Αιφνιδιασμός είναι η λέξη που περιγράφει την αντίδραση των Τούρκων στην ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για την έναρξη ερευνών υδρογονανθράκων νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης από την αμερικανική εταιρεία ExxonMobil και η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων).
Η σχετική ΝAVTEX για τον απόπλου του πλοίου της Sanco Shipping AS, «Sanco Swift», που ναυλώθηκε από την ειδική στις γεωφυσικές έρευνες νορβηγική PGS και βρίσκεται αγκυροβολημένο στους Καλούς Λιμένες της Κρήτης, αναμένεται σύμφωνα με την «Καθημερινή», εντός 48ωρου.
Σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ το πρωί της Τρίτης, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, επανέλαβε ότι η Ελλάδα τείνει χείρα συνεργασίας στη Λιβύη για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών –κάτι άλλωστε στο οποίο αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός– αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι προσώρας δεν υπάρχει ο αξιόπιστος συνομιλητής στην πλευρά της προσωρινής – μεταβατικής κυβέρνησης, όπως δεν δεσμεύουν τη Λιβύη οι συμφωνίες που έχει υπογράψει εσχάτως με την Τουρκία.
Στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε άνοιγμα της Ελλάδας προς την πλευρά της Λιβύης συνολικά, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. «Διότι –όπως επεσήμανε– Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές οι οποίες βρίσκονται απέναντι η μία από τις άλλες. Είναι ο φυσικός συνομιλητής μας η Λιβύη. Και θα μπορούσαμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε από κοινού υδρογονάνθρακες οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης».
Αυτό, όμως, συμπλήρωσε, «προϋποθέτει στην τελική του κατάληξη την οριοθέτηση, μια οριστική συμφωνία».
Μεταξύ των πρώτων αντιδράσεων στον τουρκικό Τύπο, ο αρθρογράφος της Milliyet Οζάι Σεντίρ ανέφερε: «Η Ελλάδα πιέζει έντονα και λέει “η Λιβύη να κάνει συμφωνία με μας”. Εκείνο το θέμα πρέπει να το δούμε άμεσα. Τι θα κάνουμε; Πιθανότατα θα δούμε τους όρους με τη συμφωνία Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και άμεσα θα στείλουμε εκεί τα γεωτρύπανα μας. Αν πράγματι οι ΗΠΑ χάνουν την ισορροπία και πιέσει την κυβέρνηση της Λιβύης για να συμφωνήσει με την Ελλάδα, η απάντηση της Τουρκίας θα είναι ξεκάθαρη. Εμείς συμφωνήσαμε νωρίτερα μαζί τους και θα πούμε “ερχόμαστε και ξεκινάμε τις έρευνες”».
«Ο Μητσοτάκης δήλωσε πως θα ξεκινήσουν σεισμικές έρευνες στην Πελοπόννησο και νοτιοδυτικά της Κρήτης» ανέφερε το τουρκικό πρακτορείο Anadolu.
«Η Ελλάδα θα ερευνήσει για φυσικό αέριο σε Πελοπόννησο και Κρήτη», ήταν ο τίτλος της Aksam.
«Η Ελλάδα θα αναζητήσει φυσικό αέριο σε Πελοπόννησο και Κρήτη! Εγκατέλειψε την πώληση του Λιμανιού της Αλεξανδρούπολης» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος στην Yeni Akit.
Δεν λείπουν βέβαια και φωνές εντός των τειχών που αντιμετωπίζουν ως «απειλή» την έναρξη ερευνών για κοιτάσματα φυσικού αερίου νότια της Κρήτης (ενδεικτικά, κάτω, η αντίδραση της Greenpeace Greece).
Το ισχυρό ενδιαφέρον της ExxonMobil για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες και την περιοχή της Κρήτης επαναβεβαιώθηκε στα τέλη Ιουλίου, όταν μετά την αποχώρηση της Total αύξησε το ποσοστό συμμετοχής της στις δύο παραχωρήσεις από το 40% στο 70% και ανέλαβε ρόλο operator.
Με την εκκίνηση του προγράμματος σεισμικών ερευνών στα δυτικά και νoτιοδυτικά της Κρήτης, αλλά και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, στα όρια της ελληνικής ΑΟΖ με την Ιταλία, υπογράμμιζε το Αθηναϊκό Πρακτορείο, η Ελλάδα θα εκτελέσει για πρώτη φορά παράλληλες έρευνες στα βορειοδυτικά και τα νοτιοδυτικά σύνορά της.
Αρμόδιες πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ σημείωναν ότι «η ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκε η ExxonMobil, μας γεμίζει εμπιστοσύνη για το τελικό αποτέλεσμα και φαίνεται να επιβεβαιώνει τη στρατηγική σημασία της περιοχής ερευνών».
Την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων στα μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης (2D) θα ακολουθήσει η επεξεργασία των δεδομένων εντός των επομένων 6 μηνών για την απεικόνιση των γεωλογικών δομών του υπεδάφους. Μετά την ερμηνεία των επεξεργασμένων σεισμικών δεδομένων, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα γεωλογικά μοντέλα και άλλα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, θα ακολουθήσουν: (α) η επιλογή και ιεράρχηση στόχων για διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων, (β) η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και (γ) η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης.
Στόχος είναι η απόφαση γεώτρησης εντός του 2024 και διενέργεια της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης μέσα στο 2025.
Οι δύο περιοχές της Κρήτης είναι οι πλέον υποσχόμενες για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Πηγές που μίλησαν στην «Καθημερινή», σημείωναν ότι η γεωλογία του κοιτάσματος είναι αντίστοιχη με τις δομές τύπου Zor, του μεγάλου κοιτάσματος της Αιγύπτου.
Τα δυνητικά εκτιμώμενα αποθέματα της περιοχής, σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της ΕΔΕΥ, είναι της τάξης των 70-90 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, ποσότητα ικανή να καλύψει το 15%-20% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο.