Με ανταλλαγή απόψεων αλλά χωρίς απτά αποτελέσματα κατέληξε η άτυπη συνάντηση των 16 ηγετών της ΕΕ για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου.
Η σύγκλιση ήταν σε κάθε περίπτωση δύσκολη, καθώς σχεδόν κάθε ένας από τους 16, μεταξύ τους και ο Αλέξης Τσίπρας, προσήλθε στη σύνοδο με τις δικές του ιδέες και προτάσεις. Τουλάχιστον αποχώρησαν ικανοποιημένοι για την ανταλλαγή απόψεων.
Το Politico σημειώνει – όχι χωρίς ειρωνεία – ότι το αποτέλεσμα της άτυπης συνόδου ήταν οι ηγέτες δεν αναζητούν πλέον, συνολικές, κοινές λύσεις. Αυτό πάντως δεν σημαίνει ότι πρόκειται για αποτυχημένη σύνοδο, γιατί οι ηγέτες παρέπεμψαν ευθέως στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Ως ένα βαθμό ήταν μια άτυπη σύνοδος που θα έδινε πολιτική ανάσα στην καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, η οποία αντιμετωπίζει ενδοκυβερνητική κρίση, μετά την απόφαση του υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ να αυστηροποιήσει την πολιτική άσυλου. Η Μέρκελ είναι υπέρ ευρωπαϊκών λύσεων – που δεν φαίνεται να ήλθαν.
Μετά τη λήξη των εργασιών, η Μέρκελ ανέφερε ότι ήταν μια «καλή συνάντηση» και πως οι συζητήσεις θα συνεχιστούν ως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης Πέμπτης, καθώς και μετά από αυτό. Όπως εξήγησε, σε τρία θέματα δόθηκε έμφαση στην άτυπη συνάντηση: οι σχέσεις με τις τρίτες χώρες προέλευσης, η προστασία των συνόρων της ΕΕ και η εσωτερική διάσταση.
Η σύνοδος δεν προσέφερε τίποτα στην καγκελάριο Μέρκελ, γράφει το politico, ίσως την πιο πιεσμένη πολιτικά από τους άλλους ηγέτες λόγω της ενδοκυβερνητικής διαμάχης με τον πολιτικό της σύμμαχο, τον Χορστ Ζεεχόφερ. «Οπου είναι πιθανόν θέλουμε να βρούμε ευρωπαϊκές λύσεις», είπε στις δηλώσεις της η καγκελάριος, την ώρα που άλλοι ηγέτες ήταν λιγότεροι περιφραστικοί και μιλούσαν για την έλλειψη απτών αποτελεσμάτων.
Η καγκελάριος είχε έλθει στις Βρυξέλλες έχοντας ταχθεί υπέρ των διμερών ή τριμερών συμφωνιών ανάμεσα σε χώρες που έχουν κοινά ζητήματα. Αλλά ούτε και αυτό προέκυψε από τη σύνοδο μετά από τέσσερις ώρες συζητήσεων.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν τόνισε ότι στη συνάντηση απορρίφθηκαν οι λύσεις οι οποίες δεν συνάδουν με τις ευρωπαϊκές αξίες και πως όλοι συμφώνησαν να υπάρξει ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες προέλευσης.
Ο ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε προσήλθε με πρόταση για τη ουσιαστική κατάργηση του Κανονισμού του Δουβλίνου και τη δημιουργία των λεγόμενων «πλατφορμών αποβίβασης», δηλαδή hot spots, εκτός Ευρώπης. Η κυβέρνησή του τηρεί σκληρή γραμμή όπως φάνηκε με την υπόθεση του πλοίου Aquarius που μετά από περιπέτεια μεσοπέλαγα κατέληξε στην Ισπανία. Ωστόσο αποχώρησε χωρίς δηλώσεις.
Τι λέει η Κομισιόν
Πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφεραν ότι η ΕΕ χρειάζεται επειγόντως να γεφυρωθεί το χρηματοδοτικό χάσμα, ύψους 500 εκατ. ευρώ , για το Ταμείο για την Αφρική, καθώς επίσης να αρχίσει να εκταμιεύεται το δεύτερο πακέτο, ύψους 3 δισ. ευρώ, προς την Τουρκία.
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, υπάρχει σύγκλιση απόψεων στην ανάγκη να ενισχυθεί ο ρόλος της Frontex και να γίνει μια πραγματική συνοριοφυλακή.
Παράλληλα, πολλοί συμφωνούν με την ιδέα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για το Ασυλο (EASO) να γίνει ένας πραγματικός ευρωπαϊκός οργανισμός που θα αναλαμβάνει τις αιτήσεις για το άσυλο στην ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά τις λεγόμενες πλατφόρμες υποδοχής μεταναστών, οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι είναι μια ιδέα που βρίσκεται υπό συζήτηση.
Μία πρόταση είναι να δημιουργηθούν πλατφόρμες τύπου hotspots σε χώρες εκτός της ΕΕ, όπου θα γίνεται ο διαχωρισμός μεταξύ οικονομικών μεταναστών και όσων δικαιούνται χορήγηση ασύλου. Η άλλη πρόταση είναι η πρόταση της Γαλλίας και της Ισπανίας να αναλάβει η ΕΕ τη λειτουργία των hotspots στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Οι ίδιες ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν ότι η συζήτηση για το άσυλο μετατίθεται για το Σεπτέμβριο ενώ για όλα τα υπόλοιπα αναμένεται συμφωνία μέχρι τον Ιούλιο.
Δηλώσεις Τσίπρα
Σε δηλώσεις του μετά τη σύνοδο, ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε ότι οι περισσότεροι εκ των συμμετεχόντων προσανατολίζονται στην άποψη ότι είναι ευρωπαϊκή κρίση και πρέπει να αναζητηθεί ευρωπαϊκή λύση. «Δεν καταλήξαμε κάπου συγκεκριμένα, άλλωστε ήταν προπαρασκευαστική αυτή η συνάντηση», εξήγησε.
Πρόσθεσε: «Ζήτησα να υπάρξει στήριξη στις χώρες πρώτης υποδοχής, στις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Ζήτησα επίσης να προβούμε άμεσα στη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών, αλλά και στην αναβάθμιση της Frontex σε ευρωπαϊκή ακτοφυλακή και συνοριοφυλακή».
» Εξέθεσα την άποψη ότι θα πρέπει να δούμε εξίσου σοβαρά τόσο την υπόθεση της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων όσο και την εσωτερική και εξωτερική διάσταση της μεταναστευτικής κρίσης. Τούτο σημαίνει ότι θα πρέπει η Ευρώπη να προσανατολιστεί σε μία πολιτική διαμοιρασμού της ευθύνης, αλληλεγγύης και αλληλοστήριξης και όχι σε μια πολιτική που θα ρίχνει τα βάρη μονάχα στις χώρες εκείνες που δέχονται τις προσφυγικές ροές».