Το θέμα της προμήθειας-εκσυγχρονισμού των μαχητικών F-16 έθεσε εκ νέου ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στον αμερικανό ομόλογό του, Αντονι Μπλίνκεν, στις κοινές δηλώσεις τους μετά τη συνάντηση που είχαν στην Αγκυρα, χωρίς να λείψουν και τα παράπονα για το επίπεδο των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Δεν είναι ανάγκη να περιμένει κανείς μια καταστροφή και δύσκολες στιγμές προκειμένου να βελτιωθούν οι σχέσεις μας, παρατήρησε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας και αφού επανέλαβε ότι η Αγκυρα δεν δέχεται την αγορά των F-16 υπό όρους, εκτίμησε ότι το όλο θέμα μπορεί να διευθετηθεί, αν η αμερικανική κυβέρνηση τηρήσει μια (πιο) αποφασιστική στάση, καλώντας τη διοίκηση Μπάιντεν να στείλει επίσημη ενημέρωση στο Κογκρέσο.
«Δεν είναι σωστή και δίκαιη η διασύνδεση του ζητήματος των F-16 με το θέμα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ», τόνισε σε άλλο σημείο της κοινής συνέντευξης Τύπου ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Αυτά –είπε– είναι δύο διαφορετικά θέματα και έχουν τους δικούς τους όρους. Υπάρχουν δικές τους διαβουλεύσεις, όπως και το μνημόνιο κατανόησης. Αρα, δεν θα είναι σωστό βήμα η διασύνδεσή τους. Οπως δεν είναι δυνατόν να πάρουμε F-16 υπό όρους. Δεν πρέπει να μας δένουν χειροπόδαρα», σχολίασε χαρακτηριστικά, για να περάσει στη συνέχεια στο θέμα των F-35:
«Στο ζήτημα των F-35 εμείς συμμετείχαμε στο πρόγραμμα ως συμπαραγωγός χώρα. Ομως η Τουρκία αποκλείστηκε από το πρόγραμμα λόγω των κυρώσεων CAATSA. Δεν ήταν δική μας απόφαση αλλά ήταν μονομερής απόφαση. Υπάρχει ένα ποσό 1,4 δισ. δολαρίων Αφού δεν είμαστε πια σε αυτό το πρόγραμμα, είναι το πιο φυσικό μας δικαίωμα να ζητήσουμε την επιστροφή αυτού του ποσού», ανέφερε ο τούρκος ΥΠΕΞ.
Και σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους Αμερικανούς, υποστήριξε επίσης ότι η Τουρκία δεν πουλά στη Ρωσία εξοπλισμό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας (σε μια διευκρίνιση μετά τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ νωρίτερα αυτόν τον μήνα, σχετικά με τις εξαγωγές στη Μόσχα χημικών προϊόντων, μικροτσίπ και άλλου εξοπλισμού).
Η Αγκυρα, διαβεβαίωσε τον αμερικανό ομόλογό του ο Τσαβούσογλου, δεν θα επιτρέψει να παραβιαστούν οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας εντός της Τουρκίας ή μέσω της Τουρκίας, τονίζοντας ότι λαμβάνονται μέτρα για την αποτροπή ενός τέτοιου ενδεχομένου.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Αντονι Μπλίνκεν, επανέλαβε ότι η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει το τουρκικό αίτημα για την αγορά των μαχητικών και χαρακτήρισε τη συμφωνία συμφέρουσα και για τις δύο πλευρές, ωστόσο –όπως είπε– δεν μπορεί να δώσει χρονοδιάγραμμα για το «ξεπάγωμα» της διαδικασίας.
Απαντώντας σε νέα ερώτηση για τα F-16, ο Μπλίνκεν αρκέστηκε να πει ότι έχει δεσμευθεί να μιλήσει στο Κογκρέσο για το ξεμπλοκάρισμα της διαδικασίας.
Σε μια αναφορά του, εξάλλου, ενδεικτική για τη διάσταση απόψεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Αγκυρας σε μια σειρά από ζητήματα, σημείωσε ότι «οι ΗΠΑ και η Τουρκία δεν συμφωνούν σε όλα, αλλά έχουν μια σχέση που έχει αντέξει στις προκλήσεις».
Ενα από αυτά είναι το θέμα της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, για τον οποίο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ήταν κάθετος, παρά τη δήλωση Τσαβούσογλου ότι χρειάζονται ακόμη βήματα από την πλευρά της Στοκχόλμης. Δεν πρόκειται για διμερές ζήτημα, ξεκαθάρισε ο Αντονι Μπλίνκεν, και αξίωσε την διευθέτησή του το συντομότερο δυνατόν.
«Οι ΗΠΑ στηρίζουν θερμά την ένταξη των δύο χωρών το συντομότερο δυνατό (…) η επέκταση του ΝΑΤΟ στη Σουηδία και τη Φινλανδία δεν είναι ένα διμερές ζήτημα», παρατήρησε ο Μπλίνκεν, δίχως πάντως να πείθει τον τούρκο ομόλογό του, που απάντησε λέγοντας ότι η Συμμαχία θα πρέπει να πείσει κυρίως τη Σουηδία να αναλάβει περαιτέρω δράση για να απαντήσει στις ανησυχίες της Αγκυρας σχετικά με την τρομοκρατία.
«Tα βήματα που θα γίνουν μέχρι τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία εξαρτώνται από το βήματα που θα κάνει η Σουηδία. Ναι μεν η Σουηδία έκανε κάποια βήματα, όπως αλλαγές στους νόμους και στο Σύνταγμα, όμως δυστυχώς και σήμερα βλέπουμε ότι το PKK συνεχίζει τη δράση του εκεί και οικονομικά, και με την ένταξη νέων μελών αλλά και με την προπαγάνδα.
»Επομένως, όσο πιο γρήγορα η Σουηδία λάβει μέτρα, τόσο πιο εύκολα μπορούμε να πείσουμε το κοινοβούλιό μας. Στο ζήτημα της Φινλανδίας μπορούμε να τηρήσουμε μια διαφορετική στάση αυτό είπε και ο πρόεδρος μας τη περασμένη εβδομάδα στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ», επέμεινε ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών.
Στο αεροδρόμιο η συνάντηση με Ερντογάν
Η συνάντηση του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγινε στην αίθουσα εκδηλώσεων του διεθνούς αεροδρομίου Εσένμπογκα στην Αγκυρα.
Στην συνάντηση, λίγο πριν από την αναχώρηση Μπλίνκεν για την Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών, παρουσία του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και του αμερικανού πρεσβευτή στην Αγκυρα, Τζέφρι Φλέικ.