Ενα μαρμάρινο ανάγλυφο υπογεγραμμένο από αθηναίους εφήβους, που χρονολογείται μεταξύ του 41 μ.Χ. και του 54 μ.Χ. αποκαλύφθηκε ότι είναι η αρχαιότερη σχολική επετηρίδα του κόσμου. Η πέτρα φέρει τα ονόματα τριανταενός 18χρονων αγοριών που είχαν περάσει ένα έτος αυστηρής στρατιωτικής εκπαίδευσης, προκειμένου να προετοιμαστούν για την ενήλικη ζωή τους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι έφηβοι αυτής της σχολικής τάξης του 41 μ. Χ. μπορεί να χάραξαν τα ονόματά τους στο μάρμαρο για να δημιουργήσουν την αίσθηση της ομάδας και της συντροφικότητας.
Ιστορικοί από τα Πανεπιστήμια του Κάρντιφ, του Ντάραμ και του Μάντσεστερ εξέτασαν το τεχνούργημα, το οποίο βρισκόταν σε μία συλλογή του Εθνικού Μουσείου της Σκωτίας από το 1887, στο πλαίσιο ενός πανεπιστημιακού προγράμματος για τη δημοσίευση μεταφράσεων αθηναϊκών επιγραφών που βρίσκονται αποθηκευμένες σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο δρ Πίτερ Λίντελ, καθηγητής Ελληνικής Ιστορίας και Επιγραφικής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, ο οποίος μετέφρασε αυτές τις μαρμάρινες επιγραφές, είπε ότι ορισμένα από τα ονόματα που βρέθηκαν γραμμένα δεν τα είχαν συναντήσει ποτέ πριν στην Ελλάδα.
«Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι οι νεαροί γνώριζαν ξεκάθαρα πως αυτό που έκαναν θα διατηρηθεί για πολύ καιρό. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν ξύλο, περγαμηνή και δέρμα για να γράφουν. Αλλά μερικές φορές, γνωρίζοντας ότι η γραφή τους σε μάρμαρο θα διατηρείτο για πολύ καιρό, έγραφαν εκεί για να φτιάξουν μνημεία. Ηταν κάτι που το έκαναν συνειδητά».
«Αυτή δεν είναι απλώς μια επετηρίδα, είναι μια χρονοκάψουλα»
Κανένας από τους νεαρούς άνδρες δεν είχε γράψει το πλήρες όνομα της οικογένειάς του στην μαρμάρινη πέτρα, ενώ κάποιοι είχαν «κόψει» τα ονόματά τους, κάνοντας για παράδειγμα το Θεογένης, Θεόγας ή το Διονυσόδωρος, Διόνυσας.
Ενα λαδωμένο σκάλισμα στο ανάγλυφο δείχνει ότι η μαρμάρινη πέτρα μπορεί να είχε κρεμαστεί στον τοίχο ενός γυμναστηρίου, αφού οι αθλητές αλείβονταν με λάδι πριν παλέψουν. Στο κάτω μέρος της λίστας των ονομάτων, γραμμένη με μεγαλύτερα γράμματα από τα άλλα, βρίσκεται η λέξη «Ceasar», η οποία αναφέρεται στον Τιβέριο Κλαύδιο Καίσαρα Γερμανικό, που κυβέρνησε ως Αυτοκράτορας Κλαύδιος, μεταξύ του 41-54 μ.Χ. Στη ρωμαϊκή περίοδο, πολλές από τις δραστηριότητες των μαθητών έδιναν έμφαση στη λατρεία του ρωμαίου αυτοκράτορα, καθώς αποτελούσε κεντρικό μέρος της αθηναϊκής ταυτότητας.