Ως «θρίαμβο της υπομονετικής διπλωματίας» και επιβολή «τάξης στο χάος» χαρακτηρίζει το Ινστιτούτο Brookings της Ουάσιγκτον τη συμφωνία Αθηνών-Σκοπίων, επισημαίνοντας ότι βάζει τέλος στην διένεξη για το όνομα της ΠΓΔΜ που παρέμενε ανοιχτή για πάνω από 25 χρόνια.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Αμάντα Σλοτ, η οποία είχε διατελέσει βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα, πρέπει να δοθούν εύσημα στην κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ για αυτό το αποτέλεσμα. Οπως εξηγεί, πολλές αμερικανικές κυβερνήσεις προσπάθησαν στο παρελθόν να στηρίξουν την διαδικασία, αλλά ήταν τελικά αυτή η κυβέρνηση που δουλεύοντας αθόρυβα κατάφερε να συμβάλει στο να γίνει το επόμενο μεγάλο βήμα.
«Ενώ διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις υποστήριξαν ενεργά αυτή τη προσπάθεια, η κυβέρνηση Τραμπ αξίζει να επαινεθεί για την αθόρυβη εμπλοκή της που βοήθησε στο να καλυφθεί η τελική ευθεία…Οι ΗΠΑ ενεπλάκησαν σε μια αθόρυβη διπλωματία τους τελευταίους μήνες, με επικεφαλής τον υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Γουές Μίτσελ και με την υποστήριξη των πρεσβευτών στην Αθήνα και τα Σκόπια. Κατά τη διάρκεια επίσκεψης που πραγματοποίησε τον Μάρτιο στη περιοχή, ο Μίτσελ ορθώς παρατήρησε ότι οι συνθήκες για την επίτευξη συμβιβασμού ήταν καλύτερες από ποτέ», αναφέρει η Αμάντα Σλοτ στο κείμενο της.
Από την άλλη πλευρά, η ανάλυση αναδεικνύει την πολιτική βούληση αλλά και την διάθεση πραγματισμού που επέδειξαν οι ηγέτες των δύο χωρών –Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ– κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Μάλιστα σημειώνεται πως η συγκεκριμένη συμφωνία θα αναβαθμίσει τη διεθνή εικόνα του Έλληνα πρωθυπουργού παρουσιάζοντας τον ως έναν περιφερειακό ηγέτη που συμβάλει στην επίλυση προβλημάτων.
«Μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων, αυτοί οι νέοι, προοδευτικοί πρωθυπουργοί βρήκαν κοινό έδαφος και επέδειξαν πολιτικό θάρρος για να κάνουν δύσκολους συμβιβασμούς», σημειώνεται στο κείμενο του Brookings.
Oμως υπενθυμίζεται πως ο δρόμος για την εφαρμογή της συμφωνίας θα είναι δύσκολος: γίνεται αναφορά στις εσωτερικές αντιδράσεις που έχουν πυροδοτήσει οι εκατέρωθεν συμβιβασμοί που έγιναν από τις δύο πλευρές, ενώ απαριθμούνται και οι εσωτερικοί πολιτικοί συσχετισμοί που θα μπορούσαν να διαταράξουν την ομαλή πορεία για την επικύρωση της. Μάλιστα εκφράζεται η ανησυχία πως η Ρωσία διεξάγει «πόλεμο παραπληροφόρησης» για να ενισχύσει τις δυνάμεις που αντιτίθενται στη λύση στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για την αναχαίτιση της περαιτέρω επέκτασης του ΝΑΤΟ στην περιοχή των Βαλκανίων.
Τα αποτελέσματα της συμφωνίας, σύμφωνα με την Αμάντα Σλοτ:
– Η συμφωνία θα δώσει στην Αθήνα τη διαβεβαίωση ότι θα έχει έναν γείτονα που θα είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και θα βρίσκεται σε ενταξιακή πορεία προς την ΕΕ.
– Επιπλέον, θα ενισχύσει το αίσθημα συμμετοχής των Σκοπίων στη διεθνή κοινότητα και θα αυξήσει τους εμπορικούς και επενδυτικούς δεσμούς ανάμεσα στις δύο χώρες (Ελλάδα και πΓΔΜ).
– Η ευρωατλαντική ένταξη θα συμβάλει στην εδραίωση της δημοκρατίας στην πΓΔΜ, στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για την ελεύθερη οικονομία και στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
– Επίσης, η συμφωνία θα βοηθήσει στην αναχαίτιση της αυξανόμενης επιρροής τρίτων χωρών στα Δυτικά Βαλκάνια, όπως η Ρωσία, η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία.
– Τέλος, η επίλυση αυτής της μακρόχρονης διένεξης επαναφέρει την ελπίδα σε μια περιοχή που ταλανίζεται από συγκρούσεις και πιστοποιεί την αξία που έχει η διαρκής διπλωματική δέσμευση για την επίλυση των θεμάτων.