Πρόκειται για μια ανθρωπιστική καταστροφή, έναν υδάτινο εφιάλτη μέσα στον εφιάλτη της πυρίτιδας, του ατσαλιού και του θανάτου. Ενα 24ωρο μετά την καταστροφή του τεράστιου υδροηλεκτρικού φράγματος στη Νόβα Καχόβκα, η περιοχή της Χερσώνας, στη νότια Ουκρανία βρίσκεται σε μια απελπιστική κατάσταση: οι κοινότητες εκκενώνονται η μία μετά την άλλη, καθώς η καταστροφή προκάλεσε πλημμύρες σε παρόχθιες περιοχές κατά μήκος του Δνείπερου ποταμού.
«Η πιο δύσκολη κατάσταση επικρατεί στην περιοχή Κοραμπέλνι στην πόλη της Χερσώνας. Μέχρι στιγμής το επίπεδο το νερού ανέρχεται στα 3,5 μέτρα, πάνω από 1.500 σπίτια έχουν πλημμυρίσει» στην κοινότητα την οποία τα ουκρανικά στρατεύματα ανακατέλαβαν από τα ρωσικά τον περασμένο Νοέμβριο. Αυτό ανέφερε ο αναπληρωτής επικεφαλής των υπηρεσιών της ουκρανικής προεδρίας Ολεξέι Κουλέμπα.
Οι εκκενώσεις θα συνεχιστούν και την Τετάρτη και τις επόμενες ημέρες με λεωφορεία και τρένα, πρόσθεσε.
«Πάνω από 40.000 άνθρωποι βρίσκονται σε περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο να πλημμυρίσουν. Οι ουκρανικές αρχές απομάκρυναν εσπευσμένα πάνω από 17.000. Δυστυχώς, πάνω από 25.000 άμαχοι βρίσκονται σε περιοχές υπό ρωσικό έλεγχο», ανέφερε ο ουκρανός γενικός εισαγγελέας Αντρέι Κόστιν.
«Σε αυτό το στάδιο έχουν πλημμυρίσει 24 κοινότητες στην Ουκρανία», ανέφερε ο ουκρανός υπουργός Εσωτερικών Ιγκόρ Κλιμένκο.
Οι αρχές που έχουν εγκατασταθεί από τους Ρώσους στις περιοχές που έχουν καταλάβει ανέφεραν από την πλευρά τους πως άρχισαν την εσπευσμένη απομάκρυνση του πληθυσμού τριών κοινοτήτων, κινητοποιώντας περίπου 50 λεωφορεία.
Ο Βλαντίμιρ Λεόντιεφ, ο φιλορώσος δήμαρχος της Νόβα Καχόβκα, όπου βρίσκεται το σοβιετικής κατασκευής υδροηλεκτρικό φράγμα, τόνισε πως η πόλη του πλημμύρισε και ότι 900 κάτοικοί της απομακρύνθηκαν εσπευσμένα.
Το ρωσικό πρακτορείο TASS διευκρίνισε, επικαλούμενο τις υπηρεσίες πρώτων βοηθειών, ότι περίπου 2.700 σπίτια πλημμύρισαν και ότι σχεδόν 1.300 άνθρωποι απομακρύνθηκαν. Παράλληλα, πλημμύρισαν και πολλά ρωσικά ναρκοπέδια στην περιοχή.
Οι εικόνες που κατέγραψε ο φωτογραφικός φακός του Reuters από συνοικίες της Χερσώνας, πόλης που αριθμεί 280.000 κατοίκους και βρίσκεται στις όχθες του Δνείπερου, είναι τραγικές.
Το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS έκανε λόγο για τουλάχιστον επτά ανθρώπους που αγνοούνται εξαιτίας των πλημμυρών μετά την καταστροφή του φράγματος.
Στη Γενεύη, το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η καταστροφή του φράγματος μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή και να έχει «φοβερό αντίκτυπο σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και στις δυο πλευρές της γραμμής του μετώπου».
Στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου ανέφερε πως η καταστροφή «ασφαλώς» προκάλεσε κάποιους «θανάτους», προσθέτοντας πως «δεν υπάρχει οριστικό συμπέρασμα για το τι συνέβη».
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε τη Ρωσία πως πυροδότησε «βόμβα» στο φράγμα. Είχε παγιδευτεί με εκρηκτικά, δήλωνε τον περασμένο Οκτώβριο.
«Είναι αδύνατη η καταστροφή (του φράγματος) από το εξωτερικό του, με βομβαρδισμούς», πρόσθεσε αναφερόμενος στην εκδοχή της Μόσχας.
Αξίωσε ο κόσμος «να αντιδράσει» κατηγορώντας τη Ρωσία πως βρίσκεται σε «πόλεμο κατά της ζωής, κατά της φύσης, κατά του πολιτισμού», διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η καταστροφή δεν θα μειώσει «τη δυνατότητα της Ουκρανίας να απελευθερώσει τα εδάφη της», καθώς έχει αρχίσει ουκρανική αντεπίθεση σε διάφορες κατευθύνσεις. Μίλησε ακόμα για «βάρβαρη οικοκτονία».
«Η καταστροφή ενός εκ των μεγαλύτερων ταμιευτήρων νερού στην Ουκρανία έγινε απολύτως σκόπιμα», είπε και πρόσθεσε ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς πόσιμο νερό.
Σύμφωνα με το Κίεβο, οι Ρώσοι κατέστρεψαν το φράγμα για να «φρενάρουν» την αντεπίθεση του ουκρανικού στρατού.
Καθώς αν και υπάρχει πιθανότητα να πλημμυρίσουν ρωσικές οχυρωματικές θέσεις κατά μήκος του Δνείπερου, μπορεί επίσης να εμποδιστούν οι ουκρανικές επιθετικές επιχειρήσεις στην περιοχή.
Η Ουκρανία υποστήριξε πως ανακατέλαβε εδάφη κοντά στην Μπαχμούτ, υποβαθμίζοντας πάντως το εύρος των «επιθετικών επιχειρήσεων» που διεξάγει σε άλλους τομείς του απέραντου μετώπου.
Η Ρωσία από την πλευρά της διαβεβαίωσε πως απώθησε ουκρανικές επιθέσεις, αναγνωρίζοντας χθες πως 71 στρατιωτικοί της σκοτώθηκαν και άλλοι 210 τραυματίστηκαν τις τελευταίες ημέρες, αν και πολύ σπάνια αναφέρεται στις απώλειές της.
Οι Ουκρανοί λένε πως ετοιμάζουν εδώ και μήνες ευρείας κλίμακας αντεπίθεση για να υποχρεώσουν τον ρωσικό στρατό να εγκαταλείψει τα εδάφη της χώρας που έχει κυριεύσει.
Το Κρεμλίνο αναφερόμενο στο φράγμα έκανε λόγο για «εσκεμμένη δολιοφθορά» της ουκρανικής πλευράς και απέρριψε «κατηγορηματικά» τις κατηγορίες του Κιέβου, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να το «καταδικάσει» για την καταστροφή της υποδομής.
Το φράγμα, με ύψος τριάντα μέτρα και μήκος 3,2 χιλιόμετρα, οικοδομήθηκε το 1956 στον Δνείπερο, στο πλαίσιο της ανέγερσης υδροηλεκτρικού εργοστασίου.
Η καταστροφή του εγείρει νέες ανησυχίες για τον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στη Ζαπορίζια, 150 χιλιόμετρα από τη Νόβα Καχόβκα, που χρησιμοποιεί νερό από το φράγμα για να ψύχει τους αντιδραστήρες του.
Πάντως «δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος» για την ασφάλεια της εγκατάστασης, εκτίμησε ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Όπως και το φράγμα, ο πυρηνικός ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός, ο μεγαλύτερος της Ευρώπης, βρίσκεται σε περιοχή που κατέχουν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις μετά την εισβολή τους στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου 2022.
Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα αγροτικών εκτάσεων στην περιφέρεια της Χερσώνας υπάρχει κίνδυνος να πλημμυρίσουν, ανέφερε το ουκρανικό υπουργείο Γεωργίας, προσθέτοντας πως φοβάται πως θα ξεραθούν τελείως χωράφια στο νότιο τμήμα της χώρας και ότι θα υπάρξουν τεράστιες ελλείψεις πόσιμου νερού.
Η Ουκρανία «ζήτησε σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», ανέφερε ο ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμίτρο Κουλέμπα.
Σε αυτήν ο ουκρανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Σερχίι Κισλίτσα κατηγόρησε τη Μόσχα πως πυροδότησε «βόμβα μαζικής περιβαλλοντικής καταστροφής», ότι προκάλεσε «τη μεγαλύτερη ανθρωπογενή καταστροφή στην Ευρώπη εδώ και δεκαετίες», μιλώντας για «οικολογική και τεχνολογική τρομοκρατία» και «ακόμη ένα παράδειγμα της γενοκτονίας της Ρωσίας εναντίον των Ουκρανών».
Ο ρώσος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Βασίλι Νεμπένζια μίλησε από την άλλη πλευρά για «εσκεμμένη δολιοφθορά από το Κίεβο», για «έγκλημα πολέμου και τρομοκρατική ενέργεια», για «αδιανόητο έγκλημα».
«Η Ρωσία δεν μπορεί να μας νικήσει στο πεδίο της μάχης και για αυτό βάζει στο στόχαστρο πολιτικές υποδομές», υποστήριξε από την πλευρά του στη Χάγη ο Αντόν Κορινέβιτς, ουκρανός αντιπρόσωπος στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Για «νέα καταστροφική συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» μίλησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.