Πέντε ημέρες. Τόσες χρειάστηκε να περάσουν από τη μαύρη νύχτα της περασμένης Δευτέρας, ώστε ο Αλέξης Τσίπρας να αναλάβει προσωπικά, έστω την πολιτική ευθύνη για την εθνική τραγωδία με τις πυρκαγιές της Ανατολικής Αττικής.
Το τι σημαίνει αυτό –η «πολιτική» ευθύνη– είναι βέβαια μια άλλη κουβέντα με τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Παραίτηση πάντως δεν σημαίνει, μολονότι μιλάμε για 87 νεκρούς. Ούτε και συγγνώμη. Η λέξη δεν ακούστηκε από τα χείλη του.
Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε και αυτός τα γνωστό αφήγημα περί οικισμών με αυθαίρετα, άναρχη δόμηση και βέβαια «βίλες» (το ταξικό υπονοούμενο σαφές). Επανέλαβε επίσης τα περί εμπρηστών και υπαινίχθηκε ότι στόχους τους είναι η διατάραξη της κοινωνικής συνοχής ενώ η χώρα βγαίνει από τα μνημόνια. Το γνωστό πλαίσιο δηλαδή, ότι δεν υπάρχουν κυβερνητικές ευθύνες για την φονική πυρκαγιά και τη διαχείρισή της, αλλά είναι ευθύνες άλλων που τις κληρονόμησε και τις αναλαμβάνει εκ της θέσεώς του.
Σε κάθε περίπτωση το ότι ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τους τουλάχιστον 87 νεκρούς είναι και αυτό κάτι. Εως τώρα δεν είχε κάνει τίποτε άλλο από το να κηρύξει εθνικό πένθος.
«Θέλω να αναλάβω ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου και του ελληνικού λαού ακέραια την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία, είναι αυτονόητο για τον πρωθυπουργό της χώρας. Και σας καλώ να κάνετε το ίδιο, είναι αυτονόητο για την κυβέρνηση της χώρας», είπε στην εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο το απόγευμα της Παρασκευής, το οποίο συνήλθε εκτάκτως στο Μαξίμου και όχι στη Βουλή.
«Ζήτησα σήμερα εκτάκτως να συνεδριάσει το Υπουργικό Συμβούλιο σε μια δύσκολη στιγμή, ίσως τη πιο βαριά της κυβερνητικής μας θητείας. Δε σας κρύβω ότι με διακατέχουν ανάμικτα αισθήματα τούτη την ώρα. Όπως φαντάζομαι και σε όλους σας. Πόνος, συντριβή, για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν απροσδόκητα, και άδικα. Αλλά και αγωνία. Αγωνία αν πράξαμε σωστά σε όσα έπρεπε να πράξουμε. Αν αντιδράσαμε σωστά τις κρίσιμες ώρες. Αν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω. Αν μπορούσαμε να σώσουμε έστω και μια ψυχή παρά πάνω από όσους έφυγαν άδικα», διερωτήθηκε ο Πρωθυπουργός, που πρόσθεσε:
«Οπως επίσης δεν θέλω να κρύψω ότι δεν αποφεύγω και τη σκέψη ή τον φόβο: Μήπως από κάποιο ένστικτο αυτοσυντήρησης, διαπράττουμε κι εμείς το ίδιο λάθος, που τόσες φορές έχουμε δει να διαπράττουν άλλοι. Να υπερβάλλουμε σε δικαιολογίες για να μειώσουμε τις ευθύνες».
Στιγμιότυπα από την άφιξη των μελών της κυβέρνησης στο Υπουργικό
Σε άλλο σημείο της ομιλίας τους στο Υπουργικό και αναφερόμενος προφανώς στα όσα είχαν ειπωθεί από κυβερνητικά χείλη για τις ευθύνες των κατοίκων της Αν. Αττικής για τις αυθαιρεσίες στο Μάτι και αλλού –χαρακτηριστική η περίπτωση του Πάνου Καμμένου που μόλις πριν από ένα 24ωρο τσακωνόταν με τους χαροκαμένους κατοίκους και τους διαπόμπευε στο BBC– ο κ. Τσίπρας είπε: «Οι νεκροί δεν μπορούν να μιλήσουν. Το λιγότερο που οφείλουμε στη μνήμη τους είναι σεβασμός».
«Αν πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική, αυτή δεν αφορά σε επιχειρησιακές τακτικές της κολοσσιαίας επιχείρησης διάσωσης της Δευτέρας» είπε σε άλλο σημείο ο κ. Τσίπρας.
Φυσικά ούτε λόγος για παραιτήσεις.
«Εμείς δε θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας. Όπως δεν το κάναμε, όταν αναλάβαμε τη χώρα χρεοκοπημένη, και φορτωθήκαμε εθελοντικά τα λάθη και τις παραλείψεις δεκαετιών. Όπως δεν το κάναμε όταν αντιμετωπίσαμε το φάσμα μιας τεράστιας οικονομικής, εθνικής, και ανθρωπιστικής καταστροφής, για την οποία άλλοι ήταν υπεύθυνοι. Ετσι δεν θα το κάνουμε και τώρα», είπε.
Και ξεκαθάρισε ότι δεν θα προχωρήσει και σε αλλαγές σε όσους διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά.
«Οι αποκεφαλισμοί, την ώρα της μάχης, που ήταν κανόνας σε προηγούμενες τραγωδίες, δεν είναι πράξη πολιτικής γενναιότητας, αλλά δειλίας. Πολύ περισσότερο, η εύκολη καταδίκη των πυροσβεστών, αστυνομικών, λιμενικών, στρατιωτικών που έδωσαν τη μάχη με ηρωισμό, στα μέτωπα της φωτιάς» είπε και με το γνωστό του ρητορικό στιλ, προσέθεσε: «Ας μην πυροβολούν οι πολέμαρχοι του καναπέ, εκείνους που έσωσαν χιλιάδες. Τους πυροσβέστες που έσπευσαν ηρωικά στον υπέρ πάντων αγώνα. Τους αστυνομικούς, που αν δεν βρίσκονταν στο πεδίο της μάχης, θα θρηνούσαμε περισσότερους. Τους λιμενικούς, που γλίτωσαν εκατοντάδες στη θάλασσα»…