Αξίζει ο Ντόναλντ Τραμπ ένα Νομπέλ Ειρήνης; Και μάλιστα για όσα (ελάχιστα) έχει κάνει για την ειρήνευση στον κόσμο και ειδικά στην Κορεατική χερσόνησο;
Η ιδέα φέρνει ανατριχίλα σε πολλούς, ακόμη και αν μείνει μια απλή ιδέα ή σαν μια φαντασίωση των σκληροπυρηνικών οπαδών του αμερικανού πρόεδρου που θα ήθελαν να τον δουν να παραλαμβάνει το βραβείο.
Ισως και η ιδέα να καταλήξει στα χέρια του Κιμ Γιονγκ-Ουν, αν πάει καλά το Κορεατικό, μοιάζει και αυτή παράλογη, βέβαια.
Οσο και αν το θέμα της υποτιθέμενης βράβευσης του Τραμπ παραμείνει απλώς μια (κακή) ιδέα, δεν θα είναι η μόνη περίπτωση πρόωρης ή ανεξήγητης βράβευσης για την ειρήνευση στον κόσμο.
Το BBC καταγράφει πέντε τέτοιες περιπτώσεις – δεν είναι οι μόνες.
Ο Μπαράκ Ομπάμα, το 2009, έναν χρόνο μετά την ιστορική εκλογική νίκη του, βραβεύτηκε με το Νομπέλ Ειρήνης, χωρίς στο ενδιάμεσο να έχει κάνει τίποτα το ουσιαστικό για την ειρήνη. Αργότερα και αυτός απορούσε: «Ακόμη δεν καταλαβαίνω γιατί μου το έδωσαν».
Εναν αιώνα νωρίτερα, το 1906, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τέντι Ρούσβελτ απέσπασε και αυτός ένα Νομπέλ Ειρήνης για τις προσπάθειες του, την περασμένη χρονιά, να τερματιστεί ο ρωσοϊαπωνικός πόλεμος. Δεν υπήρξε όμως ο πλέον ειρηνικός πρόεδρος ο ίδιος.
Για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης που είχε ερειπωθεί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βραβεύτηκε το 1953 ο Τζορτζ Μάρσαλ. Για να είμαστε ακριβείς, της μισής Ευρώπης – γιατί το Σιδηρούν Παραπέτασμα είχε ήδη χωρίσει στα δύο την ήπειρο, εξαιτίας και του σχεδίου του.
Το 1991 η νορβηγική επιτροπή αποφάσισε να βραβεύσει την Αούν Σαν Σου Κίι, ακτιβίστρια κατά της χούντας της Μιανμάρ που τελούσε σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Το στρατιωτικό καθεστώς στη χώρας από τότε χαλάρωσε και η Κίι έφτασε στην εξουσία, σήμερα όμως βαρύνεται με τον χειρισμό της κρίσης των μουσουλμάνων Ροχίνγκια που εκδιώκονται κατά χιλιάδες. Αξίζει πια το Νομπέλ; Θα μπορούσε να της αφαιρεθεί; Η συζήτηση επιμένει εδώ και μήνες.
Το 2016 το βραβείο παρέλαβε ο πρόεδρος της Κολομβίας Μανουέλ Σάντος για τον τερματισμό ενός εμφυλίου δεκαετιών με τους αντάρτες του FARC. Η συμφωνία δεν έγινε άμεσα δεκτή από τους πολίτες της χώρας του, ενώ ούτε οι εχθροπραξίες τερματίστηκαν αμέσως, όμως το βραβείο δόθηκε – έστω και πρόωρα.
Μερικά χρόνια νωρίτερα, το 2012, το Νομπέλ Ειρήνης δόθηκε στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τις προσπάθειες της για την ειρήνη στην ήπειρο. Η βράβευση έκανε πολλούς να γελάσουν πικρά, αφού η Ευρώπη δεν είχε ξεπεράσει πλήρως τη μεγάλη οικονομική κρίση.
Κορυφαία θέση σε αυτή λίστα των όχι και τόσο καλών επιλογών έχει -φυσικά- ο Χένρι Κίσινγκερ.
Αρχιτέκτονας της αμερικανικής πολιτικής τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 και πάντα πρόθυμος να δώσει τα φώτα του σε προέδρους έως και σήμερα, το 1973 ήταν ένας από τους βραβευθέντες για τις συνομιλίες που έφεραν το τέλος του πολέμου στο Βιετνάμ. (Είχε προηγηθεί η προσέγγιση ΗΠΑ – Κίνας, το 1972, με το ταξίδι του Νίξον στο Πεκίνο, το οποίο είχε στρατηγικά οργανώσει ο Κίσινγκερ.)
Ηταν όμως ο άνθρωπος που από τη μία πλευρά συνομιλούσε για το τέλος ενός φανερού πολέμου και από την άλλη ενορχήστρωνε τόσους και τόσους άλλους κρυφούς.
Πώς διέφυγε αυτό από την επιτροπή των βραβείων;