Ενώπιον μιας απόφασης που μπορεί να είναι εξαιρετικά οδυνηρή για τη χώρα του και μιας που ίσως αποβεί οδυνηρή για τον ίδιο βρίσκεται ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο χρόνος πιέζει για την απόφαση και τίποτα δεν μπορεί να ελαφρύνει το βάρος της ευθύνης.
Ο ουκρανός ηγέτης πρέπει, όπως τονίζει το Newsweek, να ισορροπήσει ανάμεσα στην ηρωική του περσόνα και τις δύσκολες αποφάσεις για να τερματίσει το ταχύτερο έναν πόλεμο που καταστρέφει την Ουκρανία.
Η διαπραγμάτευση -και στο βάθος ο συμβιβασμός- είναι σχεδόν η μόνη επιλογή. Για την ώρα, και οι δύο εμπόλεμες πλευρές προσπαθούν να ανιχνεύσουν η μία τις διαθέσεις της άλλης (η Jerusalem Post έγραφε την Τρίτη ότι έχουμε περάσει στο στάδιο των τελικών προτάσεων).
Ο ίδιος ο Ζελένσκι έλεγε τη Δευτέρα στο ABC ότι είναι έτοιμος να κάνει διάλογο, όχι όμως και να υποταγεί. Εχει απορρίψει τα ρωσικά τελεσίγραφα για να καταθέσουν οι Ουκρανοί τα όπλα και να κλειδώσουν συνταγματικά την ουδετερότητά τους, μιλά όμως για συμβιβασμό για το Ντονμπάς και την Κριμαία.
Η ρωσική εισβολή, σε κάθε περίπτωση, δεν φαίνεται να εξελίσσεται όσο ομαλά θα ήθελε η Μόσχα. Καταγράφονται σοβαρά προβλήματα στο υλικό, στη διοικητική μέριμνα, στο ηθικό. Οι Ουκρανοί έχουν κάποιες αξιόλογες επιτυχίες. Η Ρωσία όμως, μόνο και μόνο χάρη στον όγκο των ενόπλων δυνάμεών της έχει το πάνω χέρι στις επιχειρήσεις, άρα και τη δυνατότητα να στριμώξει στρατηγικά τον Ζελένσκι που θα πιεστεί να πάρει μια ακόμη πιο δύσκολη απόφαση.
Ουκρανοί πολιτικοί είπαν όμως στο Newsweek ότι θα είναι δύσκολο για τον Ζελένσκι να ανακοινώσει συμβιβασμό χωρίς να εξοργίσει τους Ουκρανούς.
Οι παραχωρήσεις γης είναι οι πιο «ακριβές». Ανθρωποι από το περιβάλλον του λένε ωστόσο ότι είναι αδύνατον να δεχτεί ότι δεν θα επιστραφεί στην Ουκρανία το Ντονμπάς και η Κριμαία.
Η εγκατάλειψη του οράματος για ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι σχετικά πιο εύκολη (όχι όμως και απλή απόφαση) και θα χρειαστεί εγγυήσεις ασφαλείας. Η ένταξη στην ΕΕ μπορεί και αυτή να δυσαρεστήσει τη Ρωσία, αν και δεν είναι τόσο απειλητική όσο αυτή στη Βορειοατλαντική Συμμαχί.
Για την ένταξη στο ΝΑΤΟ ο Ζελένσκι εμφανίζεται λιγότερο θερμός, από τη στιγμή μάλιστα που η συμμαχία δεν δείχνει να ενδιαφέρεται να εντάξει στους κόλπους της την Ουκρανία, δεν θέλει να προχωρήσει στην επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και δεν παραχωρεί μαχητικά αεροσκάφη.
Αλλα όπως τονίζει πρώην συνεργάτης του, το ότι δεν επιθυμεί πια με την ίδια θέρμη την ένταξη στο ΝΑΤΟ μπορεί να είναι διαπραγματευτικό χαρτί εκ μέρους του προέδρου, κάτι που θα προσφέρει στη Μόσχα για να σταματήσει η καταστροφή των υποδομών της Ουκρανίας.
Δύσκολο θα είναι να αποσπάσει και ισχυρότερες εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση σε αντάλλαγμα για τη μη ένταξη. Αυτές του 1994 με τις οποίες το Κίεβο παραχώρησε τα πυρηνικά του όπλα στη Ρωσία είναι πλέον κενό γράμμα.
Οπως και αν έχει, ο πρόεδρος είναι δύσκολο να «πουλήσει» την εγκατάλειψη της προσπάθειας για το ΝΑΤΟ γιατί θα διχάσει τον λαό και τους πολιτικούς και θα υπονομεύσει την τεράστια δημοφιλία που αποκόμισε από την έως τώρα στάση του στον πόλεμο. Πόσο μάλλον που αυτού του είδους οι διχασμοί είναι όπλο στα χέρια της Μόσχας για να αποδυναμώσει τον Ζελένσκι – «διαίρει και βασίλευε».
Είναι ίσως και αυτό μέρος του ιδιότυπου πολέμου της Μόσχας κατά του Κιέβου που θα αρχίσει όταν σιγήσουν τα όπλα. Βάζοντας προσκόμματα, διαφωνώντας, ακόμη και απειλώντας, η Ρωσία θα κρατά στην επιρροή της την Ουκρανία, κάνοντας το όνειρο της ένταξης στους διεθνείς οργανισμούς -και εντέλει την πορεία προς τη Δύση- όλο και πιο μακρινό και δύσκολο.