Η αντίστροφη μέτρηση για να ξεκινήσουν οι μεγάλες επιδοτήσεις από το ΕΣΠΑ, που θα κατευθυνθούν καθ΄ολοκληρίαν σε μικρομεσαίους και νέους επιστήμονες οι οποίοι θέλουν να ιδρύσουν νέες επιχειρήσεις και να ανοίξουν γραφεία (δικηγορικές εταιρίες, συμβολαιογραφεία, ιατρεία, διαγνωστικά κέντρα κ.ά.) ξεκίνησε.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται να εκδοθεί το πλαίσιο με το οποίο θα επιλέγονται τα σχέδια που θα χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ. Οπως πληροφορείται το Protagon, πρόκειται για ένα σύστημα βαθμολόγησης με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και μόρια των επενδυτικών προτάσεων, έτσι ώστε η επιλογή να είναι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική, προς όφελος όλων όσοι θα αποφασίσουν να πάρουν επιχειρηματικό ρίσκο, αλλά και της οικονομίας.
Με το πλαίσιο αυτό θεσπίζονται για πρώτη φορά κανόνες διαφάνειας με αυστηρή βαθμολογία, η οποία θα δίνει προτεραιότητα (με βάση προκαθορισμένο αριθμό μορίων) στα ώριμα επενδυτικά σχέδια, στους μικρομεσαίους που βάζουν και δικό τους κεφάλαιο και στις προτάσεις που θα οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγής και στον εκσυγχρονισμό ευαίσθητων κλάδων της οικονομίας.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι με το νέο αντικειμενικό σύστημα επιλογής ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης, ο αναπληρωτής του Νίκος Παπαθανάσης (που έχει την ευθύνη για τις δημόσιες επενδύσεις και την κατανομή του δημοσίου χρήματος), ο πολύπειρος ειδικός γραμματέας για το ΕΣΠΑ Γιώργος Ζερβός και άλλα κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομίας θα απαλλαγούν από πολιτικές και άλλες πιέσεις προκειμένου να εγκρίνουν κατά προτεραιότητα σχέδια τα οποία ίσως δεν έχουν την ίδια δυναμική με άλλα.
Το νέο πρόγραμμα
Μετά από αυτό το σημαντικό βήμα θα δημοσιευθεί ένα νέο πρόγραμμα για νεοσύστατες επιχειρήσεις και νέες δραστηριότητες, το οποίο έχει προαναγγείλει ο Νίκος Παπαθανάσης και αναμένουν η αγορά, οι τράπεζες και οι επενδυτικοί σύμβουλοι.
Σύμφωνα με όσα ήδη έχει αποκαλύψει ο αναπληρωτής υπουργός, το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει 50% κρατική επιδότηση και στήριξη από την Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Το νέο πρόγραμμα, που θα διαθέτει σημαντικούς πόρους για επιδοτήσεις (μπορεί να αγγίζει και το μισό δισ. ευρώ), θα ανοίξει εντός του Δεκεμβρίου, πριν από τις γιορτές. Οι επαγγελματίες και οι επιστήμονες (γιατροί, δικηγόροι κ.ά.) που θέλουν να κάνουν μια μικρή επένδυση, μπορεί να πάρουν το 50% από το κράτος και να στηριχτούν για τη δική τους συμμετοχή από την Αναπτυξιακή Τράπεζα. Οπως σημειώνει ο κ. Παπαθανάσης, «θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία σε νέα παιδιά να κάνουν μια επιχειρηματική δραστηριότητα. Το πρόγραμμα θα είναι ανοικτό για δύο μήνες».
Ελληνικό ρεκόρ
Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να κλείσουν και τα προγράμματα του προηγούμενου ΕΣΠΑ, το οποίο, παρά τις δυσκολίες, (γραφειοκρατικές κυρίως) κλείνει με ρεκόρ απορρόφησης πόρων. Συνολικά, η Ελλάδα είναι πρώτη ανάμεσα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως προς την απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών κονδυλίων, ρεκόρ που θέλει να διατηρήσει.
Είναι πολλά τα λεφτά
Αξίζει να σημειώσουμε ότι σε έκθεσή της η AlphaBank υπογραμμίζει τον σημαίνοντα ρόλο στην τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας που κατέχουν οι δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες καταγράφουν σημαντική ενίσχυση από το 2020 και μετά.
Συγκεκριμένα, οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) αυξήθηκαν το 2020 πάνω από το όριο των 10 δισ. ευρώ μέσα σε ένα έτος, με τη μεγάλη αυτή αύξηση να αποδίδεται στη χρηματοδότηση δράσεων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, ενώ τη διετία που ακολούθησε διαμορφώθηκαν στα 8,4 δισ. ευρώ ετησίως.
Από το 2021 οι επενδυτικές δαπάνες πήραν ώθηση και από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Συγκεκριμένα, το 2023 οι επενδυτικές δαπάνες εκτιμώνται σε 8,8 δισ. ευρώ μέσω του ΠΔΕ (6,8 δισ. κοινοτικοί πόροι και 2 δισ. εθνικοί πόροι) και 2,1 δισ. μέσω του σκέλους των επιδοτήσεων του ΤΑΑ.
Για το 2024 προβλέπεται να διατεθούν επενδυτικοί πόροι ύψους 12,2 δισ. ευρώ (5,2% του ΑΕΠ), εκ των οποίων 8,6 δισ. προέρχονται από το ΠΔΕ (6,5 δισ. κοινοτικοί πόροι και 2,1 δισ. εθνικοί) και 3,6 δισ. από το ΤΑΑ.
Σημειώνεται ότι μετά από τη θετική αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την τελική έγκριση, το επόμενο διάστημα, από το ECOFIN του αιτήματος της χώρας μας για επιπλέον δανειακούς πόρους 5 δισ. ευρώ και επιχορηγήσεις 795 εκατ. ευρώ, τα συνολικά κεφάλαια από το ΤΑΑ (επιχορηγήσεις και δάνεια) θα ανέλθουν σε 36 δισ. ευρώ έως το 2026.
Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη σημασία της απρόσκοπτης υλοποίησης του σχεδίου «Ελλάδα 2.0» και το βάρος που καλούνται να σηκώσουν Χατζηδάκης, Παπαθανάσης και Ζερβός στο υπουργείο Οικονομίας.
Μέχρι σήμερα από το ΤΑΑ έχουν εκταμιευθεί 11,1 δισ. (5,75 δισ. επιχορηγήσεις και 5,35 δισ. δάνεια), ενώ εγκρίθηκε αίτημα για εκταμίευση επιπλέον 3,6 δισ. ευρώ. Εχουν ενταχθεί 718 έργα συνολικού προϋπολογισμού 20,7 δισ. ευρώ.