Με προφορική ή γραπτή συναίνεση των πολιτών θα πραγματοποιείται ο εμβολιασμός για τον κορονοϊό σε όλα τα εμβολιαστικά κέντρα.
Οπως προβλέπεται στις οδηγίες που απεστάλησαν στα εμβολιαστικά κέντρα και συντάχθηκαν από το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, οι πολίτες που θα δεχθούν να κάνουν το εμβόλιο για την Covid-19 θα πρέπει να δώσουν τη συναίνεσή τους, γεγονός που θα διασφαλίζει ότι έχουν ενημερωθεί πλήρως για τη διαδικασία αλλά και για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να έχουν.
Στην περίπτωση που κάποιος πολίτης δεν μπορεί να παράσχει προφορική συγκατάθεση για το εμβόλιο, θα πρέπει να συμπληρώνεται το έγγραφο από κάποιον οικείο, από τον πάροχο φροντίδας ή από τον δικαστικό συμπαραστάτη.
Είναι η πρώτη φορά που θα ζητηθεί γραπτή ή προφορική συγκατάθεση για εμβολιασμό από ενήλικες, αφού μέχρι σήμερα η παρουσία και μόνο είτε για το εμβόλιο της γρίπης είτε άλλων εμβολίων, θεωρούνταν αυτονόητα συναίνεση.
Τι αναφέρει το έγγραφο
Στο έγγραφο συγκατάθεσης εμβολιασμού έπειτα από ενημέρωση του πολίτη αναφέρεται ότι «Εχω διαβάσει ή μου εξηγήθηκαν οι πληροφορίες σχετικά με το υπό χορήγηση εμβόλιο έναντι της Covid-19. Κατανοώ τα πλεονεκτήματα και τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου και τον κίνδυνο μην εμβολιασμού. Εχω ενημερωθεί για τις αντενδείξεις εμβολιασμού με το παραπάνω εμβόλιο στο παραπάνω άτομο. Κατανοώ ότι στη σπάνια περίπτωση εμφάνισης αναφυλαξίας, θα γίνει παροχή επείγουσας θεραπείας. Είχα την ευκαιρία να θέσω ερωτήσεις, οι οποίες απαντήθηκαν ικανοποιητικά».
Οπως διευκρινίζεται πάντως στις οδηγίες που εστάλησαν, ο γιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης, χωρίς την προηγούμενη συναίνεση του υποψηφίου για εμβολιασμό.
Εγκυρη συναίνεση
Προϋποθέσεις της έγκυρης συναίνεσης του υποψηφίου προς εμβολιασμό είναι:
- Να παρέχεται έπειτα από πλήρη, σαφή και κατανοητή ενημέρωση
- Ο υποψήφιος να έχει ικανότητα έχει συναινέσει
- Αν ο υποψήφιος είναι ανήλικος, η συναίνεση δίδεται από αυτούς που ασκούν τη γονική μέριμνα ή έχουν την επιμέλειά του. Λαμβάνεται όμως υπόψη και η γνώμη του, εφόσον ο ανήλικος κατά την κρίση του γιατρού έχει την ηλικιακή, πνευματική και συναισθηματική ωριμότητα να κατανοήσει την κατάσταση της υγείας του.
- Αν ο υποψήφιος δεν διαθέτει ικανότητα συναίνεσης, η συναίνεση για την εκτέλεση της ιατρικής πράξης δίδεται από τον δικαστικό συμπαραστάτη εφόσον αυτός έχει οριστεί. Αν δεν υπάρχει δικαστικός συμπαραστάτης, η συναίνεση δίδεται από τους οικείους του ασθενούς.
Διευκρινίζεται ότι ο γιατρός, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να προσπαθήσει να εξασφαλίσει την εκούσια συμμετοχή, σύμπραξη και συνεργασία του ατόμου προς εμβολιασμό.
Οδηγίες
Στο έντυπο που εστάλη στα εμβολιαστικά κέντρα δίνονται επίσης οδηγίες στους γιατρούς για το πώς θα χρησιμοποιούν τα εμβόλια, πώς θα προστατεύουν τον εαυτό τους, ενώ παρέχονται και αναλυτικές οδηγίες για το πώς ακριβώς θα πραγματοποιείται ο εμβολιασμός στον ώμο.
Παράλληλα, περιγράφονται λεπτομερώς οι ανεπιθύμητες ενέργειες που ενδέχεται να εμφανιστούν, καθώς και ποιοι πρέπει να αποφύγουν το εμβόλιο. Δίνονται μάλιστα σαφείς οδηγίες για τις περιπτώσεις που ο υποψήφιος προς εμβολιασμό μπορεί να εμφανίσει αναφυλακτικό σοκ.
Προφυλάξεις
Στις οδηγίες επισημαίνεται ότι, όπως με όλα τα ενέσιμα εμβόλια, είναι απαραίτητη η παρουσία γιατρού που θα επιβλέπει ώστε να αντιμετωπίσει τυχόν –σπάνιο– αναφυλακτικό συμβάν μετά τον εμβολιασμό.
Ποιος δεν θα κάνει το εμβόλιο
Το εμβόλιο με mRNA πρέπει να αποφεύγεται σε οποιαδήποτε υπερευαισθησία στα περιγραφόμενα ενεργά συστατικά του εμβολίου, καθώς και σε άτομα με προηγούμενο ιστορικό σοβαρής αλλεργίας σε εμβόλιο, φάρμακο ή τροφή.
Στις σχετικές αντενδείξεις περιλαμβάνεται κάθε ελάσσων ασθένεια μέχρι την ανάρρωση αφενός για να μην υπάρξει ζήτημα διαφοροδιάγνωσης από πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου και αφετέρου για να αποφευχθεί η πιθανότητα διασποράς τυχόν επωαζόμενης λοίμωξης από κορονοϊό σε περίπτωση επιδημικής έξαρσης.
Σχετικά με τον εμβολιασμό ατόμων που έχουν ήδη νοσήσει από Covid ή ατόμων με ανιχνεύσιμα αντισώματα, δεν καταγράφηκε πρόβλημα ασφάλειας, σύμφωνα με τις κλινικές μελέτες φάσης 3 των Pfizer/BioNTech όπου συμπεριλήφθηκαν άτομα με θετικά αντισώματα.
Eγκυοι
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν στο έντυπο με τις οδηγίες ότι τα δεδομένα που αφορούν τη χρήση του εμβολίου κατά τη διάρκεια της κύησης απουσιάζουν ή είναι περιορισμένα καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες τοξικότητας.
Η κύηση πρέπει να αποκλείεται πριν από τον εμβολιασμό, ενώ οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας θα πρέπει να αποφεύγουν την εγκυμοσύνη για τουλάχιστον δύο μήνες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου.