Πρωτοβουλία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των ψηφοφόρων μέσω των social media σχεδιάζουν οι Βρυξέλλες. Βασικός λόγος οι συνεχώς αυξανόμενες ανησυχίες για την επιρροή που μπορεί να ασκηθεί στις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019 από ξένες δυνάμεις αλλά και πολιτικές παρατάξεις.
Σημειώνεται ότι πριν από λίγες ημέρες το Facebook γνωστοποίησε την διαγραφή λογαριασμών καθώς ανακάλυψε «προσπάθειες» -που πιθανώς να συνδέονται με ρωσικά κέντρα- να χειραγωγηθούν αμερικανοί ψηφοφόροι ενόψει των εκλογών του Κογκρέσσου τον Νοέμβριο. Ταυτόχρονα, υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι ο Στιβ Μπάνον, πρώην στρατηγός επικοινωνίας του Ντόναλντ Τραμπ, επιδιώκει να δημιουργήσει ένα μεγάλο ακροδεξιό μπλοκ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το προσεχές έτος.
Όπως ανακοίνωσε η αρμόδια ευρωπαία Επίτροπος Δικαιοσύνης Βιέρα Γιούροβα, η Κομισιόν πρόκειται να δημοσιεύσει το φθινόπωρο οδηγίες ώστε να ενθαρρύνει τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να συνεργαστούν για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των ψηφοφόρων, των ψεύτικων ειδήσεων (fake news) και της διάδοσής τους, καθώς και σε θέματα κατάχρηση των προσωπικών δεδομένων για μικρο-στοχευμένες (micro-targeting) πολιτικές διαφημίσεις.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν κώδικα πρακτικής σε επίπεδο ΕΕ για την παραπληροφόρηση, προκειμένου να περιοριστεί από τα κοινωνικά μέσα η μικρο-στόχευση των ψηφοφόρων και να καταστεί η χρηματοδότηση πολιτικών εκστρατειών πιο διαφανή για τους χρήστες.
Ανάμεσα στα σχέδια της Κομισιόν είναι να παρέχει στήριξη και σε ανεξάρτητο δίκτυο ελεγκτών πραγματικών περιστατικών (fact-checkers) καθώς και να προχωρήσει σε δράσεις για την τόνωση της ποιοτικής δημοσιογραφίας.
Οι προτάσεις του φθινοπώρου αναμένεται να βασιστούν σε αυτά τα θέματα και να ζητήσουν από τις ρυθμιστικές αρχές να συνεργαστούν. «Θα ήθελα να εστιάσουμε περαιτέρω στην καλύτερη προστασία των εκλογών υπό το φως του σκανδάλου του Facebook και της Cambridge Analytica. Η διοργάνωση των εκλογών είναι πλήρως στα χέρια των κρατών μελών, αλλά αν οι εκλογές μιας χώρας διατρέχουν τον κίνδυνο χειραγώγησης, αυτό έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ένωση». Επιπλέον, η Βιέρα Γιούροβα έθεσε το θέμα της βελτίωσης της συνεργασίας των χωρών μελών εν όψει το κινδύνου χειραγώγησης των ψηφοφόρων: «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις διαδικτυακές προκλήσεις στις εκλογές. Η επίλυση θεμάτων όπως η πολιτική διαφήμιση σε απευθείας σύνδεση, η διαφάνεια, η ισότιμη πρόσβαση στα μέσα online και η προστασία των δεδομένων δεν μπορούν και δεν πρέπει να εξεταστούν μεμονωμένα. Θα παρουσιάσουμε ένα έγγραφο πολιτικής ή συστάσεις εντός του φθινοπώρου».
Πριν από μία εβδομάδα το Ινστιτούτου Διαδικτύου της Οξφόρδης (Oxford Internet Institute) δημοσίευσε έρευνα στην οποία καταγράφονται αποδεικτικά στοιχεία για οργανωμένες εκστρατείες χειραγώγησης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε 48 χώρες, αυξάνοντας τον αριθμό κατά 20 σε σχέση με ευρήματα για το προηγούμενο έτος. Η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβανόταν στις χώρες όπου διενεργήθηκε η έρευνα.