Το περασμένο Σάββατο, στο Νέο Δελχί, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός σημαντικού διεθνούς έργου υποδομής περί σύνδεσης της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης με σιδηροδρόμους, ναυτιλιακές γραμμές, ενεργειακούς αγωγούς, κ.ά.
Πρόκειται για έναν καινούργιο «διάδρομο» επικοινωνίας, για το colpo grosso της αμερικανικής διπλωματίας που στοχεύει στην αποδυνάμωση ή και ακύρωση του κινεζικού πρότζεκτ Belt and Road. Στο εγχείρημα θα συμμετέχουν και η Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ, τα Εμιράτα, η Ιορδανία, είπε ο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια της σχετικής ανακοίνωσης.
Η Repubblica έγραψε ότι το πρώτο επίπεδο αυτής της φιλόδοξης συμφωνίας είναι το εμπορικό, ενισχυτικό της παγκοσμιοποίησης. Επικέντρωσε, όμως, στο υπόστρωμα του deal, στην προσπάθεια «εξομάλυνσης των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας» και στο οικονομικό και γεωπολιτικό πλήγμα που θα υποστεί η Κίνα.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει σιδηροδρομική σύνδεση των χωρών του Κόλπου με τις υπόλοιπες αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής και ακτοπλοϊκές συνδέσεις με την Ινδία. Τα εμπορεύματα θα μεταφέρονται διά θαλάσσης από τη Βομβάη στα Εμιράτα και από εκεί σιδηροδρομικώς στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής.
Οι Αμερικανοί επιδιώκουν τη μεταφορά εμπορευμάτων με τρένο και από τη Σαουδική Αραβία στο Ισραήλ, μέσω Ιορδανίας. Από τη Χάιφα τα φορτία μπορούν να φθάνουν με πλοία σε όλη την Ευρώπη μέσω του Πειραιά (ο οποίος, ωστόσο, είναι κόμβος της COSCO, δηλαδή κινεζικών συμφερόντων).
Ο νέος «διάδρομος» θα συντομεύσει τον χρόνο μεταφοράς από την Ινδία στην Ελλάδα, ο οποίος τώρα είναι 17 ημέρες καθώς τα φορτηγά χρησιμοποιούν τη Διώρυγα του Σουέζ. Με το προταθέν σύστημα πλοία-τρένα-πλοία εξοικονομείται χρόνος μίας εβδομάδας, ωστόσο προϋποτίθεται η συνεργασία Σαουδαραβίας – Ισραήλ.
Αν το Ριάντ διατηρήσει τον ενθουσιασμό που εξεδήλωσε για το πρότζεκτ του Λευκού Οίκου, ενδέχεται να εξομαλυνθούν και οι σχέσεις των υπολοίπων σουνιτικών χωρών της περιοχής με το Ισραήλ. Προς το παρόν, πάντως, ο σαουδάραβας πρίγκιπας και διάδοχος του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είπε ότι το βασίλειο του πατέρα του θα συμμετέχει με κεφάλαιο 20 δισ. δολαρίων.
Με την προσέγγιση ΗΠΑ-Σαουδαραβίας μπαίνει στο χρονοντούλαπο η αμοιβαία αντιπάθεια Μπάιντεν-Μπιν Σαλμάν, αν και παραμένει το στίγμα της κατηγορίας περί ανάμειξης του πρίγκιπα στην άγρια δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στην Κωνσταντινούπολη, το 2018.
Το πρότζεκτ, το οποίο εξυπηρετεί προεκλογικά τον Μπάιντεν, δημιουργεί κάποια αναστάτωση στο εβραϊκό κράτος. Μπορεί ο πρωθυπουργός του, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, να δήλωσε ότι συνιστά «πρωτοποριακή πρωτοβουλία» σε επίπεδο ανάπτυξης όλης της περιφέρειας της Μέσης Ανατολής, όμως απαιτούνται και βήματα συνδιαλλαγής στο Παλαιστινιακό – σχετικά με αυτό η Repubblica εξέφρασε την απαισιοδοξία της.
Οσο πιο γρήγορα προχωρήσει η υλοποίηση του σχεδίου Μπάιντεν, τόσο ταχύτερα και η Κίνα θα αντιμετωπίσει προβλήματα και όχι μόνο στο εμπορικό επίπεδο, αφού «καταβάλλει προσπάθειες να αντικαταστήσει την αμερικανική επιρροή στη Μέση Ανατολή».
Οι Αμερικανοί δούλευαν το σχέδιό τους εδώ και καιρό. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του προεδρικού συμβούλου Τζέικ Σάλιβαν τον περασμένο Μάιο: «Να θυμάστε ότι θα υπάρξει συνεργασία για τη σύνδεση της Ασίας με τη Μέση Ανατολή, με τρόπους που ωφελούν την τεχνολογία, την οικονομία και τη διπλωματία μας. Περιμένουμε να γίνουν πολλά τους επόμενους μήνες».