Τη διάσωση και αξιοποίηση μιας κατοικίας που βομβαρδίστηκε στον Ισπανικό Εμφύλιο αποφάσισε ο Δήμος Μαδρίτης: το κτίριο, στον αριθμό 10 της οδού Πεϊρονσέλι, στη συνοικία Μπαλιέκας, που ήταν μία από πολλές απλές κατοικίες της δεκαετίας του ’30, σίγουρα πέρασε και καλύτερες ημέρες. Οχι πολλές όμως, γιατί λίγα χρόνια μετά την κατασκευή του βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς.
Το μισογκρεμισμένο οίκημα απαθανατίστηκε από τον θρυλικό ούγγρο φωτογράφο Ρόμπερτ Κάπα, τον άνθρωπο που κατέγραψε όσοι λίγοι την βιαιότητα του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία – θυμηθείτε εξάλλου και τη φωτογραφία με τον στρατιώτη ακριβώς τη στιγμή που πέφτει νεκρός από σφαίρα.
Ο Κάπα φωτογράφισε το κτίριο τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο του 1936, λίγους μήνες μετά την έναρξη του πολέμου.
Τρία παιδιά κάθονται έξω από το σπίτι, σε ένα πεζοδρόμιο που είναι γεμάτο χαλάσματα. Οι τοίχοι του σπιτιού είναι διάτρητοι από βλήματα πυροβόλων.
Σήμερα ο Δήμος Μαδρίτης προτίθεται να αγοράσει το σπίτι και να το μετατρέψει σε πολιτιστικό χώρο μνήμης. Είναι η πρώτη φορά που ένα κτίριο θα προστατευτεί όχι μόνο για την αρχιτεκτονική του αξία, αλλά -και κυρίως ίσως- για την άυλη ιστορική του αξία.
Στο οίκημα, η κατάσταση του οποίου σήμερα δεν είναι και η καλύτερη δυνατή, εξακολουθούν να ζουν 14 οικογένειες, οι οποίες θα μεταστεγαστούν. Αν και αναγνωρίζουν την ιστορική αξία του, δεν βλέπουν όλες οι οικογένειες τόσο θετικά το ενδεχόμενο να φύγουν από εκεί, σημειώνει ο Observer.
Η Μαδρίτη, μας θυμίζουν οι εμπνευστές της πρωτοβουλίας διάσωσης, ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη, τρία χρόνια πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που έγινε πεδίο δοκιμής, από πλευράς ναζιστικής Γερμανίας, της κατατρομοκράτησης του πληθυσμού μέσα από βομβαρδισμούς. Περισσότερο επλήγησαν φτωχές γειτονιές στα προάστια, όπως είναι το Μπαλιέκας.
Σε μια χώρα που ακόμη δεν έχει αποτινάξει από πάνω της τα τελευταία ίχνη δεκαετιών φρανκισμού, η απόφαση είναι ένα ακόμη βήμα για να μη χαθεί η ιστορική μνήμη.