Γάλλοι ειδικοί ασφαλείας στον κυβερνοχώρο εντόπισαν ένα δίκτυο ιστοσελίδων με έδρα τη Μόσχα που διασπείρει παραπληροφόρηση και προπαγάνδα στη Δυτική Ευρώπη.
Η γαλλική υπηρεσία Viginum, ιδρύθηκε το 2021 για να ανιχνεύει ψηφιακές παρεμβάσεις από ξένες οντότητες που στοχεύουν στον επηρεασμό της κοινής γνώμης.
Σύμφωνα με την υπηρεσία, η Ρωσία επιχειρεί τη διαδικτυακή χειραγώγηση των δυτικών ψηφοφόρων, ενόψει των ευρωεκλογών και άλλων κρίσιμων εκλογών.
Η υπηρεσία ανέφερε ότι το δίκτυο περιλαμβάνει τουλάχιστον 193 sites που διαδίδουν φιλορωσική προπαγάνδα, υπερασπίζονται τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και επικρίνουν την κυβέρνηση του Κιέβου.
Μεγάλο μέρος της παραπληροφόρησης που κατευθύνεται μέσω των social media, στοχεύει αυτούς που διαδίδουν θεωρίες συνωμοσίας, επισήμαναν οι ειδικοί.
Οι ερευνητές της Viginum, οι οποίοι εντόπισαν και ανέλυσαν το δίκτυο από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2023, είπαν ότι η μαζική εκστρατεία παραπληροφόρησης προέρχεται από τη Μόσχα.
Χαρακτηριστικά, ένα φιλορωσικό κανάλι στη γαλλική εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram, δημοσιεύει έως και εννέα άρθρα την ώρα.
Οπως ανέφερε ο Guardian, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΝΑΤΟ και οι υπηρεσίες του ΟΗΕ έχουν κατατάξει την παραπληροφόρηση μεταξύ των μεγαλύτερων απειλών για τη δημοκρατία το 2024.
Σε πρόσφατη διάσκεψη υψηλού επιπέδου στις Βρυξέλλες, ένας ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ είπε ότι η παραπληροφόρηση πλέον χαρακτηρίζεται ως «θέμα εθνικής ασφαλείας» και ότι οι δυτικοί σύμμαχοι αναγνωρίζουν ότι οι υβριδικές επιθέσεις που χρησιμοποιούν παραπληροφόρηση, «θα μπορούσαν να φτάσουν στο επίπεδο μιας ένοπλης επίθεσης».
Η γενική γραμματέας Επικοινωνιών του ΟΗΕ, Μελίσα Φλέμινγκ, είπε στη διάσκεψη ότι «η παραπληροφόρηση χρησιμοποιείται για να προκαλέσει καχυποψία και περισσότερο μίσος» και υπονομεύει τις ειρηνευτικές δυνάμεις.
Απευθυνόμενος στη διάσκεψη, ο επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, Ζοσέπ Μπορέλ, είπε ότι αυτός ο νέος πόλεμος «δεν είναι βόμβες που μπορούν να σας σκοτώσουν», αλλά λέξεις και ιδέες «που μπορούν να αποικίσουν το μυαλό σας».
Η Βέρα Γιούροβα, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Επίτροπος Αξιών και Διαφάνειας, έχει στην ευθύνη της τα χαρτοφυλάκια ΜΜΕ και παραπληροφόρησης.
«Καθημερινά βλέπουμε τη δράση του Κρεμλίνου να διαδίδει προπαγάνδα και να παρεμβαίνει στις δημοκρατίες. Από τα κραυγαλέα ψέματα του Πούτιν στο φως της ημέρας μέχρι ένα κρυφό δίκτυο πηγών προπαγάνδας που μόλις αποκαλύφθηκε, το Κρεμλίνο δεν φείδεται προσπαθειών. Και ούτε η ΕΕ θα έπρεπε», τόνισε.
Η ίδια πρόσθεσε ότι χαιρετίζει την «ισχυρή αποφασιστικότητα» της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας να αντικρούσουν την προπαγάνδα του Κρεμλίνου.
Τα sites που συνδέονται με το δίκτυο παραπληροφόρησης δεν παράγουν πρωτότυπο υλικό, αλλά δημιουργήθηκαν για να πλημμυρίσουν το Ιντερνετ με υλικό από Ρώσους και φιλορώσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από ρωσικά πρακτορεία Τύπου και άλλους επίσημους λογαριασμούς πιστούς στη Μόσχα, σύμφωνα με τους γάλλους ειδικούς στον τομέα της άμυνας.
Από τότε που οι Ρώσοι εισέβαλαν στην Ουκρανία, πριν δύο χρόνια, τα sites αυτά έχουν βάλει στο στόχαστρο ρωσόφωνες κοινότητες στην Ουκρανία και «αρκετές δυτικές χώρες», συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας, της Βρετανίας και των ΗΠΑ.
Η έκθεση της Viginum, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, ανέφερε: «Αν και αυτό το δίκτυο με τουλάχιστον 193 sites κάλυπτε αρχικά ειδήσεις από ρωσικές και ουκρανικές ιστοσελίδες, άλλαξε την ημέρα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και άρχισε να στοχεύει κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη και στη συνέχεια αρκετές δυτικές χώρες που υποστηρίζουν την Ουκρανία και τον πληθυσμό της.
»Ο κύριος στόχος φαίνεται να είναι η κάλυψη της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης παρουσιάζοντας θετικά «την ειδική στρατιωτική επιχείρηση» (τη ρωσική εισβολή) και δυσφημώντας την Ουκρανία και τους ηγέτες της. Ιδεολογικά προσανατολισμένο, αυτό το περιεχόμενο παρουσιάζει επανειλημμένα ανακριβή ή παραπλανητικά αφηγήματα».
Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι το δίκτυο «συμβάλλει άμεσα στην πόλωση της γαλλόφωνης ψηφιακής δημόσιας συζήτησης». Για να προσεγγίσει ένα ευρύ κοινό, επιλέγει «πηγές φιλορωσικής προπαγάνδας, μαζική αυτοματοποίηση στη διανομή περιεχομένου και βελτιστοποίηση των μηχανών αναζήτησης».
Μία από τις διευθύνσεις που χρησιμοποιούν ευρέως αυτά τα sites, περιέχει τη λέξη «Pravda» και κατάληξη τον κωδικό domain της κάθε χώρας ((fr, de, pl, es). Δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2023 και έχει κοινό χαρακτηριστικό μία διεύθυνση IP που φιλοξενείται σε διακομιστή στην Ρωσία.
«Επιπλέον, αυτοί οι ιστότοποι δημοσιεύουν πανομοιότυπο περιεχόμενο υπέρ του Κρεμλίνου, ιδιαίτερα σχετικά με την υποτιθέμενη νομιμότητα της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», δυσφημώντας την Ουκρανία και τους ηγέτες της ή επικρίνοντας τη Δύση, σημείωσε.
Αλλα sites στόχευαν κυρίως ρωσόφωνο κοινό στην Ουκρανία και δημιουργήθηκαν μεταξύ 3 Απριλίου και 17 Δεκεμβρίου 2022. «Ορισμένοι ιστότοποι στοχεύουν πολύ συγκεκριμένες και στρατηγικές τοποθεσίες, όπως η Χερσώνα ή η Μαριούπολη», ανέφερε η έκθεση.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος της προπαγάνδας επικεντρώνεται στη σύγκρουση στην Ουκρανία, η Viginum σημείωσε ότι το περασμένο καλοκαίρι ο ιστότοπος της γαλλικής Pravda δημοσίευσε υλικό που αφορά την παρουσία γαλλικών στρατευμάτων στο Σαχέλ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στον Νίγηρα και την Γκαμπόν.
Πάντως, οι ειδικοί είπαν ότι η μαζική εκστρατεία προπαγάνδας και παραπληροφόρησης των Ρώσων φαίνεται να έχει περιορισμένη επιτυχία: η μέση επισκεψιμότητα σε πέντε χώρες τον Νοέμβριο, ήταν 31.000 επισκέψεις, με το μικρότερο νούμερο να εμφανίζεται στη Γαλλία.