Υστερα από μισό αιώνα τυραννίας από τον αυταρχικό σύζυγό της, η Λίσι Λούνις χαίρεται όταν εμφανίζει σοβαρή άνοια και πρέπει να μεταφερθεί σε οίκο ευγηρίας. Η νεοανακαλυφθείσα ελευθερία της, ωστόσο, σύντομα σκοτεινιάζει: διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια, καρκίνος, αρχόμενη τύφλωση, προβλήματα στη σχέση του γιου της και ο αλκοολισμός της κόρης της τη βαραίνουν.
Αυτή είναι η αρχή του «Sterben» («Πεθαίνοντας»), μιας από τις συμμετοχές στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, το οποίο άνοιξε την Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου με το «Small Things Like These», μια δραματική ταινία με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι. Παρά τη συνηθισμένη μεγαλοπρέπεια που φέρει μια από τις πιο σημαντικές κινηματογραφικές διοργανώσεις στον κόσμο, το θέμα της ταινίας λειτουργεί επίσης ως μεταφορά για τα προβλήματα του ίδιου του φεστιβάλ φέτος.
Μια εμφανώς ζοφερή διάθεση έχει επικρατήσει στην Μπερλινάλε, καθώς παλεύει με τα πολιτικά ρήγματα που διχάζουν τη γερμανική κοινωνία, από τη Ρωσία και τη Γάζα έως την αναβίωση του δεξιού λαϊκιστικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Ορισμένοι σχολιαστές ανησυχούν, όπως σχολιάζουν οι Times, ότι η διάχυτη ατμόσφαιρα αγωνίας και απαισιοδοξίας χαλάει την ποιότητα των ταινιών.
Αυτό το Σαββατοκύριακο ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας RBB προβάλλει μια συζήτηση σχετικά με το αν το «Sterben» και άλλες σύγχρονες γερμανικές ταινίες είναι υπερβολικά «καταθλιπτικές». «Η πρόβλεψή μας για το φετινό φεστιβάλ: ένας πάρα πολύς άγονος κινηματογράφος, με άχαρα αυτοτιμωρητικά μηνύματα» έγραψε το Der Tagesspiegel, μια εφημερίδα του Βερολίνου. «Σχεδόν καμία υπερβολή, σχεδόν καμία αμφιθυμία, σχεδόν καθόλου τολμηρές προσπάθειες να κάνουν ενδιαφέροντα τον διάλογο ή να προκαλέσουν».
Ακόμη και το εισαγωγικό σημείωμα στο επίσημο πρόγραμμα από τον Κάρλο Τσατριάν, τον καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ, είχε έναν ζοφερό αέρα, παρομοιάζοντας τη «σιωπηλή τραγωδία» των ταινιών με ένα «δάσος που αντιμετωπίζει την εξαφάνιση». Ο Τσατριάν έγραψε: «Ακόμα και όταν μας διασκεδάζουν –και υπάρχουν αρκετές κωμωδίες στο πρόγραμμα–, το κάνουν για να μας υπενθυμίσουν ότι είμαστε όντα φτιαγμένα από σάρκα και οστά».
Η καλλιτεχνική πλευρά του φεστιβάλ έχει επισκιαστεί από την πίεση στους διοργανωτές να πάρουν θέση ενάντια στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και τη διαμάχη σχετικά με τις προσκλήσεις που δόθηκαν σε πέντε πολιτικούς του AfD. Ανάμεσα σε αυτούς ο βουλευτής Ρόλαντ Γκλέσερ, ο οποίος έχει αποκαλέσει τον Τσόρτσιλ εγκληματία πολέμου, και η Κριστίν Μπρίνκερ, τοπική ηγέτιδα του κόμματος.
Το AfD, το δεύτερο δημοφιλέστερο κόμμα της Γερμανίας, έχει έρθει αντιμέτωπο με διαμαρτυρίες σε πολλές πόλεις, αφότου οι πληροφορίες το συνέδεσαν με ένα μυστικό συνέδριο στο οποίο ακροδεξιοί εξτρεμιστές συζήτησαν τη μαζική απέλαση ανθρώπων με ξένες ρίζες από τη Γερμανία.
Οταν περισσότερες από 200 προσωπικότητες της ευρωπαϊκής κινηματογραφικής βιομηχανίας υπέγραψαν μια ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας, η Μπερλινάλε απέσυρε τις προσκλήσεις, υποστηρίζοντας ότι το AfD είχε απόψεις που ήταν «βαθιά αντίθετες με τις θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας».
Ακόμη και αυτό, ωστόσο, οδήγησε σε επικρίσεις ότι ένας από τους πιο γνωστούς πολιτιστικούς θεσμούς της Γερμανίας φοβάται την Ακροδεξιά. «Δεν είμαστε δειλοί» είπε ο Κρίστιαν Πέτζολντ, γερμανός σκηνοθέτης και μέλος της κριτικής επιτροπής της Μπερλινάλε. «Αν δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πέντε άτομα από το AfD, τότε θα χάσουμε τον πόλεμο».