Ανθρωποι μπροστά σε ένα συρματόπλεγμα. Ανθρωποι με την απόγνωση αποτυπωμένη στα πρόσωπά τους. Από τη μια μεριά η ελπίδα και από την άλλη η άρνηση. Στο ενδιάμεσο βρίσκεται η αστυνομία που αποφάσισε να ξεκαθαρίσει την κατάσταση στην Ειδομένη, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να ξεφύγει η κατάσταση από τον έλεγχο.
Ετσι, από το πρωί της Τρίτης βρίσκεται σε εξέλιξη αστυνομική επιχείρηση στην περιοχή που στόχο έχει την εκκένωση της γραμμής του ΟΣΕ από πρόσφυγες, οι οποίοι με τη σειρά τους αρνούνται να σταματήσουν την κατάληψη (από το απόγευμα της Δευτέρας) διαμαρτυρόμενοι για το «στοπ» των Σκοπιανών στα σύνορα με την Ελλάδα.
Επί του παρόντος οι αστυνομικές δυνάμεις έχουν αποκλείσει την περιοχή από τη διασταύρωση που οδηγεί στην Ειδομένη, ενώ οι Αφγανοί που συνωθούνται κατά ομάδες αναμένεται να μεταφερθούν με λεωφορεία στην Αθήνα. Σύμφωνα με την αστυνομία, εκτός από τους περίπου 200 Αφγανούς που πραγματοποίησαν κατάληψη στις σιδηροδρομικές γραμμές, στην Αθήνα θα μεταφερθούν και οι υπόλοιποι 500 Αφγανοί που παρέμεναν στον καταυλισμό καθώς τα Σκόπια έχουν κλείσει τα σύνορα για αυτούς.
Αυτή η εξέλιξη είναι απότοκη της απόφαση της Σερβίας και των Σκοπίων να κλείσουν τα σύνορά τους για τους πρόσφυγες που έρχονται από το Αφγανιστάν, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέπουν σε πολύ μικρό αριθμό προσφύγων από τη Συρία και το Ιράκ να διαβούν τα σύνορα.
Ηρθαν 6.000 πρόσφυγες
Περίπου 6.000 πρόσφυγες έχουν συγκεντρωθεί στα σύνορα ΠΓΔΜ – Ελλάδας, την ώρα που οι καταυλισμοί στην Ειδομένη είναι δυναμικότητας περίπου 2.000 ατόμων.
Οι πρόσφυγες από το Αφγανιστάν διαμαρτύρονται έντονα για τον αποκλεισμό τους στην Ελλάδα. Το απόγευμα της Δευτέρας, δεκάδες Αφγανοί έριξαν το προστατευτικό συρματόπλεγμα που έχει στηθεί κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής του ΟΣΕ και πραγματοποίησαν κατάληψη στη γραμμή.
Το σκηνικό θυμίζει την κατάληψη που είχε πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο και είχε διαρκέσει περισσότερες από 20 ημέρες έως τις 9 Δεκεμβρίου, δημιουργώντας προβλήματα στις εμπορευματικές μεταφορές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοιες καταστάσεις, ο ΟΣΕ ζήτησε από την αστυνομία να λάβει μέτρα για την αποκατάσταση της σιδηροδρομικής σύνδεσης. Η επιχείρηση εκκένωσης της σιδηροδρομικής γραμμής πραγματοποιείται χωρίς ιδιαίτερη ένταση το πρωί της Τρίτης.
Στο… κόκκινο και ο Πειραιάς
Ωστόσο, το πρόβλημα στα σύνορα παραμένει, καθώς ολοένα και περισσότεροι πρόσφυγες φθάνουν στην Ειδομένη. Χθες, στο λιμάνι του Πειραιά έφθασαν περίπου 5.000 πρόσφυγες από τη Λέσβο, τη Χίο και την Κω, ενώ σήμερα το πρωί έφθασαν άλλοι 1.130 με το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Blue Star 1» από τη Χιο και τη Μυτιλήνη. Συγκεκριμένα, το πλοίο μετέφερε 904 άτομα από τη Μυτιλήνη και 229 από τη Χίο. Στο λιμάνι του Πειραιά αναμένεται να καταπλεύσει εντός της ημέρας και το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Διαγόρας» με 282 πρόσφυγες και μετανάστες από την Ρόδο και 10 από την Κω.
Οι πρόσφυγες επιθυμούν να συνεχίσουν άμεσα την πορεία τους προς τα σύνορα, παρά τις προσπάθειες των Αρχών να μεταφερθούν για φιλοξενία στα κέντρα προσωρινής παραμονής σε Σχιστό, Ελαιώνα και Ελληνικό.
Στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, προκειμένου να εκτονωθεί η κατάσταση στο λιμάνι, πολλοί από τους πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στα κέντρα προσωρινής φιλοξενίας, ενώ άλλοι έφυγαν για τα σύνορα ή επέλεξαν ως μεταβατική λύση την πλατεία Βικτωρίας.
Δεν φτάνουν τα hot spots
Πάντως, ο ρυθμός άφιξης προσφύγων στην Ελλάδα από την Τουρκία και οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών με το μπλόκο Σερβίας και ΠΓΔΜ στα σύνορα καταδεικνύουν ότι τα hot spots και τα κέντρα προσωρινής φιλοξενίας που έχουν στηθεί στη χώρα δεν επαρκούν.
Για τη διαχείριση του εκρηκτικού -έτσι όπως διαμορφώνεται- ζητήματος πραγματοποιήθηκε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό και με τη συμμετοχή όλων των συναρμόδιων υπουργών στο Μέγαρο Μαξίμου το βράδυ της Δευτέρας.
H Αθήνα θα δεχθεί μέχρι 50.000 πρόσφυγες
Η κυβέρνηση εξετάζει τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει, τόσο σε διπλωματικό επίπεδο, καθώς η κίνηση της ΠΓΔΜ -με τη στήριξη χωρών όπως η Αυστρία- παραβιάζει την απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για μη κλείσιμο συνόρων έως τις 6 Μαρτίου, καθώς και σε πρακτικό επίπεδο, αφού οι υποδομές της χώρας για τους πρόσφυγες δεν επαρκούν. Η Αθήνα διαμηνύει ότι αναγκαστικά θα βάλει «ταβάνι» στον αριθμό των προσφύγων που μπορεί να δεχθεί. Κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να δεχθεί μέχρι 50.000 πρόσφυγες και στη συνέχεια θα εξετάσει και η ίδια τον έλεγχο των ροών στα σύνορά της, καθώς σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει ο εδραίος κίνδυνος να δημιουργηθούν έκρυθμες καταστάσεις στις τοπικές κοινωνίες.
Με δεδομένο ότι χιλιάδες πρόσφυγες είναι έτοιμοι να μπουν στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας, η κυβέρνησης προετοιμάζεται για υποδοχή 50.000 ακόμα και από εκεί και πέρα τα πράγματα είναι οριακά.
Σε τέσσερα-πέντε στρατόπεδα που θα γίνουν κέντρα προσωρινής φιλοξενίας (στον άξονα Ειδομένη-Πειραιάς), οι αρμόδιοι υπουργοί ελπίζουν ότι θα είναι σε θέση να διαχειριστούν το μεταναστευτικό «μπαμ» τις επόμενες εβδομάδες.
Παράλληλα, με δεδομένο ότι ευρωπαϊκές χώρες (όπως η Αυστρία) φαίνεται να υπαναχωρούν από την συμφωνία της τελευταίας Συνόδου, αναμένεται ο Αλέξης Τσίπρας να επικοινωνήσει με Ευρωπαίους ηγέτες τις επόμενες ώρες, και να εκφράσει την αγωνία της Αθήνας για την εκρηκτική κατάσταση που δημιουργείται, όσο οι βόρειοι γείτονες σφραγίζουν ερμητικά τα σύνορά τους.
Ο ρόλος της Τουρκίας
Από την άλλη, γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι η Τουρκία δεν εκπληρώνει καμία από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι της ΕΕ για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών στο έδαφός της. Επιπλέον οι έλληνες επιτελείς στο ΝΑΤΟ αναφέρουν ότι οι Τούρκοι βάζουν προσκόμματα ακόμη και στην ενεργοποίηση της νατοϊκής δύναμης που θα δρα στο Αιγαίο.
Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι από το κείμενο της Συνόδου Κορυφής της περασμένης Παρασκευής το μόνο που έμεινε ζωντανό ήταν η πρόβλεψη για «τερματισμό της ανεξέλεγκτης διάβασης («wave-through approach») στην Βαλκανική οδό». Τα όσα επακολούθησαν της Συνόδου δείχνουν πως τελικά έγινε μια τρύπα στο νερό. Μετά την Κροατία και την Σερβία, τα Σκόπια έκλεισαν τα σύνορα εντελώς για τους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν και απαιτούν αυξημένα πιστοποιητικά από τους Σύρους και τους Ιρακινούς.
Μουζάλας: «Πραξικόπημα το κλείσιμο των συνόρων»
Πραξικόπημα χαρακτήρισε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας το κλείσιμο των συνόρων της Ελλάδας, καθώς, όπως τόνισε «πέντε αρχηγοί αστυνομιών αλλάζουν την απόφαση των ηγετών της ΕΕ. Βρισκόμαστε μπροστά σε μία ενέργεια με στοιχεία πραξικοπηματικά», είπε εξηγώντας πως «τελειώνει μια σύσκεψη πρωθυπουργών κι αυτοί δέκα ώρες μετά την παραβιάζουν».
Ο κ. Μουζάλας, μιλώντας στον Σκάι, στάθηκε ιδιαίτερα στην κίνηση της Αυστρίας, που συγκαλεί την Τετάρτη στην Βιέννη σύσκεψη των χωρών της οδού των Δυτικών Βαλκανίων για τους πρόσφυγες: «Τους καλεί όλους, εκτός της Ελλάδας, μια κίνηση πολύ εχθρική κατά της χώρας μας» τόνισε και συνέχισε: «Παραβιάζει όλες τις αποφάσεις της ΕΕ και ονομάζει την Ελλάδα “πύλη εισόδου”, ελπίζοντας ότι έτσι θα μειώσει τις προσφυγικές ροές, επιβαρύνοντας την δική μας χώρα. Στην πραγματικότητα θα αυξήσει τόσο πολύ την παράνομη μετανάστευση που τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα».
«Είναι λυπηρό για την Αυστρία κι εγώ δεν την χαρίζω στους Βίζενγκραντ, γιατί έχει δεχτεί 90.000 πρόσφυγες κι αυτοί δεν έχουν δώσει ούτε μια κουβέρτα, λυπάμαι πάρα πολύ, αλλά οι ίδιοι οι αυστριακοί κάνουν τα πάντα για να μπουν στην ομάδα αυτή και κάνουν λάθος», είπε.
Από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας, ο κ. Μουζάλας ενημέρωσε πως «εξαντλούνται όλα τα περιθώρια, γίνονται διαβήματα σε όλους, ο πρωθυπουργός εκφράζει την δυσαρέσκειά του στους ομολόγους του, όπως κι εγώ, μιλούμε και με την ολλανδική προεδρία, ο κ. Αβραμόπουλος, εκ μέρους της Κομισιόν, καταδίκασε την κατάσταση».
«Τα προβλήματα θα τα υποστούμε για λίγο, αλλά θα τα αντιμετωπίσουμε, ενωμένοι θα τα καταφέρουμε. Ήδη κατασκευάζουμε καινούριους χώρους για τους ανθρώπους αυτούς, υπάρχει μια αναστάτωση, αλλά δεν θα υπάρχει για πολύ. Τακτοποιούνται, με βάση τους νόμους της χώρας, με σεβασμό της αξιοπρέπειας των Ελλήνων και των ανθρώπων αυτών. Τα πράγματα θα μπουν σε έναν ρυθμό και θα αντιμετωπιστούν, αν και στην αρχή δεν μπορούμε να αποφύγουμε την αναστάτωση» επισήμανε τέλος ο Γιάννης Μουζάλας.