Μετά από τέσσερα χρόνια διαμονής στη Γερμανία, ο Αϊ Γουέιγουεϊ έχει σχηματίσει τη δική του κατηγορηματική άποψη για τη χώρα: Είναι γεμάτη ρατσιστές που δεν θέλουν τους ξένους.
Και ας είναι η Γερμανία αυτή που του έδωσε άσυλο το 2015, όταν του επιτράπηκε να φύγει από την πατρίδα του, την Κίνα. Ο διάσημος ακτιβιστής καλλιτέχνης έχει μετακομίσει στο Κέμπριτζ με την οικογένειά του, εδώ και λίγους μήνες.
Οταν ο δημοσιογράφος της Guardian, τον ρωτά αν πιστεύει ότι στη χώρα του Brexit θα βρει μεγαλύτερη ανεκτικότητα, απαντά ότι βρίσκεται στη χώρα κυρίως για τον 10χρονο γιο του, Λάο. Οτι θα έχει μία καλή εκπαίδευση και θα είναι ασφαλής. «Δεν θέλω να ζήσει σε σκληρές συνθήκες. Δεν νομίζω ότι η Γερμανία είναι καλό περιβάλλον για τους ξένους. Λέει μάλιστα, ότι πριν φύγουν, ένας έμπορος απείλησε τον γιο του.
Ο Αϊ θεωρεί ότι η Βρετανία είναι καλύτερη επιλογή για την οικογένειά του. «Εδώ είναι αποικιοκράτες. Είναι τουλάχιστον ευγενικοί. Αλλά στη Γερμανία, δεν έχουν αυτή την ευγένεια. Θα έλεγαν, ότι στη Γερμανία, πρέπει να μιλάς γερμανικά. Είναι πολύ αγενείς στην καθημερινότητά τους. Εχουν μία βαθιά αντιπάθεια για τους ξένους. Και δεν μου αρέσει ένα κράτος ή μία κουλτούρα που υπακούει τόσο πολύ στις αρχές».
Λογικό αυτό βέβαια, όταν προέρχεται από έναν άνθρωπο που μεγάλωσε σε μία οικογένεια που τιμωρήθηκε για ανυπακοή στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, και δεν έπαψε σε όλη του τη ζωή να διαμαρτύρεται και ο ίδιος κατά του καθεστώτος.
«Η Γερμανία είναι μία κοινωνία ακριβείας», συνέχισε ο Αϊ. «Οι άνθρωποί της αγαπούν να καταπιέζονται. Αυτό το βλέπεις και στην Κίνα. Εφόσον το συνηθίσεις, μπορεί να είναι πολύ διασκεδαστικό. Και βλέπεις την αποτελεσματικότητα, το θέαμα, την αίσθηση της δύναμης που εξαπλώνεται μέσω αυτής της κατάστασης του νου. Δεν υπάρχει χώρος για έκφραση της ατομικότητας. Μπορεί να μην μοιάζει με αυτό που συνέβη τη δεκαετία του ’30, αλλά έχει την ίδια δομή και λειτουργία. Ταυτίζονται με το καλτ της απολυταρχικής νοοτροπίας».
Ο Αϊ πιστεύει ότι η χώρα δεν ενδιαφέρεται για τον πόνο των άλλων, τόσο μέσα στη Γερμανία όσο και έξω. «Για παράδειγμα, δεν τους ενδιαφέρει τι γίνεται στο Χονγκ Κονγκ γιατί κάνουν μπίζνες με την Κίνα».
Συγκρίνει λοιπόν, «τη Γερμανία σήμερα με τη Γερμανία των Ναζί;», τον ρωτά ο δημοσιογράφος.
«Φασισμός είναι να πιστεύεις ότι μία ιδεολογία είναι ανώτερη από άλλες και να προσπαθείς να ξεπλύνεις αυτή την ιδεολογία απορρίπτοντας άλλους τρόπους σκέψης. Αυτό είναι ο ναζισμός. Και αυτός ο ναζισμός μια χαρά υπάρχει και στη σημερινή καθημερινή ζωή στη Γερμανία», απαντά.
Εχει και ο ίδιος να θυμάται περιπτώσεις που έπεσε θύμα ρατσιστών. «Ηταν τρεις φορές μέσα σε ταξί του Βερολίνου. Διαφορετικοί οδηγοί με πέταξαν έξω». Δεν ήταν απροκάλυπτα ρατσιστική η συμπεριφορά τους, λέει, αλλά ήταν φανερό το κίνητρο. «Μία φορά, του ζήτησα να ανοίξω το παράθυρο γιατί φορούσε πάρα πολύ άρωμα και είμαι ευαίσθητος στη μυρωδιά. Μία άλλη επειδή απάντησα στο κινητό μου που χτύπησε μέσα στο ταξί και μίλησα κινέζικα με τη μητέρα μου».
Ο Αϊ είναι ξεκάθαρος για το ποιος είναι ο κύριος σκοπός της τέχνης του: Δεν είναι η αισθητική, αλλά η πολιτική. «Αν η τέχνη μου έχει κάποιο νόημα, είναι ότι είναι εργαλείο για την ελευθερία. Οταν βλέπω ανθρώπους θύματα του απολυταρχισμού, γίνομαι στρατιώτης και υπερασπίζομαι την ελευθερία τους. Μπορώ να γίνω άγριος όσο και οποιοδήποτε ζώο για να προστατέψω την βασική αξία που λατρεύω».