Με την ανακάλυψη τεσσάρων νέων αποικιών αυτοκρατορικών πιγκουίνων, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πλέον γνωρίζουν τις τοποθεσίες όλων των εναπομεινάντων αναπαραγωγικών ζυγών στον κόσμο. Πρόκειται για ζωτικής σημασίας δεδομένα για τους οικολόγους, που παρακολουθούν ένα ζωικό είδος υπό αυξανόμενη πίεση, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής.
Οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι φλερτάρουν, ζευγαρώνουν, γεννούν και εκκολάπτουν αυγά, ενώ στη συνέχεια μεγαλώνουν τα μικρά τους στον θαλάσσιο πάγο που συνδέεται με την ακτή – τον λεγόμενο «γρήγορο πάγο». Αλλά αυτός ο τύπος πάγου έχει μειωθεί σε αρκετές περιοχές της Ανταρκτικής και έχει γίνει πιο μεταβλητός, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Θέτει, έτσι, ένα μεγάλο ερωτηματικό στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του είδους, σε έναν κόσμο που διαρκώς θερμαίνεται.
Οι αυτοκρατορικοί είναι το μεγαλύτερο είδος πιγκουίνων, με ύψος πάνω από 1 μέτρο. Ζουν σε ακραίες καιρικές συνθήκες, αλιεύουν τροφή όλοι μαζί κατά τη διάρκεια του χειμώνα της Ανταρκτικής, αλλά αναπαράγονται σε ξεχωριστές ομάδες, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC.
Αυτές οι αποικίες τείνουν να έχουν απόσταση μεταξύ τους περίπου 250 χλμ., κατά μέσο όρο. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν δορυφόρους για να αναζητήσουν πουλιά των οποίων δεν γνώριζαν την ύπαρξη, στα κενά αυτών των χωρικών διαστημάτων – και πλέον εκτιμούν ότι όλες οι σημαντικές αποικίες έχουν εντοπιστεί.
Αυτές οι τέσσερις νέες αποικίες αποτελούν ευπρόσδεκτη είδηση για τους επιστήμονες, παρότι προσθέτουν μόλις μερικές χιλιάδες επιπλέον πιγκουίνους, σε έναν συνολικό πληθυσμό που υπολογίζεται σε περίπου 550.000. «Είναι καλό που, παρότι οι αυτοκράτορες επηρεάζονται από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες πάγου, εξακολουθούμε να βρίσκουμε αποικίες» λέει ο δρ Πίτερ Φρέτγουελ, της Βρετανικής Τοπογράφησης της Ανταρκτικής (BAS).
«Αλλά είναι επίσης σαφές ότι αυτά τα πουλιά αναγκάζονται να γίνουν προσαρμόσιμα και να μετακινούνται σε νέες τοποθεσίες, καθώς οι συνθήκες πάγου εξακολουθούν να αλλάζουν – και έχουμε συνεχείς ενδείξεις για αυτό» προσθέτει. Τουλάχιστον μία από τις προσφάτως εντοπισμένες αποικίες, με την ονομασία Βόρειο Λάζαρεφ, αποτελείται πιθανότατα από μια ομάδα πιγκουίνων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν μια κοντινή τοποθεσία για ένα πιο ευνοϊκό σπίτι.
Η δεύτερη αποικία, το Γκιπς, φαίνεται επίσης ότι με την πάροδο του χρόνου μετατόπισε τη θέση της. Οι δύο τελευταίες τοποθεσίες, στο Βέρλεγκερ Πόιντ και στο Βανχέφεν, δείχνουν να έχουν μια πιο μόνιμη ιστορία. Το Βανχέφεν μάλλον δεν είχε βρεθεί σε προηγούμενες αναζητήσεις, καθώς βρίσκεται 30 χλμ. ανοιχτά της θάλασσας, σε γρήγορο πάγο, που έχει αναπτυχθεί γύρω από παλιά παγόβουνα που κόλλησαν σε ρηχά νερά.
Οι δορυφόροι αποτελούν την καλύτερη επιλογή εύρεσης των αυτοκρατορικών πιγκουίνων. Το μέγεθος και η απόσταση της Ανταρκτικής καθιστούν την παρατήρηση από το Διάστημα τον μόνο πρακτικό τρόπο εντοπισμού τους. Οι αποικίες εντοπίζονται από τη χρώση των φύλλων γκουάνο πάνω στον λευκό πάγο. Εάν τα πουλιά συγκεντρωθούν σε αρκετά μεγάλους αριθμούς, αυτή η χρώση είναι ορατή ακόμη και από το Διάστημα.
Ο δρ Φρέτγουελ έχει εντοπίσει περίπου τις μισές αποικίες που γνωρίζουμε έως σήμερα. Χρησιμοποιεί τους δίδυμους δορυφόρους της αποστολής Sentinel-2, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Οι επαναλαμβανόμενες δορυφορικές εικόνες τους, για παράδειγμα, επέτρεψαν στον επιστήμονα του BAS να παρακολουθεί τις επανειλημμένες προσπάθειες των αυτοκρατόρων να αποκαταστήσουν μια αποικία κοντά στον ερευνητικό σταθμό Χάλεϊ της Βρετανίας.
Η αποικία, γνωστή ως Κόλπος Χάλεϊ, ήταν κάποτε η δεύτερη μεγαλύτερη σε όλη την Ανταρκτική, αλλά εξαφανίστηκε το 2016, όταν οι συνθήκες του θαλάσσιου πάγου άλλαξαν ξαφνικά. Χιλιάδες νεαροί αυτοκράτορες πνίγηκαν ή πάγωσαν μέχρι θανάτου όταν ο γρήγορος πάγος στον οποίο στέκονταν έσπασε.
Μια πρωτοποριακή ομάδα πουλιών έχει τώρα δημιουργήσει μια τοποθεσία φωλιάς γύρω από ένα σημείο όπου πρόσφατα έγινε μάρτυρας του τοκετού δύο γιγαντιαίων παγόβουνων. «Απλώς αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα είδος που οφείλει να είναι δυναμικό» εξηγεί ο δρ Φρέτγουελ. «Μόλις σημειωθούν μελλοντικές απώλειες πάγου, οι αυτοκράτορες θα πρέπει να μετακινηθούν – και θα το κάνουν. Είναι στη φύση τους».
Ο επιστήμονας της BAS επέστρεψε πρόσφατα από την Ανταρκτική, όπου παρακολουθούσε αυτοκράτορες με δορυφορικές ετικέτες. Αυτή η πρακτική παρέχει νέες γνώσεις σχετικά με τις αποστάσεις που θα διανύσουν τα πουλιά για να αναζητήσουν την τροφή με την οποία θα ταΐσουν τα μικρά τους. Σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, οι ενήλικες πιγκουίνοι μπορούν να ταξιδέψουν για περισσότερα από 100 χλμ. την ημέρα.