Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής περνάει σε ένα νέο κεφάλαιο — 213.000 μέλη και φίλοι έσπευσαν την Κυριακή, και ως τις 19:30, καθώς δόθηκε μισή ώρα παράταση, να κρίνουν με την ψήφο τους ποια θα ήταν η επόμενη ημέρα για το ιστορικό αυτό κόμμα που διεκδικεί έναν όλο και ευρύτερο χώρο στο πολιτικό γίγνεσθαι: θα ήταν η ημέρα μιας εμφατικής επανεκλογής του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος αφού αμφισβητήθηκε μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, απευθύνθηκε στη βάση και βγήκε ξανά κυρίαρχος, ή αυτή του Χάρη Δούκα, ο οποίος έναν χρόνο μετά την αναπάντεχη εκλογή του στον δήμο Αθηναίων ρίσκαρε το επόμενο βήμα προς την κεντρική πολιτική σκηνή, έχοντας μάλιστα τη στήριξη του πολιτικού brand Παπανδρέου;
Οπως έδειξαν από νωρίς τα πρώτα αποτελέσματα, επιβεβαιώθηκε εύκολα το πρώτο σενάριο: στο 37,39% των εκλογικών τμημάτων, ο απερχόμενος πρόεδρος ελάμβανε ένα άνετο 59,07%, έναντι 40,93% του δημάρχου Αθηναίων, διαφορά που διευρυνόταν καθώς γινόταν η ενσωμάτωση των εκλογικών τμημάτων από τα αστικά κέντρα. Ο κ. Ανδρουλάκης ήταν ο μεγάλος νικητής.
Λίγο πριν τις 8.30 μ.μ. ο κ. Δούκας τηλεφώνησε στον κ. Ανδρουλάκη και τον συνεχάρη για τη νίκη του. Και λίγο πριν τις 9 μ.μ. ο δήμαρχος Αθηναίων έκανε τις δηλώσεις του, λέγοντας πως θα είναι «εδώ στην πρώτη γραμμή» για να γίνει το ΠΑΣΟΚ μια κυβερνητική δύναμη. Ο ίδιος είπε ότι από αυτή τη διαδικασία βγαίνει πιο δυνατός και κατήγγειλε πάλι ακραίες επιθέσεις εναντίον του.
Φάνηκε, πάντως, πως ο κ. Δούκας συνέχισε να έχει πρόβλημα —ή έστω, να μην πηγαίνει όσο καλά χρειαζόταν—, στην ίδια του την πόλη: είναι χαρακτηριστικό ότι στον δήμο Αθηναίων, σε ενσωμάτωση 6,98% των εκλογικών τμημάτων, ο κ. Ανδρουλάκης έπαιρνε 66,5% (περισσότερο από το εθνικό του ποσοστό), ενώ ο δήμαρχος 33,5% —αργότερα, σε ενσωμάτωση 27,91%, ο κ. Ανδρουλάκης παρέμενε στο 60,56% με τον κ. Δούκα στο 39,44%, ενώ στο 100% η διαφορά ήταν 58,95% – 41,05%. Στον Βόρειο Τομέα Αθηνών, περιφέρεια με πολλές μεγαλοαστικές περιοχές, ο κ. Ανδρουλάκης έκλεισε τη βραδιά με ένα 65%. Στην Περιφέρεια Αττικής, ο κ. Ανδρουλάκης πρώτευσε με 60,34%.
Για την Κρήτη, δεν χρειάζεται καν συζήτηση: στα μισά εκλογικά τμήματα, ο κ. Ανδρουλάκης, γέννημα θρέμμα του Ηρακλείου, είχε 79,94%, ενώ ο κ. Δούκας ήταν στο 20,06%. Στη Θεσσαλονίκη, σε ενσωμάτωση 56,52% των εκλογικών τμημάτων, ο κ. Ανδρουλάκης είχε 58,79%, με τον κ. Δούκα στο 41,21%. Στην Ηπειρο, στο 97,62%, ο κ. Δούκας πρώτευσε με 50,29%, έναντι του 49,71%.
Σε κάθε περίπτωση και καθώς η ώρα περνούσε, σε εθνικό επίπεδο, η επικράτηση του απερχόμενου προέδρου επιβεβαιώθηκε: Σε ενσωμάτωση 57,87% των τμημάτων, ο κ. Ανδρουλάκης κινούνταν ανοδικά, στο 59,64%, ενώ ο κ. Δούκας ήταν στο 40,36%. Σε ενσωμάτωση του 65,3%, ο κ. Ανδρουλάκης είχε 59,82% και ο δήμαρχος Αθηναίων 40,13%. Σε ενσωμάτωση του 79,53%, ο κ. Ανδρουλάκης είχε 59,95%, με τον κ. Δούκα στο 40,05%. Στην ενσωμάτωση του 91,16% των εκλογικών τμημάτων, ο κ. Ανδρουλάκης έσπασε προς τα πάνω το φράγμα του 60%, με 60,16% και ο κ. Δούκας υποχώρησε στο 39,84%. Στο 93,86% της ενσωμάτωσης, ο κ. Ανδρουλάκης έπεσε στο 60,04% (114.898 ψήφοι) και ο κ. Δούκας ανέβηκε λίγο στο 39,96% (76.458 ψήφοι). Στο 98,49%, ο κ. Ανδρουλάκης υποχώρησε κάτω από το 60%, στο 59,9%, ενώ ο κ. Δούκας «τσίμπησε» στο 40,1%. Στο 99,25% της ενσωμάτωσης, ο κ. Ανδρουλάκης υποχώρησε κι άλλο, στο 58,92%, ενώ ο κ. Δούκας έφτασε στο 41,08%.
Λίγο πριν τις 10 μ.μ. είχαμε τελικό αποτέλεσμα: ο κ. Ανδρουλάκης πήρε 59,92% και ο κ. Δούκας 40,08%.
Το στοίχημα της συμμετοχής
Η συμμετοχή των ψηφοφόρων σε αυτόν τον β’ γύρο δεν ήταν, βέβαια, εφάμιλλη του α’ γύρου: από τους 303.000 ψηφοφόρους, έπεσε στους 213.781 (212.269 στην Ελλάδα, όπως ανακοίνωσε η Χαριλάου Τρικούπη), μια μείωση της τάξεως του 30%.
Και πάλι, ωστόσο, δεν είναι καθόλου αμελητέος ο αριθμός —για ένα κόμμα που εκλογικά, σε εθνικό επίπεδο, βρίσκεται στην περιοχή του 13%— και σίγουρα προσφέρει μια πολιτική νομιμοποίηση στον νικητή, στην πορεία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προς τις επόμενες εθνικές εκλογές.
Η ήττα των Παπανδρέου
Ένα άλλο συμπέρασμα, δευτερεύον αλλά όχι αμελητέο, είναι η νέα ήττα του Γιώργου Παπανδρέου. Ο πρώην Πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ (τώρα είναι βουλευτής Αχαΐας), στήριξε τον δήμαρχο Αθηναίων, με μια δήλωση, το Σάββατο, φαινομενικά ουδέτερη μεν, αλλά που επέτρεψε στον κ. Δούκα να την υιοθετήσει χωρίς διαφωνία από τον εκφραστή της, ενώ και ο αδελφός του, ο ευρωβουλευτής Νίκος Παπανδρέου κάλεσε δημοσίως σε ψήφο κατά του κ. Ανδρουλάκη.
Τελικά ο απερχόμενος πρόεδρος επανεξελέγη θριαμβευτικά. Και είναι μια δεύτερη νίκη του κ. Ανδρουλάκη επί του Γ. Παπανδρέου, καθώς είχε επικρατήσει απέναντί του και στις εσωκομματικές εκλογές του 2021.
Ο κ. Παπανδρέου συνεχάρη, από την Κωνσταντινούπολη όπου βρισκόταν, τον κ. Ανδρουλάκη για την «καθαρή νίκη του».
Δούκας: Το αίνιγμα του επόμενου βήματος
Ένα ερώτημα είναι τώρα η στάση του κ. Δούκα. Ο δήμαρχος Αθηναίων λογικά θα αφοσιωθεί στα καθήκοντά του, που έχουν αποδειχτεί μια δύσκολη αποστολή για τον ίδιο. Παράλληλα, όμως, μπορεί να ισχυρίζεται ότι τον ψήφισαν περίπου 80.000 άνθρωποι για αρχηγό του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και να διεκδικεί έναν ρόλο. Ο ίδιος άλλωστε συνέχισε, στις δηλώσεις του μετά το αποτέλεσμα, να περιγράφει τον εαυτό του ως θύμα ανοίκειων επιθέσεων.
«Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τους φίλους και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ, γιατί μας τίμησαν σε αυτές τις κρίσιμες διαδικασίες. Θέλω να συγχαρώ το Νίκο Ανδρουλάκη για τη νίκη του. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τους φίλους και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, που στήριξαν την υποψηφιότητά μας», είπε αρχικά ο κ. Δούκας, για να συμπληρώσει:
«Καταφέραμε να κάνουμε έναν καθαρό και έντιμο αγώνα χωρίς συμβιβασμούς απέναντι σε ακραίες επιθέσεις και να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό πολιτικό ρεύμα. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για τις αρχές και τις αξίες μας, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνη,ς της συμμετοχής, της διαφάνειας, της λογοδοσίας με ενότητα, με τη συμμετοχή όλων για ένα μεγάλο, ανοιχτό, δυνατό ΠΑΣΟΚ που μπορεί να κυβερνήσει. Θα είμαι πάντα εδώ στην πρώτη γραμμή».
Τα νέα δεδομένα για τον Ανδρουλάκη
Ο κ. Ανδρουλάκης, από την πλευρά του, καλείται τώρα να διαχειριστεί τη νίκη του, αλλά και το νέο σκηνικό. Ο πρώτος γύρος ανέδειξε ως ισχυρούς παίκτες τον Παύλο Γερουλάνο και την Άννα Διαμαντοπούλου, που μαζί συγκέντρωσαν ένα 40%, ενώ και ο κ. Δούκας έκανε την εμφάνισή του στα πολιτικά πράγματα, αφήνοντας παρακαταθήκη για το μέλλον. Ο ίδιος ο επανεκλεγείς πρόεδρος δεν μπορεί να απολαύσει το «honeymoon effect» που λένε και οι Αγγλοσάξονες, δεν θα μπορεί να έχει έναν πολιτικό μήνα του μέλιτος. Αλλά σίγουρα αναδεικνύεται αναβαπτισμένος και έχει στα χέρια του μια νέα πολιτική ύλη για να την αξιοποιήσει, συστήνοντας εκ νέου τον εαυτό του αλλά και το κόμμα του, που επίσης βγαίνει κερδισμένο και με εύσημα σοβαρότητας ύστερα από μια υποδειγματική και αξιοζήλευτη εκλογική διαδικασία.
Ίσως είναι χαρακτηριστικό ότι τον κ. Ανδρουλάκη έσπευσε να συγχαρεί ο Στέφανος Κασσελάκης, καθαιρεθείς πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εξέφρασε δημοσίως τα συγχαρητήριά του στο ΠΑΣΟΚ για τις «άψογες δημοκρατικές διαδικασίες» –μια έμμεση αλλά σαφής μομφή για τα όσα συμβαίνουν στην Κουμουνδούρου το τελευταίο διάστημα, με αποκορύφωμα την ΚΕ του Σαββάτου.
Ώρα αργότερα, τον κ. Ανδρουλάκη συνεχάρη και ο Νίκος Παππάς, πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.
Από το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, λίγο μετά τις 21:20, ο κ. Γερουλάνος συνεχάρη τον κ. Ανδρουλάκη.
«Η μεγάλη συμμετοχή των μελών και φίλων μας και τις δύο Κυριακές δημιούργησαν ένα πολιτικό αποτέλεσμα δυναμικής για την Παράταξη που αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία σε συνθήκες ρευστοποίησης του πολιτικού σκηνικού. Σήμερα ολοκληρώθηκε μια υποδειγματική εσωκομματική διαδικασία από την οποία το ΠΑΣΟΚ βγαίνει ενισχυμένο, όπως και η ηγεσία του. Και από αύριο ξεκινάμε τον αγώνα για τη νίκη στις επόμενες εθνικές εκλογές και το τέλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Δεν έχουμε ούτε λεπτό για χάσιμο», ανέφερε μεταξύ άλλων σε ανάρτησή του στα social media ο κ. Γερουλάνος.
Από την πλευρά της, η κυρία Διαμαντοπούλου ανέφερε σε τηλεοπτική της εμφάνιση: «Θέλουμε από το ΠΑΣΟΚ το νέο, που αρμόζει στη σύγχρονη κοινωνία. Σήμερα, η πολιτική δεν είναι όπως πριν από δεκαπέντε – είκοσι χρόνια. Όλα τα σενάρια για το όνομά μου την επόμενη μέρα είναι απολύτως ανοησίες. Πρόσφατα ανέφερα ότι είμαι εδώ, παρούσα. Πιστεύω ότι μπορώ να συνεισφέρω πολύ. Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε με ένα σχέδιο και χρονοδιάγραμμα».
Λίγο αργότερα η κυρία Διαμαντοπούλου, τέταρτη της εσωκομματικής διαδικασίας, έκανε και την ακόλουθη ανάρτηση.
Ο Μιχάλης Κατρίνης, βουλευτής Ηλείας και πέμπτος στον α’ γύρο, δήλωσε:
«Θέλω να συγχαρώ τον Νίκο Ανδρουλάκη για την επανεκλογή του στη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής.
Αξίζουν συγχαρητήρια τόσο στο Χάρη Δούκα, όσο και στον Παύλο Γερουλάνο, την Άννα Διαμαντοπούλου και την Νάντια Γιαννακοπούλου για τη σημαντική συμβολή τους σε αυτή την άψογη δημοκρατική διαδικασία που ενίσχυσε το ΠΑΣΟΚ.
Από αύριο έχουμε έναν και μόνο στόχο: να γίνει το ΠΑΣΟΚ μεγάλο και νικηφόρο. Είμαστε όλοι δεσμευμένοι σε αυτό τον στόχο.
Η εντολή των εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών είναι ξεκάθαρη: ενότητα και συστράτευση στην κοινή προσπάθεια.
Να γίνει το ΠΑΣΟΚ η αντιπολίτευση που έχει ανάγκη η χώρα, να αποτελέσει τη νέα πρόταση διακυβέρνησης, να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, να νικήσει στις επόμενες εκλογές».
Η βουλευτής Δυτικού Τομέα Αθηνών και έκτη της εσωκομματικής διαδικασίας Νάντια Γιαννακοπούλου έστειλε στον κ. Ανδρουλάκη SMS στο οποίο έγραφε:
«Σύντροφε Νίκο,
Συγχαρητήρια για την επανεκλογή σου! Ο λαός του ΠΑΣΟΚ σου έδωσε την εξουσιοδότηση να προχωρήσεις συνθετικά για ένα μεγάλο ΠAΣOK που θα δείξει ότι γίνεται Κίνημα Αλλαγής και κόμμα με κυβερνητικά χαρακτηριστικά.
Σε αυτήν την προσπάθεια θα είμαι πάντα στην πρώτη γραμμή με όλες μου τις δυνάμεις.
Ναντια».
«Σήμερα δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι»
Ο ίδιος ο κ. Ανδρουλάκης έδωσε πανηγυρικό και ενωτικό τόνο στις δηλώσεις του.
«Οι μεγάλες αλλαγές και οι μεγάλες νίκες θα γίνουν όταν είμαστε ενωμένοι»: αυτό τόνισε ο κ. Ανδρουλάκης μετά την επανεκλογή του, από τα γραφεία της Χαριλάου Τρικούπη, όπου τον περίμενε πλήθος οπαδών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με συνθήματα «Νίκο γερά, να φύγει η Δεξιά» και «να τος, να τος ο Πρωθυπουργός».
«Το κίνημα μας έχει χρέος να δώσει ελπίδα και προοπτική στις Ελληνίδες και τους Έλληνες», ανέφερε ο κ. Ανδρουλάκης, υπογραμμίζοντας: «Είμαστε εδώ για να προσφέρουμε τις μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη η κοινωνία μας».
«Σήμερα δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Νικητής είναι το ΠΑΣΟΚ και η δημοκρατική παράταξη. Θα δώσουμε όλες τις δυνάμεις μας στο μεγάλο αγώνα να νικήσουμε την ΝΔ και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε. Ολοι μαζί σε νέους αγώνες και νέε προσπάθειες , ένα νέο ταξίδι αρχίζει και μαζί μπορούμε ενωμένοι και δυνατοί να καταφέρουμε νέες νίκες» τόνισε χαρακτηριστικά και ευχαρίστησε ονομαστικά και τους πέντε συνυποψηφίους του υπογραμμίζοντας πως με την στάση τους έδειξαν πως το κόμμα διαθέτει ποιοτικά στοιχεία.
Ο ίδιος έθεσε και τον στόχο: να νικηθεί η ΝΔ στις επόμενες εκλογές και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ να γίνει κυβέρνηση.
«Θέλω και είμαι βέβαιος ότι θα είναι όλοι τους στην πρώτη γραμμή του αγώνα, τα χρόνια που έρχονται», ανέφερε. «Μαζί μπορούμε να αναγεννήσουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, να ενισχύσουμε τη δημόσια παιδεία, να θωρακίσουμε το εισόδημα και τα εργασιακά δικαιώματα, να διασφαλίσουμε φθηνή και αξιοπρεπή στέγαση, να κάνουμε την οικονομία μας πιο παραγωγική και πιο ανταγωνιστική», συμπλήρωσε.
Όπως είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ η χώρα μας χρειάζεται μεγάλες αλλαγές και για να έρθουν,« έχουμε χρέος πρώτα απ’ όλα να νικήσουμε στις επόμενες εθνικές εκλογές τη Νέα Δημοκρατία» και κατέληξε: «Θα δώσω λοιπόν όλες μου τις δυνάμεις σε αυτόν τον αγώνα για να τα καταφέρουμε. Και θα τα καταφέρουμε».
Τηλεφώνημα Μητσοτάκη σε Ανδρουλάκη
Ξεχωριστό ενδιαφέρον είχε η είδηση ότι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης τηλεφώνησε στον κ. Ανδρουλάκη για να τον συγχαρεί για την επανεκλογή του. Σύμφωνα μάλιστα με κυβερνητικές πηγές, ο Πρωθυπουργός εξέφρασε στον κ. Ανδρουλάκη την επιθυμία του να έχουν σύντομα μια συνάντηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δυο τους δεν συναντήθηκαν ποτέ μετά την ανάδειξη του κ. Ανδρουλάκη στην ηγεσία, του Κινήματος Αλλαγής τότε, το 2021.
Να θυμίσουμε ότι την πρώτη Κυριακή οι ψήφοι ήταν:
Νίκος Ανδρουλάκης 29,64% και 89.200 ψήφους,
Χάρης Δούκας 21,41% και 64.490 ψήφους,
Παύλος Γερουλάνος 21,12% και 63.632 ψήφους,
Άννα Διαμαντοπούλου 19,52% και 58.899 ψήφους,
Μιχάλης Κατρίνης 6,03% και 18.163 ψήφους,
Νάντια Γιαννακοπούλου 2,29% και 6.890 ψήφους.
«Τροχιοδεικτικές» δηλώσεις πριν τα αποτελέσματα
«Σήμερα το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής του τόπου. Και αυτό δεν μας χαρίστηκε. Το πετύχαμε με αγώνα, κόπο, προσπάθεια», είχε πει από το Ίλιον, ο κ. Ανδρουλάκης, λίγο αφού ψήφισε.
Για «ευκαιρία αλλαγής» μίλησε ο κ. Δούκας από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων και πρόσθεσε: «Η συμμετοχή είναι η δύναμή μας. Σήμερα έχουμε μια ευκαιρία. Να αλλάξουμε πορεία»
Ο Παύλος Γερουλάνος, τρίτος της κούρσας, δήλωσε αφού άσκησε το εκλογικό του καθήκον:
«Ολοκληρώνεται μια εξαιρετικά σημαντική εσωκομματική διαδικασία που εξελίχθηκε ομαλά και συντεταγμένα. Καλώ όλους τους φίλους και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ και σήμερα να έρθουν να ψηφίσουν, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να έχουμε το αποτέλεσμα το οποίο θα είναι απόλυτα σεβαστό.
»Δεν έχουμε χρόνο την επόμενη μέρα. Αύριο, όποιος κι αν κερδίσει, ξεκινά μια καινούρια μέρα. Αύριο πρέπει να ξεκινήσουμε τη δουλειά της αντιπολίτευσης προς τη ΝΔ και μια συντεταγμένη πορεία ώστε να κερδίσουμε τις επόμενες εκλογές», τόνισε ο κ. Γερουλάνος.
Η Άννα Διαμαντοπούλου, από την πλευρά της, αφού ψήφισε έστειλε σαφές μήνυμα, όχι μόνο πως η ίδια είναι παρούσα, αλλά και ότι ο αρχηγός που θα αναδειχθεί πρέπει «να συνθέσει τάσεις και ρεύματα όπως εκφράστηκαν στη νέα ανθρωπογεωγραφία που προέκυψε μετά τις εκλογές, ώστε να έχουμε σύντομα ενιαία στρατηγική και σχέδιο».
Αφού ψήφισε, ο Βαγγέλης Βενιζέλος, πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (2012-2015), δήλωσε:
«Το ΠΑΣΟΚ μέσα από την πολύ μεγάλη του διαδρομή, με τα θετικά της και τα αρνητικά της, έχει μάθει καλά ότι τα κόμματα υπάρχουν για να εκφράζουν την κοινωνία, να υπηρετούν τη δημοκρατία και, φυσικά, να προστατεύουν το εθνικό συμφέρον. Το συμφέρον της πατρίδας.
» Αρα το ΠΑΣΟΚ ενωμένο, σοβαρό, υπεύθυνο, πρωτότυπο, αλλά συγκεκριμένο και ρεαλιστικό, πρέπει να διατυπώνει πάντα μια προοδευτική πρόταση, εφαρμόσιμη. Γιατί σε έναν ανασφαλή κόσμο και με μια ανασφαλή και κουρασμένη κοινωνία, χρειαζόμαστε ένα εσωτερικό κοινωνικό συμβόλαιο, ένα κράτος που να λειτουργεί αποτελεσματικά, και βεβαίως μια θέση στον κόσμο και στην Ευρώπη, η οποία να μας διασφαλίζει όταν γύρω μας όλα είναι υπό αίρεση», προσέθεσε ο κ. Βενιζέλος μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος.