Περπατώντας στο κέντρο της Αθήνας βλέπεις Ελληνες μούσκεμα στον ιδρώτα μέσα στα μπουφάν τους, διότι το ημερολόγιο λέει ότι μπήκε ο Νοέμβρης, οπότε δεν φεύγεις από το σπίτι σου το πρωί χωρίς μια ζακετούλα ή ένα ελαφρύ μπουφάν, τέλος πάντων. Ωστόσο, οι τουρίστες που εξακολουθούν να πλημμυρίζουν την πόλη προτιμούν μάλλον να κοιτάζουν το θερμόμετρο πριν ξεκινήσουν να κάνουν να κάνουν τις βόλτες τους. Και τους αναγνωρίζεις γιατί κάνουν τζόγκινγκ στη Σόλωνος με σορτσάκι και μακό ή λιάζονται στο Σύνταγμα με εξώπλατα, λες και είναι κατακαλόκαιρο.
Το αργότερο την 28η Οκτωβρίου έχουμε συνηθίσει να ετοιμαζόμαστε για τον χειμώνα∙ ντύνουμε το σπίτι με τα χαλιά του, μαζεύουμε τα καλοκαιρινά και αερίζουμε τα χειμωνιάτικα ρούχα. Το ίδιο και οι γείτονές μας οι Ιταλοί∙ «cambio di stagione» (αλλαγή της σεζόν) αποκαλούν την αλλαγή στις γκαρνταρόμπες τους δύο φορές τον χρόνο, καλοκαίρι και χειμώνα.
Αλλά φέτος, με τόσο υγρό και ζεστό φθινόπωρο, δεν είναι ακόμη καιρός για τα οικιακά της αλλαγής της σεζόν∙ περιμένουμε να δροσίσει, αναβάλλοντας συνεχώς αυτές τις δουλειές, και αναρωτιόμαστε αν θα έρθει φέτος ο χειμώνας ή μήπως μας ξέχασε για τα καλά.
Αυτό το δύσκολο φθινόπωρο αποτυπώθηκε στα καταστήματα ενδυμάτων της Ιταλίας, που προσπαθούν μάταια να πουλήσουν μάλλινα παλτά, καπέλα και κασκόλ, ενώ οι θερμοκρασίες στη γείτονα χώρα φθάνουν επίσης στους 30 βαθμούς Κελσίου.
Οι πωλήσεις μόδας στην Ιταλία μειώθηκαν κατά 20% τον Οκτώβριο, γράφει στους Times του Λονδίνου ο Τομ Κίνγκτον, ανταποκριτής της βρετανικής εφημερίδας στη Ρώμη, γεγονός που έκανε τους καταστηματάρχες να αναρωτιούνται γιατί να τους απασχολούν οι χειμερινές εκπτώσεις του Ιανουαρίου όταν ο χειμώνας δεν έχει ξεκινήσει καν.
«Οι έμποροι λιανικής λένε ότι, αν οι εποχές αλλάζουν, το ίδιο θα γίνει και με τις πωλήσεις» δήλωσε ο Τζούλιο Φελόνι, επικεφαλής της Ιταλικής Ομοσπονδίας Μόδας, που αντιπροσωπεύει 35.000 καταστήματα ρούχων.
Η αλλαγή των καιρικών συνθηκών, λοιπόν, απειλεί συνήθειες των Ιταλών, όπως το λεγόμενο «cambio di stagione». Στη Βρετανία, ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά, γράφει ο Κίνγκτον στους Times. Οι άνθρωποι τείνουν να έχουν στις ντουλάπες τους χειμωνιάτικα και καλοκαιρινά ρούχα ανάκατα σχεδόν όλον τον χρόνο, επειδή ο καιρός δεν είναι τόσο προβλέψιμος όσο στον Νότο.
Οι ιταλοί έμποροι φοβούνται πως όταν επιτέλους αρχίσει ο χειμώνας θα είναι ώρα για τις εκπτώσεις του Ιανουαρίου, που σημαίνει ότι θα χρειαστεί να πουλήσουν τις περισσότερες σειρές χειμερινών ενδυμάτων με έκπτωση, αντί να χρησιμοποιήσουν τις εκπτώσεις ως ευκαιρία για εκκαθάριση ειδών στο τέλος του αποθέματος.
«Με αυτή την αφύσικη ζέστη, οι φίλοι μου μόλις τώρα αρχίζουν να κάνουν το “cambio di stagione” τους» είπε στον Κίνγκτον η ιταλίδα συνάδελφός του Λάουρα Κάφαρο. «Και αν το έχεις αναβάλει, σημαίνει ότι αναβάλλεις και την αγορά πιο βαριών, χειμωνιάτικων ρούχων» πρόσθεσε η 61χρονη δημοσιογράφος. «Σίγουρα συγκρατούμαι και δεν αγοράζω πράγματα, εκτός από παπούτσια».
Ο Φελόνι, ο οποίος διατηρεί τέσσερα καταστήματα ενδυμάτων στην Φεράρα της βόρειας Ιταλίας, αυτό το φθινόπωρο έχει παρατηρήσει πτώση 30% στις πωλήσεις, ιδιαίτερα των ανδρικών ρούχων: «Παντελόνια, πουλόβερ, τζάκετ… Οφείλεται επίσης στον πόλεμο [της Ουκρανίας] και στον πληθωρισμό. Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο» εκτιμά.
Στην Ιταλία, η ημερομηνία έναρξης των εκπτώσεων ορίζεται με νόμο. Οι χειμερινές εκπτώσεις πρέπει να ξεκινήσουν την ημέρα που αποφασίζουν οι περιφερειακές αρχές και επιβάλλονται με εθνικό νόμο, συνήθως στις 5 Ιανουαρίου, en;v πέφτουν πρόστιμα σε όσους δεν υπακούουν. Αντίθετα, στο Ηνωμένο Βασίλειο τα καταστήματα μπορούν να κάνουν εκπτώσεις όποτε θέλουν, σημειώνουν οι Times.
Η ιταλική νομοθεσία αντικατοπτρίζει τόσο την παράδοση της κυβερνητικής εποπτείας του εμπορίου στη χώρα όσο και τη δύναμη των εμπορικών ενώσεων. «Χωρίς τους κανόνες θα υπήρχε αναρχία στις πωλήσεις όλον τον χρόνο. Οι εκπτώσεις του Ιανουαρίου είναι δημοκρατικές, καθώς βοηθούν τους αγοραστές με χαμηλότερο εισόδημα να βρουν ευκαιρίες μετά τα Χριστούγεννα» δήλωσε ένας περιφερειακός αξιωματούχος.
Η εξέγερση των λιανοπωλητών, ωστόσο, ξεκίνησε από τον όμιλο μόδας Fismo, που απαίτησε οι εκπτώσεις να μεταφερθούν τον Φεβρουάριο. «Αν ξεκινήσουμε τον Ιανουάριο, δεν θα υπάρχει χρόνος να πουλήσουμε ρούχα σε πλήρη τιμή» έγραψε ο πρόεδρος της Fismo, Μπένι Καμπομπάσο, σε επιστολή του προς τις περιφερειακές αρχές.
Οπως δήλωσε, δε, στην εφημερίδα Il Messaggero ο επικεφαλής του τμήματος της Ιταλικής Ομοσπονδίας Μόδας στη Ρώμη, Μάσιμο Μπερτόνι, «με τον ζεστό καιρό κανείς δεν αγοράζει πουλόβερ ή μπουφάν. Ολοι περιμένουν να βάλει κρύο».
Τα ιταλικά καταστήματα επιτρέπεται να κάνουν «προωθητικές» εκπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αλλά είναι περιορισμένες, πράγμα που σημαίνει ότι οι αγοραστές επικεντρώνονται στις μεγάλες χειμερινές και καλοκαιρινές εκπτώσεις.
Ο Αντριου Γκούντεϊκερ, επικεφαλής της Βρετανικής Ενωσης Ανεξάρτητων Λιανοπωλητών, είπε, τέλος, στους Times, ότι ο αβέβαιος καιρός στο Ηνωμένο Βασίλειο σημαίνει πως απαιτούνται εκπτώσεις όλον τον χρόνο: «Με τον ήπιο καιρό του περασμένου χειμώνα, για παράδειγμα, οι άνθρωποι δεν αγόραζαν χειμωνιάτικα ρούχα, ενώ η άνοιξη ήταν υγρή. Τα καταστήματα πρέπει να αντιδρούν σε αυτούς τους παράγοντες και να είναι σε θέση να “καθαρίζουν” τα ράφια τους. Εάν είχαμε καθορισμένες ημερομηνίες για τις εκπτώσεις, θα ήταν πρόκληση γι’ αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο» τόνισε.
(By the way, να θυμηθώ να πάρω από το καθαριστήριο το υπέροχο καινούργιο μου παλτό, που αγόρασα πριν από έναν μήνα για να προλάβω ντε τα πρώτα κρύα… Και να ξέρετε, μπορεί να τρώω κρέας –αν και όχι πολύ συχνά–, αλλά εκτός από εσώρουχα και παπούτσια, τα ρούχα μου τα αγοράζω αποκλειστικά από stock. Για τη σωτηρία του πλανήτη)