Μέσα στον τελευταίο χρόνο η κεραία ενός ραδιοφωνικού σταθμού ροκ μουσικής στην Αργεντινή έχει καταστραφεί δύο φορές. Τα βραχυκυκλώματα έχουν καταστρέψει εκατοντάδες μηχανήματα και οι αδιάκοπες διακοπές ρεύματος –συχνά δύο φορές την ημέρα– οδηγήσαν τελικά τον Taxi FM στην απόλυτη σιωπή.
Οι υπεύθυνοι; Ενα κοπάδι παπαγάλων που κατέκλυσε δύο γειτονικές αγροτικές πόλεις στην επαρχία του Μπουένος Αϊρες, καθώς με τα χρόνια ο βιότοπος των πουλιών έχει συρρικνωθεί – και οι ανθρώπινοι οικισμοί αυξηθεί. Οπως αναφέρει ρεπορτάζ της Washington Post, οι κάτοικοι των δύο πόλεων έχουν χάσει την ψυχραιμία τους.
Κάθε μέρα, μόλις ο ήλιος αρχίζει να δύει πάνω από το Πέδρο Λούρο και το Χιλάριο Ασκασούμπι, χιλιάδες ζωηροί παπαγάλοι με πράσινα, κίτρινα και κόκκινα φτερά εισχωρούν στην πόλη. Οι κραυγές τους αντηχούν όλη νύχτα ενώ τα περιττώματά τους καλύπτουν τους δρόμους και τα πάρκα. Αλλά η πραγματική καταστροφή γίνεται στα σημεία όπου τα πουλιά επιλέγουν να κουρνιάσουν: στα καλώδια του ηλεκτρικού ρεύματος.
Χιλιάδες παπαγάλοι δαγκώνουν τα καλώδια, ενώ το βάρος τους οδηγεί τους πυλώνες σε κατάρρευση. Τα ξημερώματα, όταν τα πουλιά πετούν από τις δυο πόλεις, τα τεντωμένα καλώδια αναπηδούν το ένα πάνω στο άλλο και προκαλούν βραχυκυκλώματα και διακοπές ηλεκτροδότησης.
Δεν είναι μόνο ο Taxi FM που βρίσκεται αντιμέτωπος με φουσκωμένους λογαριασμούς για επισκευές και αντικαταστάσεις εξοπλισμού. Καμμένα μηχανήματα, κατεστραμμένα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος, συνεχείς διακοπές και επισκευές έχουν επιβαρύνει τις ηλεκτρικές εταιρείες των δύο πόλεων με ποσό άνω των 75 εκατ. πέσος (70.200 ευρώ), σύμφωνα με έγγραφα των εταιρειών.
Ο ηλεκτρικός συνεταιρισμός του Χιλάριο Ασκασούμπι αναγκάστηκε να πουλήσει γη για να καλύψει τα διογκούμενα έξοδα αποκατάστασης των ζημιών. Τα ενοχλητικά καμώματα των παπαγάλων έχουν διακόψει εργάσιμες και σχολικές ημέρες, έχουν καταστρέψει χωράφια, έχουν προκαλέσει ακυρώσεις εκδηλώσεων και έχουν προκαλέσει αυξανόμενες ανησυχίες για ασθένειες – όπως ψιττάκωση, μια βακτηριδιακή λοίμωξη γνωστή και ως «πυρετός των παπαγάλων».
Οι κάτοικοι οργάνωσαν μια διαμαρτυρία κατά των παπαγάλων νωρίτερα φέτος και τα δημοτικά συμβούλια των δυο πόλεων υπέβαλαν καταγγελίες τόσο σε επαρχιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, αλλά λύση δεν έχει βρεθεί, καθώς το είδος που αποκαλείται «παπαγάλος που σκάβει» προστατεύεται από την αργεντίνικη νομοθεσία.
Οι συγκεκριμένοι παπαγάλοι απαντώνται στην Αργεντινή και στη Χιλή και αντλούν το όνομά τους από τον ιδιαίτερο τρόπο που κτίζουν τις φωλιές τους. Στην περιοχή της βόρειας Παταγονίας, στην Αργεντινή, σκάβουν περίτεχνες σήραγγες στους πανύψηλους αμμώδεις βράχους που δεσπόζουν πάνω από τον Ατλαντικό, ενώ οι τριγύρω θάμνοι παρέχουν στα πουλιά τους καρπούς και τους σπόρους που χρειάζονται για να επιβιώσουν.
Την τελευταία δεκαετία, όμως, έχουν μεταναστεύσει από το συνηθισμένο περιβάλλον τους, πλησιάζοντας τα σπίτια των δύο πόλεων, οι οποίες βρίσκονται περίπου 200 χλμ. βόρεια της μεγαλύτερης αποικίας παπαγάλων στον κόσμο, Ελ Κόντορ. Αυτή η αλλαγή οφείλεται σε έναν συνδυασμό δύο ταυτόχρονων δεδομένων: της αστικής εξάπλωσης και της απώλειας οικοτόπων.
Οι δυο πόλεις δεν έχουν κάνει ακριβή καταμέτρηση των πουλιών, όμως μια έκθεση του Εθνικού Πανεπιστημίου του Νότου, στην πόλη Μπαχία Μπλάνκα της Αργεντινής, αναφέρει ότι ο πληθυσμός τους ξεπερνά τις 70.000. Με βάση αυτόν τον υπολογισμό οι αξιωματούχοι των πόλεων υπολογίζουν ότι αναλογούν έως και 10 παπαγάλοι ανά κάτοικο.
Στο Χιλάριο Ασκασούμπι το στρώμα περιττωμάτων των πουλιών που κάλυπτε το παιδικό πάρκο ώθησε τη δημοτική αρχή να κόψει τα δέντρα σε όλη την πόλη. Τον περασμένο Μάρτιο, η τελευταία συναυλία για το τοπικό Φεστιβάλ Κρεμμυδιού ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή, όταν οι παπαγάλοι προκάλεσαν μαζική διακοπή ρεύματος, ενώ λίγους μήνες αργότερα δύο νεαρά άτομα κόλλησαν ψιττάκωση και η κατάστασή τους παραμένει κρίσιμη.
Τουλάχιστον από το 2019, η πόλη έχει δοκιμάσει κάθε τρόπο που μπορεί κανείς να φανταστεί για να διώξει τα πουλιά μακριά. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι αξιωματούχοι κατέφυγαν στην τεχνολογία, αγοράζοντας ένα μηχάνημα που, τοποθετημένο στην κορυφή ενός κτιρίου, έκανε σάρωση για παπαγάλους και εκτόξευσε εναντίον τους ένα πράσινο λέιζερ. Τα πουλιά εξαφανίστηκαν για έναν μήνα, αλλά μετά επέστρεψαν.
Πλέον, κάποιοι κάτοικοι έχουν πάρει την κατάσταση στα χέρια τους: ταρακουνούν τους στύλους του ηλεκτρικού ρεύματος όπου κουρνιάζουν οι παπαγάλοι ή τινάζουν σεντόνια για να τους τρομάζουν. Κάποιοι χρησιμοποιούν μέχρι και τις μικροσκοπικές ακτίνες λέιζερ που κυκλοφορούν στα γήπεδα για να τους απομακρύνουν από τα σπίτια τους. Αλλά τα πανέξυπνα πουλιά γρήγορα καταλαβαίνουν ότι το λέιζερ δεν συνιστά απειλή και απλώς το αγνοούν.
Δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές για τις δημοτικές αρχές των δύο πόλεων. Ενας νόμος του 2017 επέκτεινε τα μέτρα προστασίας των «παπαγάλων που σκάβουν», εμποδίζοντας τους αξιωματούχους της πόλης να σκοτώσουν τα πουλιά ή να εφαρμόσουν πιο ανθρώπινα μέτρα –όπως δολώματα ποτισμένα με φάρμακο αντισύλληψης, ώστε να περιορίσουν τον πολλαπλασιασμό τους– χωρίς άδεια από την εθνική κυβέρνηση.
Παρά τις εκκλήσεις των δύο δήμων για την αποστολή ειδικών που θα βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, η εθνική κυβέρνηση κωφεύει και απλώς τους προτείνει να μετατρέψουν την καλωδίωση του ηλεκτρικού ρεύματος σε υπόγεια – κάτι πανάκριβο για πόλεις όπως το Χιλάριο Ασκασούμπι των 8.000 κατοίκων.
Μέσα σε όλα αυτά, σίγουρα δεν βοηθά και το γεγονός ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης της Αργεντινής διαλύθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, μόλις μία ημέρα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του νέου δεξιού ηγέτη της χώρας, προέδρου Χαβιέ Μιλέι.