Είναι αλήθεια πως η 65χρονη Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει πολλές πιθανότητες να παραμείνει στη θέση της, δηλαδή στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο δεν θεωρείται πια το απόλυτο φαβορί, με αποτέλεσμα οι συζητήσεις όσον αφορά το ποιος ή ποια θα μπορούσε να τη διαδεχθεί να δίνουν και να παίρνουν στις Βρυξέλλες (κυρίως μεταξύ πολιτικών, διπλωματών και αξιωματούχων επικριτικών απέναντι στην επικεφαλής της Κομισιόν).
Συμμετέχοντας σε αυτό το «συναρπαστικό παιχνίδι», όπως το χαρακτηρίζει το Politico, οι δημοσιογράφοι του παρουσιάζουν τα πρόσωπα που συζητούνται περισσότερο, είτε ως γνήσιες εναλλακτικές επιλογές είτε ως μέσο άσκησης πίεσης προς την Φον ντερ Λάιεν.
Στην παρακάτω λίστα δεν περιλαμβάνονται οι επικεφαλής υποψήφιοι των άλλων πολιτικών κομμάτων που ανταγωνίζονται την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει η πρόεδρος της Κομισιόν, προηγείται με διαφορά στις δημοσκοπήσεις και, σύμφωνα με τη διαδικασία του Spitzenkandidaten, ο/η πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει να προέρχεται από τους κόλπους του ή έστω να προτείνεται από αυτό.
Μάριο Ντράγκι
Οπως θυμίζει το Politico, το όνομα του 76χρονου πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας και πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ακούγεται πάντα όταν μένει κενή κάποια καίρια θέση στην ευρωπαϊκή και στη διεθνή σκηνή. Εως τώρα στις Βρυξέλλες ο Μάριο Ντράγκι εμφανιζόταν ως πιθανός διάδοχος του Σαρλ Μισέλ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Υπέρ του λειτουργεί σίγουρα το γεγονός πως εργάζεται ήδη στους κόλπους της ΕΕ, καταστρώνοντας ένα επίσημο σχέδιο των Βρυξελλών με στόχο να καταστεί η ΕΕ πιο ανταγωνιστική, το οποίο θα παρουσιάσει αμέσως μετά τις εκλογές του Ιουνίου, όταν οι ευρωπαίοι ηγέτες θα παζαρεύουν τις κορυφαίες θέσεις εργασίας του μπλοκ.
Επιπλέον, ο Μάριο Ντράγκι έχει εξαιρετικές σχέσεις με τον Εμανουέλ Μακρόν. Ομως δεν ανήκει ξεκάθαρα σε κάποια πολιτική παράταξη και, όπως εξηγούν οι συντάκτες του Politico, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί το ΕΛΚ θα επέλεγε να παραδώσει την υψηλή θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε κάποιον που δεν πρόσκειται ρητά στο κόμμα.
Ρομπέρτα Μέτσολα
Το να χάσει το ΕΛΚ την προεδρία θεωρείται απίθανο. Αν, όμως, η Φον ντερ Λάιεν δεν λάβει την περαιτέρω υποστήριξη που χρειάζεται, θα μπορούσε αυτομάτως να αναδειχθεί η δεύτερη κορυφαία υποψήφια του ΕΛΚ. Ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Ρομπέρτα Μέτσολα κατάφερε να μείνει εντός της πολιτικής αντιπαράθεσης, εφαρμόζοντας μια τακτική που τη βοήθησε να εξασφαλίσει την τρέχουσα θέση της.
Εχει επίσης αποδείξει ότι διαθέτει ηγετικά προσόντα στην εξωτερική πολιτική, ενώ υπήρξε η πρώτη υψηλόβαθμη αξιωματούχος της ΕΕ που επισκέφθηκε το Κίεβο μετά την εισβολή της Ρωσίας, τον Φεβρουάριο του 2022. Η μαλτέζα πολιτικός χαίρει επίσης της εκτίμησης αρκετών ευρωπαίων ηγετών, με το Politico να αναφέρεται σε πρόσφατη ανάρτησή της στο Instagram στην οποία συνομιλεί με τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ντόναλντ Τουσκ, τον πρωθυπουργό της Πολωνίας.
Ομως η Μάλτα είναι η μικρότερη χώρα της ΕΕ –σε έκταση και σε πληθυσμό–, ενώ η Μέτσολα στερείται εμπειρίας στην εκτελεστική εξουσία, ακόμη και στην πατρίδα της. Το Politico σημειώνει επίσης πως το συντηρητικό της ιστορικό σχετικά με τις αμβλώσεις χρησιμοποιήθηκε εναντίον της κατά την έναρξη της προεδρίας της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Κριστίν Λαγκάρντ
Η νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα μπορούσε να διαδεχθεί τη νυν πρόεδρο της Κομισιόν, καταρχάς επειδή είναι Γαλλίδα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι δημοσιογράφοι του Politico. Η απροθυμία του Μακρόν να υποστηρίξει τη Φον ντερ Λάιεν για την ανώτατη θέση αποτελεί ξεκάθαρα ζήτημα για τη γερμανίδα πολιτικό και το κόμμα της.
Μετά από πέντε χρόνια γερμανικής κυριαρχίας στην Κομισιόν και ακόμη μεγαλύτερη περίοδο που την καίρια θέση του προσωπάρχη του/της προέδρου της Επιτροπής κατείχαν Γερμανοί και Αυστριακοί, ο γάλλος πρόεδρος θα μπορούσε να επιδιώξει να καταστεί η Κομισιόν περισσότερο… γαλλική. Πλεονέκτημα για τη Λαγκάρντ, πέραν του ότι είναι γυναίκα, αποτελεί σίγουρα η τεράστια εμπειρία της.
Οσον αφορά τα κατά, το Politico σημειώνει ότι, καταρχάς, «είναι Γαλλίδα» και δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των υφισταμένων της. ή ότι το Ελιζέ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προωθήσει το όνομά της.
Κλάους Γιοχάνις
Ο πρόεδρος της Ρουμανίας θεωρείται αξιόπιστος και είναι ιδιαίτερα αγαπητός μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών, κυρίως μεταξύ των Συντηρητικών. Τόσο ο Μακρόν όσο και ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς τον επαίνεσαν γιατί κράτησε τη χώρα του στο φιλοδυτικό και φιλοευρωπαϊκό στρατόπεδο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία – κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και τη Βουλγαρία.
Σε αντίθεση με την Πολωνία, η Ρουμανία τήρησε επίσης αυστηρά τους κανόνες της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και δεν επέβαλε μονομερώς περιορισμούς στα ουκρανικά σιτηρά – γεγονός που ενίσχυσε τη φήμη του ρουμάνου προέδρου ως φιλοευρωπαίου. Επιπροσθέτως, πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι καιρός να ηγηθεί της ΕΕ ένας Ανατολικοευρωπαίος, ενώ ο Κλάους Γιοχάνις ανήκει και στην οικογένεια του ΕΛΚ. Το ότι το κόμμα επέλεξε να πραγματοποιήσει το εκλογικό του συνέδριο στο Βουκουρέστι, σίγουρα δεν ήταν τυχαίο.
Καθώς η δεύτερη θητεία του ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο, ο ρουμάνος πρόεδρος έχει ήδη αρχίσει να αναζητά κορυφαία θέση στη διεθνή σκηνή, αποφασίζοντας, για παράδειγμα, τον προηγούμενο μήνα, να θέσει υποψηφιότητα για τη θέση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, γεγονός που δυσαρέστησε ορισμένους δυτικοευρωπαίους ηγέτες που έχουν ταχθεί ήδη υπέρ της υποψηφιότητας του ολλανδού πρώην πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε.
Αντρέι Πλένκοβιτς
Ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς προέρχεται επίσης από το ΕΛΚ και ο διορισμός του στην προεδρία της Κομισιόν θα απαντούσε στις αυξανόμενες εκκλήσεις περί εκπροσώπησης της Ανατολικής Ευρώπης σε ανώτατο ευρωπαϊκό επίπεδο. Η επιλογή ενός Κροάτη ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα έστελνε επίσης ένα θετικό μήνυμα στα επίδοξα μέλη της ΕΕ (η Κροατία είναι το νεότερο μέλος της ΕΕ).
Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Πλένκοβιτς ότι θα ηγηθεί της λίστας υποψηφίων ευρωβουλευτών του κυβερνώντος κόμματος της Κροατίας εκλήφθηκε από ορισμένους ως ένδειξη ότι σκέφτεται να εγκαταλείψει την εγχώρια πολιτική σκηνή. Ως πρωθυπουργός της Κροατίας από το 2016, απέκτησε κύρος και εμπειρία, ενώ ανέπτυξε και ισχυρούς δεσμούς με άλλους ευρωπαίους ηγέτες. Ο ίδιος απέρριψε φήμες ότι θα μπορούσε πράγματι να αντικαταστήσει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με το Politico, όμως η κίνησή του αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως ένδειξη ότι στην πραγματικότητα ενδιαφέρεται για τη δουλειά της.
Τιερί Μπρετόν
Ο γάλλος ευρωπαίος επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς έχει διατελέσει επίσης υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, οπότε διαθέτει επαρκή διοικητική εμπειρία σε ανώτατο επίπεδο και, παρότι δεν ανήκει στο ΕΛΚ, είναι συντηρητικός. Το ιστορικό του ως πρώην CEO που επανέφερε τη βιομηχανική πολιτική στην ατζέντα της Κομισιόν, θα του επέτρεπε να υποστηρίξει ότι επιδιώκει να ηγηθεί μιας Ευρωπαϊκής Επιτροπής επικεντρωμένης πολύ περισσότερο στην ανταγωνιστικότητα.
Ο Μπρετόν έχει επίσης αναδειχθεί ως ο πιο υψηλόβαθμος επικριτής της Φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες. Μάλιστα, αφού η νυν πρόεδρος της Κομισιόν έλαβε το χρίσμα του ΕΛΚ ως επικεφαλής υποψήφια του κόμματος, ο Μπρετόν έγραψε στο διαδίκτυο ότι η υποστήριξη μιας δεύτερης θητείας της δεν ήταν ακριβώς ομόφωνη στους κόλπους του κόμματος.
Ομως ο Τιερί Μπρετόν ενδέχεται να έχει περισσότερους εχθρούς παρά φίλους στους ανώτατους κύκλους της ΕΕ, τόσο εντός της Επιτροπής όσο και μεταξύ χωρών, με πολλούς να αμφισβητούν τα πεπραγμένα του. Επιπλέον, δεν ανήκει στο ΕΛΚ.