το συντομότερο δυνατόν».
Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών από την εκτόξευση των τιμών της ενέργειας και θα συζητήσουν με ποιον τρόπο θα βελτιστοποιήσουν την λειτουργία των αγορών ενέργειας. Θα ζητήσουν από την Κομισιόν να αναλάβει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να παράσχουν αυτήν την προστασία, σύμφωνα με το σχέδιο.