Σέρβοι εθνικιστές σε διαδήλωση με πανό και σημαίες υπέρ του «ήρωα Μλάντιτς» την εποχή της σύλληψης του αρχηγού των σερβικών στρατευμάτων στον πόλεμο της Βοσνίας. Αν και τα χρόνια έχουν περάσει, οι πληγές δεν έχουν κλείσει... | Srdjan Stevanovic/Getty Images
Επικαιρότητα

Ανεμοι πολέμου στα Δυτικά Βαλκάνια – τι λύσεις υπάρχουν;

Ξεκινώντας από τον διαμελισμό της Βοσνίας, εφ’ όσον τον επιθυμούν οι ντόπιοι, ο γάλλος διεθνολόγος και ευρωβουλευτής Μπερνάρ Γκετά, με άρθρο του, δωρίζει το «αλβανικό τμήμα» του Κοσόβου στην Αλβανία και το Μαυροβούνιο στη Σερβία. Οι προτάσεις του για τη διπλωματική δράση που πρέπει να αναλάβουν οι Βρυξέλλες
Protagon Team

«Ανεμοι πολέμου στα Βαλκάνια» τιτλοφορείται άρθρο του γάλλου διεθνολόγου και ευρωβουλευτή Μπερνάρ Γκετά, το οποίο δημοσίευσε η Repubblica. Η γενικότητα του τίτλου ξενίζει, ίσως, τον έλληνα αναγνώστη, αφού και αυτός τυγχάνει γηγενής κάτοικος της χερσονήσου του Αίμου. Ο αρθρογράφος, πάντως, αναφέρεται στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, για την οποία λέει ότι η κατάσταση «είναι ανησυχητική». Τι να συμβαίνει;

«Οι ηγέτες του σερβικού μισού αυτής της συνομοσπονδιακής χώρας απειλούν να δημιουργήσουν δικό τους στρατό, δηλαδή να αποσχιστούν και κατόπιν να συγχωνευτούν με τη Σερβία» γράφει ο Γκετά, επιρρίπτοντας ευθύνες τόσο στον σέρβο πρωθυπουργό Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ότι ενθαρρύνει τον εθνικισμό, όσο και στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, που υποστηρίξει «τα ξαδέλφια του τους Σλάβους» με σκοπό «να προξενήσει κρίση στην άκρη της ΕΕ».

Μιλάει για απειλή εμφυλίου πολέμου ο Γκετά, για τον φόβο των μουσουλμάνων της περιοχής: «Αναρωτιούνται τι θα απογίνουν, αν η χώρα διαλυθεί». Διότι «και οι Κροάτες της Βοσνίας σχεδιάζουν φυσικά να δημιουργήσουν τη μεγάλη Κροατία εφ’ όσον γεννηθεί μία μεγάλη Σερβία». Ετσι ο ευρωβουλευτής-αρθρογράφος προτείνει ευρωπαϊκή δράση προτού τα πράγματα οδηγηθούν «αναπόφευκτα σε πόλεμο».

Μία λύση θα ήταν, λέει, να μπουν στην ΕΕ η Σερβία και η Βοσνία και όλες οι βαλκανικές χώρες, ώστε να αναλάβουν οι Βρυξέλλες την επαναχάραξη των συνόρων και την απόκρουση των βλέψεων «της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας». Μόνο που «η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη δεν επιθυμεί περαιτέρω διεύρυνση». Απομένει, λοιπόν, «η ιδέα κάποιας ειρηνευτικής διάσκεψης» η οποία θα τερματίσει τον πόλεμο που γεννήθηκε από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.

Ο Γκετά προτείνει να ερωτηθούν «οι λαοί της Βοσνίας», αν θέλουν να συνεχίσουν να ζουν από κοινού «στο κράτος που, με τη Συμφωνία του Ντέιτον, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη ήθελαν να υπάρξει». Για τον ευρωβουλευτή, το «ναι» συνεπάγεται τη δημιουργία νεών θεσμών στη χώρα, ενώ το «όχι» την εδαφική διαίρεση «ώστε να έχουμε ένα μουσουλμανικό κράτος, αλλά και την επανένωση του σερβικού τμήματος με τη Σερβία και του κροατικού με την Κροατία».

Τον ρόλο του επικεφαλής της  ειρηνευτικής διάσκεψης που θα ακολουθήσει το «όχι», θα παίξει η ΕΕ.

Ο ευρωβουλευτής προτείνει επίσης απορρόφηση του «αλβανικού Κοσόβου» από την Αλβανία, αν και οι Σέρβοι θεωρούν συνολικά το Κοσσυφοπέδιο ως κοιτίδα τους, και ένωση του Μαυροβουνίου με τη Σερβία. Λέει κιόλας ότι οι Βρυξέλλες μπορούν να θέσουν αυτές τις αλλαγές ως όρους και προϋποθέσεις ένταξης των νέων κρατών στην ΕΕ. Θεωρεί ότι όσα γράφει δεν είναι εύκολα πράγματα, ωστόσο «αντιμέτωπη με τον κίνδυνο ενός νέου πολέμου, η ΕΕ θα έχανε την αξιοπιστία της αν δεν επιχειρούσε τον δρόμο της ειρήνης».

Τα «γαζωμένα» από σφαίρες κτίρια ήταν κάποτε το Ολυμπιακό Χωριό του Σεράγεβο, ένα σύμβολο ειρήνης… /Interim Archives/Getty Images