Το «καυτό» εφετινό θέμα συζήτησης του 71ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών είναι η απουσία αυτής της συνδρομητικής πλατφόρμας στην Κρουαζέτ, βάσει των νέων δεδομένων στον διαγωνισμό. Πέρυσι, αντίστοιχα, το μεγάλο ζήτημα ήταν η παρουσία του Netflix εκεί.
Το 2017, το Φεστιβάλ των Καννών αποφάσισε να επιτρέψει τη συμμετοχή δύο ταινιών παραγωγής Netflix στο διαγωνιστικό πρόγραμμα – συγκεκριμένα, του «Okja» του Μπονγκ Τζουν-Χο και του «The Meyerowitz Stories» του Νόα Μπάουμπαχ. Ομως, απαίτησε, από το 2018, οι ταινίες συνδρομητικών υπηρεσιών να έχουν ημερομηνία προβολής στις γαλλικές αίθουσες, διαφορετικά δεν επρόκειτο να επιτρέψει τη συμμετοχή τους στο Φεστιβάλ. Είχαν προηγηθεί οι έντονες διαμαρτυρίες κινηματογραφιστών και των σωματείων τους στους διοργανωτές του Φεστιβάλ.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, ο Τιερί Φρεμό, καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών, ανακοίνωσε, σύμφωνα με το Ηollywood Reporter, ότι πλέον, «απαγορεύεται η συμμετοχή των κινηματογραφικών ταινιών που ανήκουν στην ομάδα Netflix Originals στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ, ώστε να διεκδικήσουν τον Χρυσό Φοίνικα».
Ο Φρεμό δήλωσε ότι, «παρά τις επανειλημμένες συστάσεις του φεστιβάλ, το Netflix εξακολουθεί να επιλέγει για τις πρεμιέρες των κινηματογραφικών παραγωγών του το video streaming έναντι των κινηματογραφικών αιθουσών και – στην καλύτερη περίπτωση – την ταυτόχρονη online και offline προβολή». Ο Φρεμό υπογράμμισε, επίσης: «Στους ανθρώπους του Netflix αρέσει το κόκκινο χαλί και θα ήθελαν να είναι εδώ εφέτος με νέα φιλμ, αλλά η αδιαλλαξία τους αναφορικά με την κινηματογραφική διανομή των ταινιών τους, έρχεται σε ρήξη με το δικό μας μοντέλο επιλογής. Το περυσινό πείραμα με τις δύο ταινίες ήταν ένα ρίσκο, αλλά αποδείχθηκε λάθος. Νομίσαμε ότι το Netflix θα παρουσιαζόταν ελαστικό στους δικούς του κανόνες, αλλά κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Οφείλουμε να υπολογίζουμε την εμφάνιση στο προσκήνιο ‘παικτών’ με τεράστια δύναμη, όπως το Νetflix, την Amazon, ίσως σύντομα και την Apple. Το σινεμά συνεχίζει να θριαμβεύει παντού, ακόμη και στη χρυσή εποχή των τηλεοπτικών σειρών που διανύουμε. Αλλά είναι διαφορετικό πράγμα η ιστορία του ίντερνετ και η κινηματογραφική ιστορία. Μπορούν να προβληθούν ταινίες τους εκτός διαγωνιστικού ή στα υπόλοιπα τμήματα του Φεστιβάλ», τόνισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής.
Αυτή η συζήτηση, όπως σημειώναμε στην αρχή αυτού του κειμένου, η υπόθεση «Netflix-Κάννες», απασχόλησε τις κατ’ ιδίαν ή και τις δημόσιες συζητήσεις, με τα ανάλογα επιχειρήματα. Από τη μία βρίσκονται εκείνοι που υπερασπίζονται την απόφαση του Φεστιβάλ και, στην άλλη πλευρά, όλοι αυτοί που θέλουν το συνδρομητικό κανάλι να διεκδικεί Χρυσό Φοίνικα, με κάποια παραγωγή του.
Πέρυσι, η σχετική κουβέντα απασχόλησε την Κρουαζέτ ήδη από την πρώτη ημέρα του Φεστιβάλ, με τον Πέδρο Αλμοδόβαρ να τάσσεται κατά της συμμετοχής ταινιών που προορίζονται για προβολή μόνο σε συνδρομητικές πλατφόρμες. Αντίστοιχα, ο Γουίλ Σμιθ έσπευσε να υπερασπιστεί αυτόν τον νέο τρόπο θέασης ταινιών. Από τότε μέχρι τώρα έχει χαθεί το σκορ, αφού εξέχουσες προσωπικότητες του χώρου κάνουν συνεχώς δηλώσεις υποστήριξης της απόφασης για τη συμμετοχή του Netflix στο διεθνή διαγωνισμό. Ή, άλλοι, πρεσβεύουν ότι ορθώς η συνδρομητική πλατφόρμα «εξοστρακίστηκε» από τον διαγωνισμό.
Η πιο πρόσφατη από όλες -και πιο ηχηρή, συνάμα- ήταν η τοποθέτηση του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο οποίος παρουσιάζει αυτές τις ημέρες την καινούρια του ταινία, «Ready Player One» – τρεις μήνες, μόλις, μετά το «The Post».
«Οταν δουλεύεις πάνω στο τηλεοπτικό format, τότε κάνεις τηλεταινία. Αν, φυσικά, έχεις κάνει καλή δουλειά, αξίζεις βραβείο, αλλά το EMMY που είναι για τηλεοπτικές παραγωγές και όχι το Οσκαρ. Δεν πιστεύω πως ταινίες που δεσμεύουν απλά λίγες αίθουσες για ελάχιστο καιρό ώστε να μπορούν να διεκδικήσουν Οσκαρ, θα έπρεπε να φτάνουν ως αυτά», είπε ο βετεράνος σκηνοθέτης. Ο Σπίλμπεργκ αναφέρθηκε στην περίπτωση του «Mudbound», που κυκλοφόρησε για μια εβδομάδα σε κινηματογράφους της Νέας Υόρκης και του Λος Αντζελες, πριν… «μετακομίσει» στο Netflix, έτσι ώστε να μπορεί -σύμφωνα με τους κανόνες- να ψηφισθεί για Όσκαρ. Επίσης, ο διάσημος σκηνοθέτης αναφέρθηκε και για το ντοκιμαντέρ «13th» της Aβα Ντιβερνέ, που ήταν υποψήφιο για καλύτερο ντοκιμαντέρ στα Οσκαρ του 2016, χωρίς να κυκλοφορήσει στους κινηματογράφους.
Ταυτόχρονα, και ο Κρίστοφερ Νόλαν αναφέρθηκε στο Netflix, επισημαίνοντας ότι «τα σχέδια διανομής των ταινιών του είναι περίεργα και απρόσεκτα». Αργότερα, ωστόσο, ζήτησε συγνώμη από τον υπεύθυνο προγράμματος του Netflix, Τεντ Σαράντος, χαρακτηρίζοντας ο ίδιος ο ηθοποιός τις δηλώσεις του ως «μη-διπλωματικές».
Είναι προφανές ότι για το εν λόγω ζήτημα έχουν ακουστεί πολλές απόψεις και θα ακουστούν κι άλλες τόσες. Πολλοί, την ίδια στιγμή, αποστασιοποιούνται από αυτή την κόντρα -εάν πρέπει το Netflix να συμμετέχει στο διαγωνιστικό κομμάτι των Καννών ή σωστά απαγορεύτηκε η συμμετοχή του- διατηρώντας μια ψύχραιμη στάση. Είναι οι ίδιοι που χαρακτηρίζουν αυτό το γεγονός ως μία σύγκρουση η οποία, εν πολλοίς, θα καθορίσει και το μέλλον του ίδιου του σινεμά. Το Φεστιβάλ των Καννών δεν μπορεί να μείνει πίσω στις εξελίξεις και σε μία εποχή που σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε επιλέγουν να γυρίζουν ταινίες με τη στήριξη του Netflix, μία απαγόρευση από το Φεστιβάλ της συνδρομητικής πλατφόρμας μόνο κακό θα κάνει. Από την άλλη, το Netflix πρέπει να αναγνωρίσει ότι η συγκεκριμένη απόλυτη στάση του περισσότερο κακό κάνει στις ταινίες, παρά καλό.
Το ζήτημα, επίσης, είναι κατά πόσο ποθεί το Netflix τις φεστιβαλικές διακρίσεις, καθώς τα στατιστικά των συνδρομητών του καταδεικνύουν ότι προτιμούν ταινίες πιο διασκεδαστικές, οι οποίες απέχουν από τον χαρακτηρισμό «φεστιβαλική». Την ίδια στιγμή, οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν διαμορφώσει και τις συνήθειες των θεατών, αφού πάρα πολλοί επιθυμούν την προβολή μιας ταινίας στο σαλόνι τους. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως η εμπειρία της παρακολούθησης ενός φιλμ σε μια κινηματογραφική αίθουσα μπορεί να αντικατασταθεί πλήρως από ένα καθιστικό.
Σε κάθε περίπτωση, το debate στη βιομηχανία του θεάματος σχετικά με το Netflix θα συνεχιστεί. Στην εξίσωση είναι πολύ εύκολο να μπουν, στο μέλλον, τα Amazon και HBO, αλλά και κάθε πλατφόρμα streaming ταινιών, που θα ανεβάζουν δικές τους παραγωγές για να παρουσιάσουν, ως επί το πλείστον, ένα πρωτότυπο περιεχόμενο.
Εάν όλο αυτό γινόταν ταινία, θα ήταν δράσης και περιπέτειας.
Και, πιθανώς, να αποσπούσε και έναν Χρυσό Φοίνικα.