Επικαιρότητα

Αυλικές μηχανορραφίες στα χρόνια του Instagram

Υπάρχει «κάποιος» που παραποιεί τα δεδομένα για να αυξάνει τη δημοτικότητα του ενός ζεύγους (του βασιλικού) έναντι του άλλου (του αποξενωμένου) στα social media; Ορισμένοι κάνουν λόγο για «βρώμικο παιχνίδι» κατά των ατίθασων αλλά εξαιρετικά δημοφιλών Χάρι και Μέγκαν
Protagon Team

Με ένα πέπλο μυστηρίου, πέπλο βασιλικό, μάλιστα, στην περίπτωσή τους, φαίνεται ότι περιβάλλονται οι λογαριασμοί στο Instagram των δύο πιο επιφανών ζευγαριών μεταξύ των γαλαζοαίματων της Βρετανίας – ο λογαριασμός του δούκα και της δούκισσας του Σάσεξ, του πρίγκιπα Χάρι και της Μέγκαν Μαρκλ δηλαδή, και ο λογαριασμός του δούκα και της δούκισσας του Κέιμπριτζ, του πρίγκιπα Γουίλιαμ και της Κέιτ Μίντλετον. Και πρόκειται για ένα μυστήριο τόσο πυκνό, που επιτρέπει ακόμα και την ανάπτυξη μιας όχι και τόσο απίθανης θεωρίας συνωμοσίας.

Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει η Κέιτι Γουίβερ των New York Times, κάνοντας λόγο για μια πιθανή περίπτωση χειραγώγησης της κοινής γνώμης μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο την άνοδο της δημοτικότητας ενός εκ των πριγκιπικών ζευγαριών, αυτού, φυσικά, που βρίσκεται πιο κοντά στον θρόνο.

Αφετηρία των συλλογισμών της αμερικανίδας δημοσιογράφου και συγγραφέως αποτέλεσαν κάποιες ανωμαλίες που εντοπίστηκαν χάρη στο CrowdTangle (το οποίο επιτρέπει την ανάλυση δεδομένων στο Facebook και στο Instagram) και αφορούν την αύξηση των «ακολούθων» των δύο λογαριασμών: τις ημέρες κατά τις οποίες χάρη σε μια συγκεκριμένη ανάρτησή τους ο Χάρι και η Μέγκαν λάμβαναν εκατομμύρια likes και αύξαναν κατά χιλιάδες τους followers τους, ανάλογες επιδόσεις σημείωναν στον δικό τους λογαριασμό ο Χάρι και η Κέιτ, δίχως, ωστόσο, να έχουν προβεί απαραίτητα σε κάποια ανάρτηση που να δικαιολογεί το γεγονός.

Από τον Απρίλιο του 2019, όταν έκαναν το ντεμπούτο τους στο Instagram ως @sussexroyal, έως και φέτος τον Ιανουάριο, όταν ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να αποστασιοποιηθούν με επίσημο τρόπο από την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια, οι αναρτήσεις του Χάρι και της Μέγκαν έλαβαν 13,5 περισσότερα likes από τις αναρτήσεις των @kensingtonroyal. Ο δούκας και η δούκισσα του Σάσεξ έλαβαν και περισσότερα σχόλια από τον δούκα και τη δούκισσα του Κέιμπριτζ και όλοι ανάμεναν ότι σύντομα ο Χάρι και η Μέγκαν θα είχαν περισσότερους followers από τον Γουίλιαμ και την Κέιτ. Αυτό, ωστόσο, δε συνέβη ποτέ, ούτε καν μετά την ανακοίνωση απόσυρσής τους από τα βασιλικά τους καθήκοντα.


«Επρόκειτο για σύμπτωση το ότι η δημοτικότητα (των δύο πριγκιπικών ζευγαριών) στο Instagram φαινόταν να είναι σταθερά ευθυγραμμισμένη με τη μοναρχική ιεραρχία (σύμφωνα με την οποία ο Χάρι πρέπει να βρίσκεται πάντα ένα βήμα πίσω από τον αδελφό του); Ή μήπως βρισκόταν σε εξέλιξη κάποια κατεργαριά;», διερωτάται η Κέιτι Γουίβερ, αναζητώντας, ωστόσο, απάντηση σε ένα άλλο ερώτημα: «Τι συμβαίνει στην περίπτωση που η μοναρχική ιεραρχία έρχεται αντιμέτωπη με τη δημοτικότητα μεταξύ του κοινού;».

Γιατί μπορεί η μοναρχία να λειτουργεί με βάση την ιεραρχία, αλλά η επιβίωση του θεσμού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δημοτικότητα των όποιων εκπροσώπων της. Αλλωστε, κάτι ανάλογο δεν είχε παρατηρηθεί και κατά τα χρόνια της πριγκίπισσας Νταϊάνα; Εξ ου και η θεωρία συνωμοσίας. Υπάρχει «κάποιος» που παραποιεί τα δεδομένα για να αυξάνει τη δημοτικότητα του ενός ζεύγους (του βασιλικού) έναντι του άλλου (του αποξενωμένου) στα social media;

Η Γουίβερ δεν παραλείπει να επισημάνει ότι οι απόψεις των ειδικών διίστανται, με κάποιους να εξηγούν τις όποιες «περίεργες» ή «αναιτιολόγητες» αυξήσεις, επικαλούμενοι τις άγνωστες δυνάμεις του Instagram, «το οποίο ρυθμίζει τη διάδοση περιεχομένων σαν ένα βαθύ ωκεάνιο ρεύμα» και κάποιους άλλους να μιλούν «κεκαλυμμένη εκστρατεία» υπέρ του Γουίλιαμ και της Κέιτ.

Εκπρόσωποι αμφότερων των ζευγαριών έχουν σπεύσει να απορρίψουν τους εν λόγω ισχυρισμούς. Παραμένει ανεξήγητο, ωστόσο, πώς πέρυσι τον Μάιο, για παράδειγμα, όταν οι Σάσεξ ανάρτησαν μια φωτογραφία των μικροσκοπικών ποδιών του Αρτσι, του πρωτότοκου γιου τους, με αφορμή τους εορτασμούς για την Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας στις ΗΠΑ, οι Κέιμπριτζ, δίχως να αναρτήσουν το παραμικρό, αύξησαν κατά 42.000 τους followers τους.

Τα παραδείγματα που ενισχύουν όλους όσοι κάνουν λόγο για «βρώμικο παιχνίδι» κατά των ατίθασων αλλά εξαιρετικά δημοφιλών Χάρι και Μέγκαν είναι πολλά. Αλλά το ουσιαστικό πρόβλημα είναι άλλο και έγκειται στο γεγονός ότι ακόμη και στην περίπτωση που όντως κάποιος «πείραξε» τα likes και τους followers του Γουίλιαμ και της Κέιτ, αυτό πρακτικά δεν μπορεί να αποδειχθεί.

Μιλώντας στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα, ειδικοί αναλυτές επιβεβαίωσαν την ύπαρξη κάποιων ανωμαλιών. Γνωρίζουν, όμως, πολύ καλά ότι η δημοτικότητα στο Instagram κατέληξε να αποτελεί τα τελευταία χρόνια έναν τύπο απαραβίαστου «μαύρου κουτιού». Η CrowdTangle είναι μια πλατφόρμα ανάλυσης δεδομένων χρήσης και επισκεψιμότητας που ανήκει στο Facebook, που κατέχει το Instagram. Οπότε, σε καμία περίπτωση δεν συμβάλλει στον εντοπισμό «μη αυθεντικών» δραστηριοτήτων στα δύο κυρίαρχα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αυτό σημαίνει ότι το πρόβλημα του Χάρι και της Μέγκαν αφορά και εμάς τους κοινούς θνητούς. Γιατί σήμερα τα εργαλεία για τον εντοπισμό των όποιων ύποπτων δραστηριοτήτων των ρομπότ, των ψεύτικων προφίλ δηλαδή, δεν υπάρχουν πια. Λόγω του σκανδάλου της Cambridge Analytica που ξέσπασε τoν Μάρτιο του 2018 όταν αποκαλύφθηκε πως η βρετανική εταιρεία ανάλυσης δεδομένων είχε πουλήσει προσωπικά στοιχεία εκατομμυρίων χρηστών του Facebook.

Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να απαγορεύσουν σε τρίτους να πραγματοποιούν εκτενείς αναλύσεις με βάση τα προσωπικά δεδομένα μελών του Facebook και του Instagram, διασφαλίζοντας έτσι, όμως, όχι μόνον την ιδιωτικότητα των χρηστών τους, αλλά και των ψεύτικων προφίλ που δεν αποκλείεται να επιστρατεύονται για την αύξηση των likes και των followers, όχι μόνον των πριγκιπικών ζευγών της Βρετανίας.

«Είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό το ότι δεν έχουμε καλύτερη πρόσβαση στα στοιχεία που αφορούν δημόσια πρόσωπα, ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν το αγαπημένο μέσο επικοινωνίας συγκεκριμένων πολιτικών. Και δεν είναι μόνον ο Τραμπ, είναι πολικοί όπως ο Ναρέντρα Μόντι στην Ινδία και ο Ζαΐρ Μπολσονάρο στη Βραζιλία», υπογράμμισε από την πλευρά του ο Σάμιουελ Γούλεϊ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας με ειδίκευση στην πολιτική προπαγάνδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Το όλο ζήτημα καταλήγει να αφορά τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης», εξήγησε ο αμερικανός ακαδημαϊκός.